Rapor parasında son bir yılda 90 gün şartını nasıl anlamalı?

Sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanmalarında geriye dönük 90 gün sigortalı bildirilme koşulu bulunuyor.

Şevket Tezel sevkettezel1@internethaber.com

Sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanmalarında geriye dönük 90 gün sigortalı bildirilme koşulu bulunuyor.

Daha detaylı anlatımıyla;

Hizmet akdine tabi çalışan 4/a s(SSK) sigortalıları, Muhtarlar da dahil olmak üzere Tarım Bağ-Kur sigortalıları hariç 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları, hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklu sigortalılar, ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçisi sigortalıların analıkları halinde;

Doğumdan önceki ilk 8 haftalık, çoğul gebelik halinde ilk 10 haftalık; doğumdan sonraki sürede ise ilk 8 haftalık çalışmadığı her güne geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;

* Doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,

* İstirahatli olduğu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması, (Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışma durumu hariç)

* İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin yitirilmemiş olması,

* Doğum olayının canlı veya ölü olarak gerçekleşmiş olması,

* 4/b (Bağ-Kur) sigortalılarının analıkları halinde, ayrıca genel sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması,

Şart bulunuyor.

32 nci haftada hekimden, doğumuna 8 hafta veya çoğul gebelikte 10 hafta kaldığı ve 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan sigortalının, bu sürelerdeki çalışmaları ile son bir yıl içinde 90 günlük prim ödeme gün şartını yerine getirmesi halinde, geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanıyor. Benzer şekilde sigortalının hekime 32 nci haftadan sonra başvurarak, çalışabilir raporu alması halinde de, 37 nci haftanın başladığı tarihe kadar prim ödeme gün sayısı koşulunu yerine getirdiği takdirde de ödeneğe müstahak olabiliyor.

90 GÜN ŞARTINI NASIL ANLAMALI?

Bugün de bu şartlardan 90 gün şartının sağlanmasında oluşabilecek tereddütlere açıklık getirmek istedik.

Geçici iş göremezlik ödeneği alabilmek için, gerekli prim ödeme gün sayısı bulunmayan ve doğum öncesi istirahatine ayrıldığı tarih ile doğum yaptığı tarih arasında işyerinde çalışmadığı sürelerde, işverence (toplu iş sözleşmesi, işyeri yönetmeliği hükümleri vb. nedenlerle) ücretleri tam ödenerek sigorta primleri de SGK’ya yatırılan kadın sigortalılar bakımından, SGK’ca geçici iş göremezlik ödeneği verilecek süre, aynı zamanda sigorta primi bildirilmiş süre ile çakışamayacağından bu devredeki sigorta primi bildirilmiş günlerin, yaptığı doğum nedeniyle, geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi için gereken 90 gün hesabında dikkate alınması mümkün bulunmuyor.

Kadın sigortalıların doğum öncesi istirahatli olması gereken ancak, Kanunun 18 inci maddesinin (d) bendi hükmü gereğince sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile çalışabileceğinin belirtilmesi durumunda, doğuma üç hafta kalıncaya kadar doğum öncesine ait tekil gebelik halinde 5 hafta, çoğul gebelik halinde ise 7 haftalık sürede çalışması halinde, bu sürelerde işveren tarafından sigortalı adına bildirilen kazançlar doğum öncesi istirahati için gerekli olan son bir yıldaki 90 günün hesabında dikkate alınması gerekiyor.

Ancak, doğum öncesi istirahatine ait olup, doğum sonrasına aktarılan beş veya yedi haftalık sürenin dışında kalan üç haftalık süre içinde sigortalının işyerinde çalışmaması gerektiği dikkate alınarak, her ne surette olursa olsun doğuma üç hafta kala işyerinde çalışarak eksik olan kısa vadeli sigorta priminin 90 güne tamamlanması mümkün bulunmuyor.

Ancak fiilen çalışılmadığı halde işveren tarafından sigortalının istirahatli olduğu sürelerde atıfet kabilinden sigortalı adına bildirilen primler doğumdan önceki son bir yıl içindeki 90 gün hesabında dikkate alınmaz.

Doğumdan önce analık istirahatinin başladığı tarihte sigortalılık niteliği devam etmekte olan kadının 90 günlük kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartını yerine getirdiğinin saptanması halinde, analık istirahat süresi içinde herhangi bir sebeple iş sözleşmesi sona ermiş olsa dahi kendisine doğum öncesi ve doğum sonrası geçici iş göremezlik ödeneğinin verilmesi gerekiyor.

DÜŞÜK HALİNDE

Gebeliğinin 32 nci haftasından önce düşük yapan kadın sigortalıya da analık hali nedeniyle istirahat raporu düzenlenmesi mümkün bulunuyor. Bu durumda düşük yapılan tarih doğum tarihi kabul edilerek, erken doğum nedeni ile ödenemeyen ve doğum öncesinde sigortalı kadının istirahat etmesi gereken sürelere ait iş göremezlik ödeneklerinin doğum sonrası istirahat sürelerine ilave edilerek çalışılmayan süreler için de geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi gerekiyor.

Tıbbi gereklilik nedeni ile gebeliğin sonlandırılması sonucu istirahati uygun görülen sigortalı kadına analık sigortasından, tıbbi gereklilik haricinde (kürtaj vb.) istirahat verilen sigortalı kadına ise hastalık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi gerekiyor.

BAŞVURU ŞARTI YOK

Analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi için aranan şartlar arasında talep dilekçesi verilmesi şartı bulunmuyor. Bu nedenle analık sigortası nedeniyle sağlık hizmet sunucuları tarafından düzenlenerek SGK kayıtlarına intikal eden raporların sigortalının başvurusu ve talep dilekçesi aranmaksızın süratle ödenmesi gerekiyor.