Patates ve fasulyeye müdahale gelebilir

Patates ve fasulye fiyatlarındaki artışa değinmen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, gümrük fiyatları ile ilgili ortak bir düzenlemeye gidilebileceğini söyledi.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Bakanlık çalışmalarını değerlendirmek üzere Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nda basın toplantısı düzenledi. 2014 yılının başında sektörle ilgili olarak dünyadaki gıda ve tarımla ilgili durumu ve 2013 yılının değerlendirmesini, hem de 2014 yılı içerisinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olarak planlanan çalışmaları değerlendiren Bakan Mehdi Eker, tarım ve gıdanın yoklukta hissedilen bir sektör olduğuna dikkat çekerek şunları dedi:
“Yokluğunu çok büyük acılarla hissettiğimiz bir sektördür. Geçen sene dünyada buğday üretimi 700 milyon tona, mısır üretimi 950 milyon tona, arpa üretimi 143 milyon tona, pirinç 471 milyon tona çıktı. Hayvansal ürünlere baktığımızda ise dünyada 724 milyon ton kadar süt üretimi var. 189 milyon ton ise kırmızı et üretimi vardır. Kırmızı et üretimine baktığımız zaman bir şeye dikkat etmemiz gerekiyor. Türkiye ile karşılaştırıldığında bu Türkiye’nin aleyhine kullanılıyor. Avrupa da ve dünyanın genelinde kırmızı et üretiminin yaklaşık yüzde 60’a yakını domuz etidir. Dünyada sığır üretimi 64 milyon tondur. 100 milyon tonda kanatlı et üretimi var. Bunlara bakıldığı zaman dünyada insanların tamamına yetecek kadar gıda üretiliyor. 2013 yılı gıda fiyatlarında yüzde 4,4 bir azalma vardır. Hububat fiyatlarında yüzde 24’lük bir azalma, şeker fiyatlarında dünyada bir azalma, yağ fiyatlarında ise çok az bir artış vardır.”

BÜYÜME ORANI YÜKSELDİ
2013 yılında Türkiye’nin tarım sektöründe yüzde 3,9 oranında büyüme kaydettiğini belirten Bakan Eker, 2002-2012 yılları arasında ortalama olarak yıllık büyümenin ise yüzde 2,2 olduğunu söyledi. Gıda maddeleri dış ticaretin ise 5 milyar 200 milyon dolar fazla verdiğine dikkat çeken Eker, “Türkiye 75 milyon vatandaşının karnını doyuruyor. 30 milyon turistini de ağırlıyor ve üstüne de ilave dünyaya 16 milyar dolar gıda ve tarım maddesi satıyor. Net dış ticaret fazlamız 5,2 milyar dolardır. TÜİK rakamlarına göre 11 aylık rakamlar bu şekilde. Türkiye dünya tarımsal üretim hâsılası açısından 62 milyar doları aştı ve bununla da Avrupa’nın en büyük tarım hâsılasına sahip ülkesi haline geldi ve dünyanın da en büyük 7’nci büyük tarımsal hâsılasına sahip ülkesi haline geldi. Biz devraldığımız dönemde dünyanın 11’incisi, Avrupa’nın da 4’üncüsüydü. 23 milyar dolar hâsılayı 62 milyar dolara çıkardık tarımda. 2013 yılında üreticilerimize hibe destek olarak 9 milyar TL destek verdik. Bu 62 milyar dolar hâsılanın oluşmasında bu hibe desteklerin katkısı vardır” diye konuştu.
Bitkisel üretim açısından da değerlendirmeler bulunan Eker, 2013 yılında Cumhuriyet tarihinin üretim rekorlarının birçok üründe kırıldığı bir yıl olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Buğday üretimi 22 milyon tona ulaştı ve bu Cumhuriyet tarihinin rekorudur. Mısır üretimi 6 milyon tona, Çeltik üretimi 900 bin tona, ayçiçeği üretimi 1,5 milyon tona çıktı. Turunçgil üretiminde ise 3,7 milyon ton üretime çıktı. Daha önce ulaşılan bir rakam değildir. Türkiye’ye kivi 1980’li yılların sonunda geldi. O dönemlerde yaklaşık 2 bin ton civarında üretiliyordu. Kivi üretimi bu sene 42 bin tona ulaştı ve dünyada sayılı kivi üreticileri arasına girdi. Muz üretimine baktığımız zaman ise 215 bin tona çıktı. Piyasada gördüğümüz iri muzların tamamına yakını ithal değildir. Türkiye’de üretiliyor. Bitkisel üretimde ise 3 önemli husus vardır. Türkiye’nin tarım sektörünün temel alt yapı problemi miras yolu ile arazilerin bölünmesidir. 2005-2006 yılında bir değişiklik yaptık ve bir sınır getirdik. 2013 yılında ise bir kanun tasarısını TBMM’nin gündemine getirdik. Türkiye’nin bu temel sorununun çözülmesi adına önemli bir husustur. Bu bölünmüş ve parçalanmış yapının iyice atomize olmuş yapı 30 milyon parsele dönüşmüştür. Bunların toplulaştırılması gerekiyor. Hükümetimiz döneminde 4 milyonu tamamlandı ve 2013 yılı içerisinde tamamladığımız 1 milyon hektardır. Bu senenin sonunda ise 2 milyar hektarı tamamlanmış olacaktır. Yağlı tohumlarla ilgili olarak ihtiyacımız artıyor ve bunların sulanması gerekiyor o nedenle arzu ettiğimiz kadar üretimi hızlı yapamıyoruz. Bunu Anadolu’nun yerli tohumu olan aspir bitkisini geliştirdik. Enerji bakanlığımız ile bir protokol imzaladık. Nadas alanlarında 1 yıl toprağı boş tutmadan oraya aspir ekilmesi halinde üretilecek olan aspirin sözleşmeli üretim kapsamında desteklenmesi ile 2013 yılında uygulamaya geçirdik.”

"500 BİN DENETLEME YAPILDI"
Hayvancılık alanında da Cumhuriyet tarihinde önemli bir adım attıklarını belirten Eker şöyle devam etti:
“Türkiye’nin kendi yetiştirdiği yüksek genetik kapasiteye sahip damızlık materyal ihracatı yaptı. Tarihinde hiçbir zaman Türkiye yüksek nitelikli gebe düve ihracatı yapmadı. Bu uygulamada 2013 yılında başladı ve 2018 yılına kadar da ihracat bağlantıları yapıldı. Koyun ve keçi ihracatı da tekrar başladı. Katar’a ve Azerbaycan’a koyun keçi ihracatı da başladı. Avrupa Birliği ülkelerine süt ürünleri ihracatı da başladı 2013 yılı içerisinde. Avrupa Birliği, Türkiye’de ki üretim sisteminin hijyen şartlarının yeterli olmadığı gerekçesi ile başlangıçtan itibaren Türkiye ürünlerinin Avrupa Birliği ülkelerine girmesine izin vermiyordu. Uzun bir sistem kurmak suretiyle ve alt yapının kurulmasıyla 2013 yılında süt ürünleri ihracatı Avrupa Birliğine başladı. Hayvansal ürün dış ticaretinde 1,3 milyar dolar ihracat ile Cumhuriyet tarihinin en yüksek düzeyine ulaştık.”
Sağlıksız gıda ürünlerine de değinen Eker, sağlıksız gıda üreten değişik gruplarda 17 parti ürüne para ve adli cezalar verdiklerini ifade ederek, “Bunların dışında bir de vatandaşa bunların teşhiri yapıldı. Piyasa gözetleme kapsamında 2013 yılı içerisinde 500 bin denetleme yapıldı. 2002 yılına bu rakam 39 bindi” şeklinde konuştu.
2014 yılında da planlanan ve uygulamaya koyulacak projeleri de açıklayan Eker açıklamalarına şöyle devam etti:
“Bitkisel üretimle ilgili olarak, 2009 yılında tarım havzaları sistemi kurduk. Hangi ürün nerede verimli oluyorsa onun haritasını çıkarmıştık. Hangi ürün nerede daha verimli üretiliyorsa orada o ürünü destekleyelim. Bunu bir adım daha ileriye götürüyoruz. Alt havzalar düzeyinde de bu çalışmaları başlattık. Çevre amaçlı tarım arazilerinin korunması projesini başlattık. Modern tarımın zararlarından toprakları korumak amacıyla 30 ilde başlattık ve 2014 yılında 43 İle çıkartacağız. Parsel tanımlama sistemini hayata geçireceğiz. Bütün parselin her birinin uydudan görüntüsünü alıyoruz. Türkiye’nin neresinde olursa olsun tarım parseli ile ilgili her bilgiyi bize veriyor. Bu sistemi gerek gübre, gerek ilaçlama ile ilgili olarak parsel numarasını girdiğimiz zaman birebir ilişkilendirerek gübre miktarı ve ilaç miktarını takip edebileceğiz. Güvenilir gıda bakımından çok önemli bir husustur.”

PATATES VE FASULYEDEKİ ARTIŞ
Bir muhabirin hava koşullarına bakıldığı zaman yağışların olmamasının tarımı nasıl etkileyeceğini sorması üzerine Bakan Eker şu cevabı verdi:
“ Meteorolojik kuraklık söz konusudur. Tarımsal kuraklık henüz söz konusu değildir. Tarımsal kuraklık ise bitkinin suya ihtiyaç duyduğu dönemdir. Şuan itibariyle tarımsal kuraklık söz konusu değildir.”
Patates ve fasulye fiyatlarının pahalı olmasının nedeninin sorulması üzerine ise Eker, “Çok sayıda küçük üretici olduğu zaman ve küçük alanlarda üretim olduğundan dolayı etkisi ağır hissediliyor. Üretici bir sene fazla patates ektiği zaman fiyat düşüyor ve elinde kalıyor. Diğer sene ise tedbir amaçlı olarak az ekim yapıyor. Dolayısıyla fiyat artıyor. Patateste 2012 yılına göre yüzde 17 bir azalma var. 2013 yılı patates üretimi 4 milyon tondur. Bazı ürünlerin dünya piyasalarındaki durumu önemlidir. Hindistan ve Çin ülkelerinde ciddi üretim düşüşü nedeniyle bir azalma oldu. Bununla ilgili olarak bir miktar gümrük vergisi ve onda oynamak suretiyle bizde bir azalma yok. 2013 üretimi 200 bin tondur. Yüzde 2 gibi çok az bir düşüş var. Bu da fiyat artışını beraberinde getirmektedir. Gümrük fiyatları ile ilgili olarak ortak bir düzenlemeye gidebiliriz” cevabını verdi.
(İHA)