Pilli medya boyalı basına karşı

İnternet gazeteciliği ile gazeteler arasındaki güç dengesinin hangi yöne ne kadar kayacağı medyada en çok tartışılan konular arasında yer alıyor. Dijital medyanın sunduğu imkânlar, gazetelere biçilen rollerin de sorgulanmaya başlamasına yol açtı. Aksiyon'dan Şeyma Akkoyunlu, Türkiye'den dünyaya internet gazeteciliğinin izini sürdü.

Türk medyası değişiyor, gelişiyor... Çok değil daha 10 yıl önce internet medyasına burun kıvıranlar şimdi bu yeni dünyada yerini almak için adeta kıvranıyor. Peki bu uçsuz bucaksık teknoloji, özellikle de internet medyasını nereye götürecek? Haftalık haber dergisi Aksiyon'da Şeyma Akkoyunlu imzasıyla yayınlanan dosya, dünyadan Türkiye'ye internet medyasının izini sürdü;

Pilli medya boyalı basına karşı!

Dijital medya habercilik sektöründe etki sahibi olmaya başladığından beri yazılı basının akıbeti sorgulanır hale geldi. Bilgisayarların ve cep telefonlarının her dokuz ayda bir kapasitelerini ikiye katladığı, hayatın her geçen gün hız kazandığı günümüz dünyasında teknolojik yenilikler kuşkusuz gazetelerin uğrayacağı değişimde de söz sahibi olacak. Geçen ay ABD’de satışa çıkarılan, (akıllı cep telefonları ile dizüstü bilgisayarlar arasındaki boşluğu doldurması öngörülen) i-pad’ler birçok ünlü gazete ve dergiyi peşinden sürüklüyor. New York Times, Wall Street Juournal gibi gazeteler, cüzi miktarlar karşılığında içeriklerini i-pad kullanıcılarına sunuyor. E-kitap firmaları ile dünyanın önde gelen gazete ve dergilerinin i-pad uygulamaları artık istenen yayını kâğıt israfı yapmadan okuyabilme fırsatı sunuyor. 10 yıl önce bu değişiklikleri tahmin etmek kolay değildi, yazılı basının 10 yıl sonra ne tür bir değişim geçireceğini kestirmek de kolay değil.

İNTERNET GAZETECİLİĞİ KİME KARŞI?

Bir grup akademisyen ve gazeteciye göre, gazeteler bize neyin önemli neyin önemsiz olduğunu aktararak dünyayı anlamamıza yardımcı oluyor. Giderek hızlanan günlük telaş arasında hayatı bize dondurmak suretiyle anlatan gazetelere her zaman ihtiyaç duyulacak. Üstelik gazeteleri şarj etmeye gerek yok, kırılmazlar ve onlarla işiniz bittiğinde geri dönüşüme gönderebilirsiniz. Bazılarına göre ise, gazetelerin geleceği, okuyucuların yani tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine bağlı. Başka bir ifadeyle gazetecilik şekil değiştirerek gelişecek. Mesela bugün mobil gazetecilik (mobile journalism) sayesinde hızla değişen gündemleri her an habere çevirme imkânına sahibiz. Haberler Twitter, Facebook ya da çeşitli blog sayfalarından oluşan kitlesel iletişim ağlarında süzgeçlerden geçerek meraklılarına ulaşıyor. Haber sitelerinin yöneticileri yüzünü bile görmedikleri editörlerinden her sabah farklı coğrafyalara dair gündemler alıyor. Bu çerçevede yapılan öngörüler ilginç. Zamanla sektördeki kâğıt baskı payı giderek küçülecek, hatta düşük voltajlı elektronik kâğıtlar alternatif oluşturacak. Amazon’da satış patlamasına sebep olan elektronik kitap okuma cihazı kindle sayesinde ağır kitapları taşımak zorunda kalmayacağız. Bu teknolojik yenilikler karşısında gazete yöneticileri, 7/24 haber sunma sürecinin bir parçası olmanın gereği olarak yeni trendleri takip etmeye ve geleceğe yönelik stratejik planlamalar yapmaya mecbur kalacak.

TÜRKİYE'DEKİ İNTERNET GAZETECİLİĞİ

Türkiye’deki internet haberciliğine gelince görüşler daha çok haber sitelerinin tek başına varlık gösteremediği yönünde birleşiyor. Reklam pastasının yarıdan fazlasının televizyonlara gitmesi, telif haklarının hukuki zemine oturmamış olması internet haberciliğinin gelişimine sekte vuruyor. Batı’da da durum pek farklı değil. Amerika ve Avrupa’da gazeteler tiraj kaybediyor; fakat pazardaki reklam payının önemli bir kısmı yine internete değil, televizyonlara gidiyor. Hatta Amerika, Avrupa ve Japonya’da gazeteler hızla küçülmeye gidiyor. Türkiye’de de hızlı bir şekilde kâğıt üzerine baskıdan vazgeçilebileceği tartışılıyor.

ÖZIŞIK: SEKTÖRE DENGE GELDİ

10 yıl önce Türkiye’de ilk internet gazeteciliğine başlayan isimlerden biri Hadi Özışık. O da gazetelerin kamplaşmaları karşısında taraf olmayarak dengeyi sağladıklarını, böylece medyada farklı bir alan açtıklarını düşünüyor. İnternethaber Yayıncılık AŞ Genel Müdürü Özışık’a göre, internet yayıncılığı devreye girdiğinden beri büyük gazeteler kendilerine çekidüzen vermeye başladı. Çünkü yaptıkları bir yalan haber internet üzerinden anında çürütülebiliyor. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın eşi Semiha Yıldırım’ın tek başına yemek yerken çekilmiş fotoğrafı üzerinden yapılan haberi hatırlatıyor Özışık. Bir medya grubu, Semiha Hanım’ın eşinin bulunduğu gruptan ayrı oturmasını haremlik selamlık bağlamında aktarmıştı. Özışık, Semiha Hanım’ın grup içinde çekilmiş fotoğrafını yayınlayarak işin aslını anında ortaya çıkardıklarını ifade ediyor.

YASAL DÜZENLEME ŞART

İnternet haberciliğinin 2009 yılında reklam pastasından aldığı pay 2008’e göre yüzde 100’den fazla artmış fakat internet yasasında önemli boşluklar var ve bu alanda çalışanlar basın sigortası olarak bilinen ‘212 kadrosu’ndan yararlanamıyor. Hadi Özışık, internet medyasının önünün açık olduğunu düşünse de bazı düzenlemelerin zaruretini hatırlatıyor: “Türkiye’de gazeteci sayılabilmek, cumhurbaşkanı ile beraber seyahat edip anında haber atabilmek ve korsanın önüne geçmek için internet habercilerini kapsayan bir yasa çıkarılması ve işlerin hukuki zemine oturtulması gerekiyor.”

SEKTÖR TEMSİLCİLERİNİN GÖRÜŞLERİ
AMERİKAN YÖNETİMİ TWİTTER’DAN YARDIM ALMIŞ
TÜRKİYE’DE ÜCRETLİ HABER  SİTESİ RAĞBET GÖRMEZ
KÂĞITTAN VE EKRANDAN OKUMAK  ARASINDA FARK VAR

Diğer tüm ayrıntılar ve dosyanın tamamını okumak için