Rauf Denktaş vefat etti

Yakındoğu Üniversitesi Hastanesinin yoğun bakım servisinde 9 Ocak Pazar gününden bu yana tedavi gören Kıbrıs Türk yönetiminin ilk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, bu akşam vefat etti.

Rauf Denktaş, 8 Ocak gecesi ishale bağlı su kaybı nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı.

Anadolu Ajansı, iç organlarında dün yetersizlik başgösteren Denktaş'ın, bu sabah solunum cihazına, akşam saatlerinde ise diyalize bağlanmış olduğunu duyurdu.

Rauf Denktaş 88 yaşındaydı.

Denktaş'ın yaşamı

1924'te Baf'ta doğan Rauf Denktaş, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra gittiği İngiltere'de hukuk eğitimi gördü ve Ada'ya dönüşünde avukatlık yapmaya başladı.

1948 yılında dönemin Kıbrıs Valisi tarafından kurulan ve Ada'nın bağımsızlık perspektifini incelemekle görevlendirilen Anayasa Konseyi'nde üye olarak çalıştı.

Bir süre savcılık yapan ve Kıbrıslı Türklerin lideri Dr. Fazıl Küçük'le yakın ilişki içinde olan Denktaş, 1957'de Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu başkanlığına seçildi.

İngiliz sömürge idaresinin son bulması ve Ada'nın Yunanistan'a bağlanması için savaşan EOKA'ya karşı oluşturulan Türk Mukavemet Teşkilatı'nın kurucuları arasında yer aldı.

1960'ta kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti'nin temelini oluşturan Zürih anlaşmasında etkin rol oynadı.

Ada'ya girişi yasaklandı

1964'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Kıbrıslı Türkleri temsilen yaptığı konuşma ardından Makarios tarafından Ada'ya dönüşü yasaklandı. Aynı yıl, gizlice Erenköy'e çıkarak, Rumlarla çarpışan Kıbrıslı Türk üniversite öğrencilerine katıldı. 1967'de yeniden gizlice adaya girerken Rumlar tarafından tutuklandı ve Türkiye'ye iade edildi.

1968'de Ada'ya dönerek 'Cemaat Meclisi Başkanı' ve 'Türk Yönetimi Başkan Yardımcısı'' olarak göreve başladı. Haziran 1968'de başlayan toplumlararası görüşmelerde 1974'e kadar Kıbrıslı Türkleri temsil etti.

16 Şubat 1973'te Kıbrıs Cumhurbaşkan Muavini ve Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanı seçildi.

1975'te kurulan Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin iki dönem başkanlığını yaptı. 1983'te kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı oldu. 1990, 1995 ve 2000 yıllarındaki başkanlık seçimlerini kazandı. 2005 seçimlerinde aday olmadı.

50'den fazla kitabı olan ve farklı ülkelerde fotoğraf sergileri açan Denktaş, aralarında Türk Dünyası hizmet ödülü, Atatürk Uluslararası Barış ödülü gibi birçok ödül aldı, 2005'te de Türkiye'de Üstün Hizmet Şeref Madalyası'na layık görüldü.

'Geç kaldım'

BBC Türkçe Servisi'nden Hüseyin Alkan'a göre, Rumların yıllarca Ada'da çözümü engelleyen kişi olmakla suçladığı Denktaş Kıbrıs sorununda ödün vermez bir çizgi izledi. Her fırsatta "Ada'nın tümünü ele geçirmek istiyorlar" dediği Rumlara güvenilemeyeceğini savundu. Arabuluculuk yapan birçok yabancı diplomatı Rumların dümen suyunda gitmekle suçladı.

Birçok yabancı diplomat da Denktaş'ı ileriyi görememek ve geçmişe endeksli bir politika izlemekle itham etti.

Kuzey'de ise Rauf Denktaş'ın halk desteği yıllar içinde eridi. 1976'da yüzde 76 oyla seçilen Denktaş, 2000 seçimlerinde ilk turda yüzde 43 oy alabilmiş, şimdiki Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun - birçok gözlemciye göre Türkiye'nin baskısıyla - ikinci turda adaylıktan çekilmesiyle iktidarda kalabilmişti.

Başkanlığının son döneminde binlerce kişi, Denktaş'ın istifası talebiyle gösteriler yapmıştı.

AKP iktidarıyla ilişkileri iyi olmayan Denktaş, 2005'te Hüseyin Alkan'a verdiği demeçte, "Gitmek için geç kaldım" demişti.

Destekçileri içinse Denktaş'ın istifasıyla "Kıbrıs davası" önderini kaybetti.