Powell, Yakış'a su bile ikram etmedi

The Washington Post, Türkiye ile ABD arasında yapılan para pazarlığına değinirken dönemin Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'ın ısrarıyla Powell'in Türk heyetiyle kendi evinde görüşmeyi kabul ettiğini ancak yiyecek veya içecek herhangi bir şey ikram etmediğini öne sürdü. Yakış'ın beş yıl için 92 milyar dolar istediği kaydeden gazete, bunun olamaması halinde Ankara'nın birinci yıl için 22 milyar dolar talep ettiğini savundu. Gazete, Bush'un Yakış ile görüşmesinde ise, 6 milyar dolar sağlamayı kabul edeceklerini ancak bu son rakam olduğunu belirterek "Bizimle olmanızı isterdik ancak eğer bizimle olmamaya karar verirseniz, yapacak bir şey yok Tek başına yapabiliriz" dediğini aktardı. ABD askerlerinin kabulüne ilişkin tezkerenin oylamasına ilişkin gelişmeleri ayrıntılı bir biçimde aktaran gazete, AKP hükümeti içerisinde bazı yetkililerinin Türkiye'nin tezkereyi reddederek savaşı önleyebileceğine inandıklarını, dönemin Başbakanı Abdullah Gül'ün savaşa ilişkin kuşkularını çok açık bir biçimde belli ettiği için Parlamentoyu ikna edemediğini öne sürdü. Bush Yönetiminin Türkiye ile ilgili olarak attığı yanlış adımların pahalıya mal olduğu iddia edildi. Washington Post, Irak savaşında bir Kuzey cephesinin açılmamasının olumsuz etkilerini değerlendirirken Bush Yönetiminin Türk Hükümetinden "gerçekçi olmayan" taleplerde bulunduğunu yazdı. Washington Post gazetesi, hem ABD'nin, hem de Türkiye'nin yaptığı yanlış hesapların güçlü bir Kuzey cephesinin açılmasını önlediğini savundu ABD'nin ilk yaptığı plana göre bu sıralarda Kuzey'den hareket eden güçlü tanklar ve binlerce asker ile Güney'den harekete geçen ağır silahlarla donatılmış kuvvetlerin Bağdat'ta buluşmuş olacaklarını ancak işler böyle gitmediğini belirten gazete, bunu da Türkiye'nin Amerikan askerlerine izin vermemesine bağladı. Bush Yönetiminin askerleri için Türkiye'nin onayını sağlayamamasını, Irak savaşında önemli bir "dönüm noktası" olarak nitelendiren gazete, ABD yetkililerinin Türkiye'nin tutumunun savaşı uzatabileceğini kabul ettiklerini, bu durumun beceriksiz diplomasi ve karşılıklı yanlış anlamaların sonucu olduğunu savundu. TÜRKİYE'DEN GERÇEKÇİ OLMAYAN TALEPLER Gazetede, "ABD yetkilileri, Başkan Bush'un kamuoyuna yönelik açıklamalarında Irak'a saldırma kararının henüz alınmadığını öne sürdüğü günlerde Kasım ayında kurulan yeni Türk hükümetine, 90 bin kadar Amerikan askerinin kabul edilmesi için oylama yapmasında ısrar ederek gerçekçi olmayan taleplerde bulunduklarını söylüyorlar" denildi. Harekatın başlaması için verdiği süreyi sürekli değiştiren ABD Yönetiminin tutumu nedeniyle Türklerin vazgeçilmez olduklarını düşünmeye başladıklarını öne süren Washington Post, bu çerçevede eski Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'a atfedilen "ABD'nin B Planını uygulayacağını düşünmedik" sözlerine dikkat çekti Türkiye'nin reddinin ABD'yi yeni bir savaş planını hazırlamaya zorladığını aynı zamanda Yönetimin uluslararası desteği kazanmaya yönelik diplomatik çabalarını etkilediğini de savunan gazete, Türkiye'nin ABD savaş uçaklarına hava sahasını açan son NATO müttefiki olduğuna da dikkat çekti. ABD'nin özel temsilcisinin Türkiye'nin Kuzey Irak'a girmesini önlemek için mekik diplomasini sürdürmek zorunda kaldığını da ifade eden gazete, "Bir zamanlar vazgeçilmez müttefiki ve Müslüman demokrasi için ABD modeli olarak sunulan Türkiye, şimdi kendisini Washington tarafından küçümsenmiş ve savaşın iyi gitmemesi halinde sorumlu tutulma durumunda bulunuyor" yorumunu yaptı. İKİ ÜLKENİN ÇIKARLARI ÇOK FARKLILAŞTI Washington Post, ABD ve Türkiye'nin karşılıklı olarak Körfez Savaşından bu yana karşı tarafının değiştiğini farkedemediğini, ayrıca Sovyet tehdidine karşı bir ittifak kuran iki ülkenin Irak savaşı konusundaki çıkarlarının çok farklılaştığını gördüğünü kaydetti. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfowitz'in Aralık ayında Türk liderleriyle görüştükten sonra Türkiye'nin desteği sağlandığını açıkladığını anımsatan Washington Post, Wolfowitz'in bu hevesine karşın bazı ABD yetkililerinin Türkiye'ye konuşlandırılmak istenen Amerikan askerlerin sayısının büyüklüğü konusunda kaygılarının olduğunu ancak çoğu ABD yetkilisinin özellikle etkili Türk askerlerinin ABD'yi destekleyeceğine güvendiklerini kaydetti. ÜMTAZ SOYSAL: O BİZİM VİETNAM SAVAŞIMIZ İDİ Mümtaz Soysal'ın, Türk askerlerinin ABD'nin Türkiye'deki ayrılıkçı çatışmaları teşvik edebilecek bağımsız bir Kürt devletine izin vermesinden kaygı duydukları için Bush Yönetiminin Irak savaşı planına direndiği değerlendirmesine yer veren gazete, Soysal'ın "O bizim Vietnam savaşımız idi Askerler, büyük bir can kaybı pahasına tüm riskleri üstlendi. Sonunda başardılar ancak çok pahalı bir zafer oldu ve o zaferin boşa gitmesini istemiyorlar" sözlerine de dikkat çekti.