Patlamadan önce mühendis uyarılmış!

Denizli Valisi Yavuz Erkmen'in ziyaretinde patlamanın ayrıntıları hakkında bilgi veren TTK Genel Müdürü Burhan İnan, patlamanın nerede meydana geldiğinin belirlendiğini ancak kaynağın ne olduğu konusunun öğrenilemediğini söyledi.

Zonguldak Eski Valisi Yavuz Erkmen, madencilerin acılarını paylaşmak için Denizli'den Zonguldak'a geldi. Patlamanın meydana geldiği TTK Karadon Müessesesi 1 Nolu Kuyuyu inceleyen Vali Yavuz Erkmen, ocağa inmek üzere olan işçilerle sohbet etti. Karadon Müessese Müdürü İsmail Güner'in makamında TTK Genel Müdürü ile sohbet eden Yavuz Erkmen, patlamaya ilişkin detayları aldı.

Ziyarette başta GMİS Genel Başkanı Ramis Muslu olmak üzere birçok sivil toplum örgütü temsilcileri ve daire müdürleri hazır bulundu. TTK'daki üretimin en üst düzeyde olmasının Zonguldak halkını mutlu ettiğini ifade eden Vali Erkmen, bu tür patlamalarla madencilerin hayatını kaybetmesinin Zonguldak'ı ve Türkiye'yi üzdüğünü anlattı.

PATLAMANIN AYRINTILARI

TTK Genel Müdürü Burhan İnan, ziyarette Vali Yavuz Erkmen'e patlamanın ayrıntılarını anlattı. Patlamada yüklenici firmanın işçilerinin hayatını kaybettiğini dile getiren Burhan İnan, kroki üzerinden çalışmaları anlattı. Patlama ile -540'taki bütün teçhizatın alt üst olduğunu belirten İnan, şunları söyledi: "Bu katta bizim başka bir çalışmamız yok, sadece yüklenici firmanın sürdüğü galeriler var. Burada dinamit atılmış, patlama 15-20 dakika sonra olmuş. Dinamit taşı alınca kömür ortaya çıkmış, kömürün bünyesindeki fazla miktardaki gaz her zaman olmaz, nadiren olur, ortama yayılmış. Pervane sürekli alanı havalandırdığı için gaz 15-20 dakika sonra bu yola koyulmuş. Normal süreçte buradaki pis hava pervanenin aracılığı ile temizlenir. Ortama yayılan metan, izlediği doğal yolu yine izledi. Yol üzerinde bir ateş kaynağı ile karşılaştı. Nedir, ne değildir onu tespit edemedik."

SİGARA İHTİMALİ

Vali Yavuz Erkmen, Genel Müdür Burhan İnan'a "Sigara içerken olmuş olabilir mi" diye sordu. İnan da, bölgenin iş yoğunluğu olmayan bir yer olduğunu belirterek şunları söyledi: "Metan ateş olmadan patlamaz. Sigara içerken olması ile ilgili olarak bilemiyoruz. O konuda bir şey söylemek mümkün değil. Doğru da olmuyor yani. Her şey olabilir. Arından bir taş rayların üzerine, demirlerin üzerine düşmüştür, kıvılcım çıkmıştır."

Genel Müdür Burhan İnan'a erken uyarı sisteminin olup olmadığını soran Vali Yavuz Erkmen, işçiler arasındaki telefon irtibatının kayıt edilip edilmediğini de sordu. Genel Müdür Burhan İnan da bunun üzerine, "Metanı görünce uyarı veren sistemimiz var. İki arında da sensorlarımız var. Yukarıda da bir mühendis arkadaşımız bilgisayar başında. Biz bütün ocaklarımızı 24 saat zaten o şekilde denetliyoruz" cevabını verdi.
TTK Genel Müdürü Burhan İnan, patlamanın olduğu gün metan gazı seviyesini denetleyen görevlinin kendisine bilgi verdiğini söyledi. Yerin 540 metre altında hayatını kaybeden işçilerden Maden Mühendisi Ramazan Yavuz ile irtibata geçildiğini söyleyen Burhan İnan, sözlerine şöyle devam etti: "Yukarıdaki arkadaşın verdiği bilgiye göre 'Ben -540'taki mühendis arkadaş Ramazan Bey'i uyardım' dedi. O da 'Tamam farkındayız, haberim var, problem yok' demiş. Bu konuşmalar kayda geçmiyor. Normal ocak içi kendi dahili hattımızla konuşuyoruz. Yalnız şu var tabii ki bizim orada oturan arkadaşımızın asli işidir. Bir yerde metan yüzde birleri-ikileri bulduğu zaman hemen uyarır. Tabi bu yatırımdır. Zaten merkezi olarak erken uyarının bulunduğu yeri kullanıyoruz. Orası merkez gibi davranarak uyarıyor. Patlama nasıl oldu bunu izah edemedik. Kaynak da tespit edemedik. Baktığınız zaman iş yoğunluğu olan bir yer değil. Biz yeraltında sürekli kömür kesiyoruz. Üretim için en az 20-22 damarı aynı anda kesiyoruz. Orada sadece
yüklenici firmanın işçileri çalışıyordu. Onlar da 30 kişilerdi. En yenisi iki yıllık işçi. İçlerinde emekliler var."

ALICI GÖZÜYLE BAKACAĞIZ

Patlamanın meydana geldiği yerde elektrikli aletin olmadığını anlatan Burhan İnan, göçükleri açtıktan sonra alıcı gözüyle bakarak incelemelerde bulunacaklarını söyledi. İnan, "Göçükleri açalım bakalım, alıcı gözüyle bakalım. Alanlarda kaynak aradık. Patlamanın meydana geldiği yeri görebiliyorsunuz ama kaynağı tespit edemiyorsunuz. Oralarda elektrikli alet falan da yok. Aşağıda çalışan bütün aletlerimiz, alev sızdırmazdır" dedi.

METAN SEVİYELERİ

Yerin altındaki metan gazının tehlikeli olabileceği seviyeleri sıralayan TTK Genel Müdürü Burhan İnan, sözlerine şöyle devam etti: "Metan gazı yüzde 2 ile 15 arasında patlamaya başlar. Yüzde 4 ile 9 arasında çok şiddetli patlar. Yüzde 16'dan sonra patlamaz, yanar. Yüzde 30'dan sonra oksijen olmadığından dolayı ne yanar ne de patlar. Burada metanın seviyesinin yüzde 4-5'lerde olduğunu düşünsek bir ateş kaynağı olmadan mümkün değil patlamaz. Hani mutfakta tüp sızdırır, öyle durur ama elektriği açarsanız patlar. Oradan bir kıvılcım çıkar patlar. Onun gibi yani."

Bu tür olayların işçilerin çalışma motivasyonlarını bozduğunu söyleyen TTK Genel Müdürü Burhan İnan, patlamanın olduğu güne kadar üretimleri artırarak çalıştıklarını söyledi. Üretimin artmasına sevinirken bu tür olayla karşılaşmalarının kendilerini üzdüğünü anlatan Burhan İnan, şöyle konuştu: "Çok zor oluyor, motivasyonumuzu bozuyor. İyi gidiyorduk. Üretimimiz artıyordu, randımanlarımız artıyordu. Üretim kişi başı ortalama geçen yıl 600 civarındaydı, bu yıl kişi başı üretimde ortalama 700'e
yaklaşmıştık. Patlamaya kadar. 6 aydır, ölümlü kazamız yoktu. Bütün bunlara sevinirken hiç ummadığımız bir yerden bu olayla karşılaştık. Bu durum tabii ki herkesi etkiliyor. İyi bir ritm tutturduk. Bazı yardımcı sanatlara işçi alınması konusunda hazineyi zorluyorduk. Birazda mesafe almıştık."

YATIRIMDA CİMRİ DAVRANMIYORUZ

TTK Genel Müdürü Burhan İnan, yatırım konusunda cimri davranmadıklartn ocaklarımızı 24 saat zatenını belirterek "Biz kurum olarak iş güvenliği konusunda yatırımlarda cimri davranmıyoruz. Dünyada ne görürsek anında gerçekleştiriyoruz" dedi.

GAZ MASKESİ YÜK OLUYOR

Vali Erkmen, bir gazetede yetkililerden birisinin gaz maskeleri ile ilgili beyanatını okuduğunu ifade etti.

TTK Genel Müdürü Burhan İnan da her işçinin gaz maskesinin bulunduğunu, buna yüklenici firma işçilerinin de dahil olduğunu ifade etti. Madencilere ulaşma çalışmaları sırasında bile bazı işçilerin maskelerini yerde gördüğünü ifade eden Burhan İnan, şunları söyledi: "Herkesin gaz maskesi var. Ben müteahhit işçilerin de gaz maskelerini gördüm, aşağıda. Fakat şöyle bir şey var. Arkadaşlarımla beraber arında postayı atarak cenaze arıyoruz. Bizim arkadaşlarımız çıkarmış maskeyi kenara koymuş. 'Siz ne yapıyorsunuz' dedim, 'Niye buradasınız' Bu bir iki kilogramlık maske onlara yük oluyor. Aşağıda bir kaç tane maske gördüm. Büyük ihtimalle çalışırken çıkarttılar." TTK Karadon Müessese Müdürü İsmail Güner de, metan gazı seviyesinin yükseldiğinde insan unsurunun devre dışı olduğunu şöyle dile getirdi: "Metan gazı yükseldiğinde insan unsurunu devre dışı bırakan sistemimiz var. Ne kadar elektrikli malzeme varsa hepsinin elektriğini kesiyor. Siz ne yaparsanız yapın. İnsan unsurunu devre dışı bırakıyor."

İŞÇİLERDEN GELİŞME YOK

Öte yandan İstanbul'da katıldığı bir etkinlikten sonra Zonguldak'a gelen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, TTK Karadon Müessesesi'ne geldi. Burada TTK Genel Müdürü Burhan İnan ile görüşen Ömer Dinçer, şunları söyledi: "Maalesef yeni bir gelişme yok. Çalışma tempomuzla aşağıda çalışıyoruz. Kömür göçüğünün kaldırılması ile ilgili çabalar devam ediyor. Son çalışmalarla ilgili arkadaşlarla bilgi aldık. Gelişmelerden haberdar edeceğiz." Yaklaşık 10 gündür Zonguldak'ta bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'in son iki madencinin de dışarıya çıkartılmadan Zonguldak'tan ayrılmayacağı öğrenildi.