Piyasalardaki depremin sebebi ne?

Piyasalarda son günlerde adeta deprem yaşanıyor. Borsalar düşüyor, dolar yükseliyor, altın rekor kırıyor. Peki piyasalarda bu hareket neden yaşanıyor?

Piyasalar zaten aylardır Avrupa'yı saran borç kriziyle gerilim halindeydi. Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD'nin kredi notunun kırılması ise tüm yaşananlara adeta tuz biber ekti.

Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's borç tavanının yükseltilmesiyle ilgili yaşanan kriz sonrası ilk kez ABD'nin notunu kırdı. Kredi notunun düşürülmesi o ülkenin borçlanma maliyetlerinin yükselmesi anlamına geliyor. Ama en önemlisi ABD'nin ilk kez karşılaştığı bu durum hisse senedi piyasaları için belirsizlik ortamı yaratıyor.

Avrupa'da devam eden borç kriziyle diken üstünde olan piyasalar notun düşmesine sert tepki verdi. Oluşan belirsizlik ortamı yatırımcıyı hisseleri satmaya, petrolden kaçmaya iterken, güvenli liman altına yönelim görüldü.

ABD DURGUNLUĞA MI GİDİYOR?

ABD ile ilgili sadece not kaygısı da yok. ABD ekonomisinden gelen veriler ekonomik zayıflığa işaret ediyor. Uzmanlar ABD ekonomisiyle ilgili çift dip uyarıları yapıyor. ABD'nin yeniden durgunluğa gireceğine yönelik beklenti piyasaların moralini bozuyor.

AVRUPA'NIN BİTMEK BİLMEYEN DERDİ

Gözler şu an ABD'nin üzerindeyken Avrupa'daki borç krizine yönelik kaygılar da hali hazırda sıcaklığını koruyor. Yunanistan, İrlanda ve Portekiz'den sonra İtalya ve İspanya'nın yüksek kamu borcu Avrupa'nın geleceği için endişe yaratıyor. Avrupa Merkez Bankası her ne kadar yatıştırıcı hamleler yapmaya çalışsa da politika yapıcılardan gerçekçi bir adım gelmiyor.

BİR KÖTÜ HABER DE ASYA'DAN

Piyasalardaki kayıbı tetikleyen bir diğer unsar da Asya'dan gelen haberler. Çin'de enflasyon yıllık bazda yüzde 6.5'le 37 ayın en yüksek düzeyine çıktı. Küresel likiditenin kötüleştiği bir durumda Çin'deki enflasyonun yükselmesinin hükümeti güç duruma soktuğu belirtiliyor.

İMKB NEDEN DÜŞTÜ?

İMKB'de ise geçtiğimiz hafta yurtdışından farklı olarak Merkez Bankası'nın adımları düşüşe neden oldu. Yurtdışındaki olumsuz havaya Merkez Bankası'nın aldığı kararlar eklenince yabancı çıkışı yaşandı. Dolar yükselirken, hisse senetlerinde düşüş görüldü.

Cari açığa ilişkin kaygılar da Türkiye'ye özgü neden olarak öne çıkıyor. Ancak İMKB pazartesiden bu yana Avrupa ve ABD hisse senedi piyasalarındaki seyri izliyor.

DOLAR NEDEN ARTTI?

Küresel piyasalardaki kayıplar ve riskli varlıklardan kaçınma eğilimi döviz piyasasında kendisini satış olarak gösteriyor. Riskin artması nedeniyle yatırımcılar dolar alıp çıkıyor. Bu da Türk Lirası'nın değerini yitirmesine neden oluyor.

ALTIN NEDEN REKOR KIRIYOR?

Küresel piyasalarda yaşanan bozulma ile 'güvenli liman' niteliğindeki altına talep artınca fiyatlar da rekor üstüne rekor kırdı. Piyasalarda belirsizliğin olduğu ortamda altının yükselmesi şaşırtan bir durum değil. Yatırımcılar, piyasalardaki sıkıntılı atmosfer nedeniyle güvenli yatırım aracı olarak altına yönelmeyi tercih ediyor.

PETROL NEDEN DÜŞÜYOR?

Hisse senedi piyasalarındaki düşüş büyümeye sekte vuracağı için petrole olan talep de azalıyor. Özellikle ABD'ye yönelik kaygılar petrol piyasasında fiyatların yönünü aşağı çeviriyor.

HİSSE SENETLERİ 11 AYIN EN DÜŞÜĞÜNDE

Son iki gündür hızlanan satış dalgasıyla küresel hisse senedi fiyatları Mayıs'tan beri yüzde 20 düşerek 11 ayın en düşük düzeyine geriledi.

HİSSELER 10 GÜNDÜR ERİYOR

Tüm ülkelerin hisse senetlerini kapsayan MSCI endeksi bugün yüzde 2 düşerek Eylül 2010'dan beri en düşük düzeye geriledi. Endeks 10 gündür art arda düşüyor.

SORUNUN ADI: BELİRSİZLİK

Piyasalardaki derin düşüşün nedeninin aslında 'belirsizlik' olduğu söylenebilir. Kimse ABD'nin ya da Avrupa'nın üç ay sonraki durumu hakkında yorum yapamıyor.