Putin: Snowden Rusya'da transit yolcu alanında

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Amerika Birleşik Devletleri'nin devlet sırlarını ifşa etmekle suçladığı eski CIA ajanı Edward Snowden'ın Moskova havaalanındaki transit yolcu bölümünde olduğunu açıkladı.

Finladiya'da konuşan Putin, Snowden'ın nereye gideceğini bir an önce seçmesinin iyi olacağını belirtti.

Eski ajanın Rusya'ya gelmesinin beklenmedik olduğunu belirten Putin, bu durumun Amerika ile ilişkilerini kötü etkilemesinden endişe ettiğini de belirtti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, daha önce yaptığı bir açıklamada Edward Snowden'ın Rusya sınırından geçmediğini söylemişti. Lavrov'un sözleri, Snowden'ın Moskova'da havaalanından çıkmadığı izlenimi yarattı.

Snowden'ın sığınma başvurusunda bulunduğu Ekvador'a gitmek üzere Moskova'dan yola çıkacağı açıklanmıştı.

Eski ajanın, Küba ya da Venezuela'ya gitme ihtimalinden de söz edilmişti.

'Ayrılmaya zorlandı'

Hong Kong'lu yetkililer Snowden'ın kentten kendi isteğiyle ayrıldığını söylediler.

Ancak, Snowden'ın Hong Kong'daki avukatı Albert Ho, hafta sonu Çin hükümeti adına hareket ettiği düşünülen bir yetkilinin müvekkilinden ülke dışına çıkmasını istediğini söyledi.

John Kerrry ayrıca, Pekin ve Moskova'nın Snowden'ın seyahat etmesine izin vermeleri durumunda, bunun Washington'ın Rusya ve Çin ile ilişkilerine zarar vereceğini söylemişti.

Rus yetkililer, daha önce yaptıkları açıklamada, Snowden'ın transit yolcu olduğunu ve ülkelerinde herhangi bir sınırdan içeri girmediğini söylemişlerdi.

Çin Dışişleri Sözcüsü Hua Chunying ise hükümetlerinin, Hong Kong'un olayı ele alışına saygı gösterdiklerini belirtti.

Amerika Birleşik Devletleri, Hong Kong yetkililerinin, Snowden'ın buradan ayrılmasına izin vermesi konusunda eleştirilerini sürdürüyor.

Ancak Hong Kong'daki yetkililer, Amerika Birleşik Devletleri'nin iade talebinde eksiklikler bulunduğunu ve Edward Snowden'ın gönüllü olarak Hong Kong'dan ayrıldığını ifade ediyorlar.

Ancak Snowden'ın avukatı Albert Ho, müvekkilinin ayrılmaya zorlandığını ve sorunsuzca Hong Kong'dan ayrılmasının sağlanacağına dair güvenceler verildiğini ifade ediyor.

ABD Adalet Bakanlığı, Hong Kong'dan Ulusal Güvenlik Kurumu'nun (NSA) gizli dinleme ve izleme operasyonlarıyla ilgili bilgileri sızdıran Snowden'ın iadesini istemişti.

Ancak Hong Kong yönetimi, ABD'nin iade koşullarını yerine getiremediğini duyurdu. Snowden da dün Hong Kong'tan Moskova'ya geçti.

Sığınma başvurusu

Ekvador Dışişleri Bakanı Ricardo Patino, Snowden'ın sığınma başvurusunun incelendiğini söyledi.

Ekvador daha önce de Wikileaks kurucusu Julian Assange'a sığınma hakkı tanıdı. Assange bir yıldır Ekvador'un Londra Büyükelçiliği'nde kalıyor.

Ekvador ve ABD arasında iade anlaşması bulunuyor, ancak bu anlaşma siyasi suçları kapsamıyor.

Snowden'ın sığınma başvurusunun Ekvador'a ulaştığında resmen incelenmeye başlanacağı belirtiliyor.

Snowden, NSA'in gizli telefon dinleme faaliyetleriyle ilgili bilgileri Guardian ve Washington Post gazetelerine sızdırdıktan sonra geçen ay Mayıs'ta Hong Kong'a kaçmıştı.

Geçen hafta Snowden hakkında casusluk suçlamasıyla dava açılmıştı. Snowden'a yöneltilen suçlamalar arasında devlet malını çalmak da var.

Edward Snowden'ın sızdırdığı belgeler, Amerikan istihbarat örgütlerinin Prizma adı verilen bir program çerçevesinde dokuz internet şirketinin veri tabanlarına girdiğini ve internet üzerinden gönderilen tüm postaları, yapılan sohbetleri, internet telefonu aracılığıyla yapılan görüşmeleri, görüşmeyi yapan kişilerin isimlerini, bulundukları yeri ve diğer ayrıntıları izlediğini ortaya çıkarmıştı.

61 bin operasyon

Snowden, Ulusal Güvenlik Kurumu'nun Hong Kong'da ve Çin'de bazı kurumları hedef aldığını da iddia etti.

Snowden'a göre, Kurum'un hedefleri arasında Hong Kong'daki Çin Üniversitesi, kamu görevlileri ve öğrenciler vardı.

Edward Snowden, Ulusal Güvenlik Kurumu'nun küresel olarak 61 bin dinleme operasyonu düzenlediğini de savundu.

Hükümet yetkilileri ise uygulamalarını ve kullandıkları sistemi savunarak telefon dinleme ve internetteki faaliyetleri izlemenin onlarca terör komplosunu engellediğini savunuyor.