Petrol üzerinde yatıyoruz

Petrol fiyatları, 14 yılın en yüksek seviyelerinde seyredip dünya ekonomilerini zorlarken, Erciyes Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Abdullah Çoban'a göre, Türkiye'nin bugüne kadar değerlendirilemeyen asfaltit ve bitümlü şist rezervlerinden 160 milyon ton petrol üretilebilmesi mümkün. Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı'nın yayın organı Sektörmaden dergisine bir makale yazan Prof. Abdullah Çoban, yıllardır süren araştırmaları sonucunda, asfaltitten basit bir teknoloji ile yüzde 40 oranında petrol üretebildiklerini belirterek, ''Şırnak ve Diyarbakır'daki 80 milyon ton asfaltitin santrallarda yakılması yerine petrol üretilmesi daha akılcı olacaktır'' dedi. Çin'de yüzde 6 oranında petrol ihtiva eden petrol şistlerinden ekonomik olarak petrol üretildiğine dikkat çeken Çoban, Türkiye'deki asfaltitlerden petrol üretiminin çok daha karlı olacağını vurguladı. Çoban, bunların içinde volfram gibi değerli minerallerin de değerlendirilerek karlılığın artırılabileceğini kaydetti. Türkiye çapında 1.6 milyar ton da bitümlü şist rezervi bulunduğuna işaret eden Prof.Dr. Abdullah Çoban, şöyle devam etti: ''Bunlardan da ortalama yüzde 10 petrol üretilse bu yaklaşık 160 milyon ton ham petrol demektir. Dolayısıyla kesin rezervlerin kısa sürede tespit edilip, önemli mineraller ihtiva eden asfaltitlerin termik santrallarda yakılmaması gerekir. Düşük kalorili turb kömürlerinin termik santrallerde yakılarak yok edilmesi yerine, bu kömürlerden organik gübre üretilmesi daha doğru olacaktır.'' Prof.Dr. Çoban asfaltitlerin şimdiye kadar kömür kabul edilerek ısınma amacıyla kullanılmaya çalışıldığını, her ne kadar kalorisi yüksek ise de yanma esnasında tamamen eriyip hava geçişini engellediği için tam ve verimli olarak yakılmasının mümkün olmadığını ifade etti. Katılaşmış petrol olan asfaltitlerin yanmasıyla bol miktarda uçucu maddenin açığa çıktığı için kısa sürede bacaları tıkadığını anlatan Çoban, ortaya çıkardığı kükürt oksitlerin de bitkilerin gelişimini engelleyen ve çevreyi kirleten asit yağmuruna neden olduğunu vurguladı. Makalede örnek olarak Güney Afrika'da kömürden ürettiği petrolle ülke ihtiyacının yüzde 60'ını karşılayan Sasol firmasına da yer veriliyor. Halen yılda 8 milyar doları aşan satışlarıyla Sasol düşük kaliteli kömürlerden petrol, benzin, dizel, parafin, likit petrol gazı, amonyak, sülfür, etilen proplen, alkoller, keton ve fenolikler de dahil çok sayıda yakıt ve kimyasalhammedde üretiyor.