Referandum etkisini çabuk gösterdi

AB dışişleri bakanları, dün Lüksemburg’da toplandı. Gümrük Birliği’ni, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin de bulunduğu AB’nin yeni 10 üyesine yayan Ek Protokol’ü onaylayan bakanlar, imza için topu Ankara’ya attı. Ancak tercüme süreci nedeniyle imza işleminin 16-17 Haziran’daki zirveye yetişmesi mümkün görünmüyor. Fransa ve Hollanda’nın AB Anayasası’na 'hayır' demelerinin ardından dün toplanan AB dışişleri bakanları, zirve nihai bildirisini de ele aldı. Taslaktan genişleme paragrafları çıkarılırken; bir cümle ile 17 Aralık’a atıf yapıldı: “Avrupa Konseyi 16-17 Aralık 2004’te genişlemeye ilişkin alınan kararları hatırlatır ve bunların bütün hükümleri ile uygulanması ihtiyacının altını çizer.” AB büyükelçilerinin geçen hafta yaptıkları yoğun tartışmaların ardından dönem başkanı Lüksemburg, cuma günü taslaktan bütün genişleme bölümünü çıkarmıştı. Diplomatik kaynaklar, genişlemeye bir cümle ile de olsa atıf yapılmasının önemli olduğunu ve Türkiye’ye ilişkin 17 Aralık Zirvesi’nde alınan kararın hiçbir şekilde zayıflatılmadığını vurguladı. AB dönem başkanı Lüksemburg’un Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, bazı meslektaşlarının genişlemeye hiç atıf yapılmasını istemediğini; ancak taslağa bir cümle konulması konusunda mutabakat sağlandığını ifade etti. Asselborn, son zirveden bu yana Türkiye'nin durumunda herhangi bir değişiklik olmadığı için taslakta ayrıntıya girilmediğini savundu. Ancak gelişmenin, genişlemenin bundan sonra çok katı şartlar çerçevesinde yürütüleceği yolunda bir siyasi mesaj içerdiğini kaydetti. Geçen hafta alevlenen tartışmalarda Türkiye’ye ilişkin 3 farklı yaklaşım ortaya çıktı. Fransa, Türkiye paragrafında müzakerelerin 3 Ekim’de başlayacağına dair ifadeyi kabul edemeyeceğini belirtirken, Kıbrıs Rum Yönetimi ise tanınmaya çok yakın ifadelerin taslakta yer alması için bastırdı. Tartışmalarda Avusturya, Hırvatistan ile müzakerelere başlanmazken, 3 Ekim ifadesinin teyit edilmesine itiraz etti. İngiltere de bu tartışmalar sonucu ortaya çıkan Türkiye paragrafının “dengeli” olmadığından bahisle taslağın değiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Lüksemburglu diplomatik kaynaklar, son mutabakatın değişme ihtimali bulunmakla birlikte, dünkü metnin devlet başkanları tarafından kabul edilme ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. Ek Protokol'ün haziran sonuna kadar imzalanacağı belirtiliyor. İmza Konsey ile gerçekleştirilerek. Ek Protokol’de limanların Rumlara açılmasını öngören bir madde bulunmazken Türk ve Rum mallarının Yunanistan üzerinden geçiş yapacağı belirtiliyor. Bu arada, bir basın toplantısı düzenleyen Hollanda Dışişleri Bakanı Bernard Bot, Türkiye üstüne düşenleri yaptığı sürece 3 Ekim tarihini sorgulamaya açmanın bir anlamı olmadığını söyledi. Türkiye’nin müstakbel üyeliğine muhalif üyelerin başında gelen Avusturya Dışişleri Bakanı Ursula Plassnik de müzakerelerin 3 Ekim’de başlayacağını belirtti; ancak müzakerelerin ucunun açık olması gerektiğini söyledi. AB Genel İşler Konseyi, Hırvatistan ile üyelik müzakerelerine başlama tarihini de tekrar erteledi. Hırvatistan’ın Savaş Suçları Mahkemesi’nin tutuklama kararı çıkardığı Hırvat General Ante Gotocina konusunda işbirliği yapıp yapmadığının belirlenmesi için 3 ila 4 aya ihtiyaç duyulduğu kaydedildi. Haber: Selçuk Gültaşlı Kaynak: www.zaman.tr