Prof. Dr. Mehmet Ceyhan: Sonbaharda vaka sayısı artacak

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan koronavirüs vakalarındaki artışın nedenlerini, nerede hata yaptığımızı Sözcü'ye anlattı.

"Sonbaharda işyerlerine dönüşün mutlaka negatif bir etkisi olacak. Vaka sayılarında artış olacak. Çünkü ‘Türkiye'de 200 bin bulaştıran gizli taşıyıcı var' diye düşünürseniz ki vaka sayısı arttıkça onların da sayısı artıyor, bunların çok önemli bir kısmı işyerlerinde çalışan yaş grubunda insanlar. " ifadelerini kullanan Ceyhan, sözlerine şöyle devam etti:

Çocukların bir kısmı okula dönecek, çalışanlar işyerlerine dönecek. Kapalı ortamlarda diğer insanlarla bir araya gelecek. Mutlaka bunun için kaynak oluşturacaklar. O dönemde de evden çalışmanın artırılması lazım.

Tüm hastalara test gerek
Tek bir belirtiyle görülen çok sayıda Covid vakası var ama bizim sistemimiz onları yakalamayı imkansız hale getirdi. Çünkü test için en az iki belirtinin yanında da solunum sistemi belirtisi olması gerekiyor. Yoksa sistem izin vermiyor, test yapılmasına… Dolayısıyla o insanlar virüsü etrafa bulaştırarak dolaşıyor. O zaman da test sayısını artırmanız lazım. Biz ağır vakaları yakalıyoruz o yüzden de hastaneye yatış oranımız inanılmaz yüksek. Dünya'da yüzde 5-10 arasında, bizde yüzde 62 ağır vaka oranı, dünyada yüzde 1, bizde yoğun bakımdan ağır vaka tanımına dönülmesine rağmen yüzde 5'in üzerinde. Bu da gösteriyor ki biz sadece ağır vakalara test yapıyoruz. O yüzden çok vakayı gözden kaçırıyoruz.

Toplanmalar çok riskli
Vakaların artmaması için pek de bir şey yapmıyoruz! Yani devletin aldığı tedbirlerde çok büyük bir değişiklik yok. Zaman zaman kontroller yapılması dışında aşağı yukarı aynı tedbirlerle gidiyoruz. Halkın uyum oranında da bir artış görmüyoruz. Tam tersine giderek gevşiyor gibi bir görüntü var. Böyle olunca da vakalar artıyor tabii. Bir de bu arada taziyeler, düğünler, asker uğurlamaları gibi toplanmalara bir sınır konulmalı diyoruz sürekli. Maalesef sınır konulmadığı için devam ediyor. Bu arada sıkıntı şu, geçen 5 aylık sürede gördük ki biz bir gruba ulaştık, o grup kurallara uyuyor ama bir grup var ki onlara devletin yayınları ulaşmıyor. O gruba yapılacak şey farklı yöntemler denemek gerek.”

Gerçeği inkâr ediyorlar
“Dolayısıyla bu önlemlerle aldığımız sonuç ortada. Bizler uyarılarımızı yapsak da bundan daha iyisini almamız çok mümkün görünmüyor. O grup bu tedbirlerin bir işe yaramadığını düşünüyor, salgın gerçeğini inkâr ediyor. Sadece eğitimsiz kesim değil eğitimli kesimde de çok büyük bir yanlış düşünce, yanlış algılama var. Muğla'nın sahil şeridinde, İzmir'de Çeşme ve Antalya'da da bunları görüyorsunuz. Kurban Bayramı tatilinde hepimiz şahit olduk. Maske takmayan ve sosyal mesafeye uymayanların büyük çoğunluğu eğitimli insanlardı. Durum böyle olunca “eğitimli veya eğitimsiz” diye bir ayrım yapamıyoruz. Virüse karşı tüm vatandaşlarımızın tedbirlerini alması gerek.”

Tedbirlerle değil virüsle savaşılmalı!
“Vatandaşın şu düşünceyi kafasına yerleştirmesi lazım. İnsanlar işyerinin kapandığını, işsiz kaldığını, kazancının azaldığını düşünüyor. Oysa şunu düşünmeleri lazım. Bunların nedeni yeterli tedbirlerin alınmaması, tedbirlere uyulmaması nedeniyle pandeminin giderek yayılması ve güvensizlik ortamı oluşturması. Restorancı işletmesini açıyor, insanlar gitmeye korkuyor, otelci otelini, mağazacı mağazasını açıyor insanlar gitmeye korkuyor. İşlerin yolunda gitmesi, işyerlerinin daha çok para kazanması için, daha çok insanın iş bulabilmesi için bir defa kesinlikle vaka sayılarının çok düşük düzeylere inmesi lazım. Vatandaşın tedbirlere çok daha fazla uyması, tedbirlerle değil virüsle savaşması lazım.”