Paranın patronu doları konuştu

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, doların önümüzdeki sene 1.80 TL seviyesine gerileyebileceğini söyledi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, "Gelecek sene sermaye akımları tekrar güçlenirse, para politikası belirliliği sonucunda sermaye akımları tekrar başlarsa 'Başkan, aşırı değerlendi. İhracatçı olarak zor durumdayız. Bir şeyler yap, bunun 1,80'e gelmesini engelle.' Böyle bir senaryoyu dışlayamayız. Böyle bir ihtimal var" dedi.

Pamukkale Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi'nde Denizli Ticaret Odası ve Denizli Sanayi Odası koordinatörlüğünde Dünya Gazetesi işbirliğiyle düzenlenen Para Politikaları Konferansı'nda konuşan Başçı, döviz kuru oynaklığı bakımından son dönemde gelişmekte olan ülkelerin oynaklığında bir artışın gözlendiğini ancak geçmiş türbülanslara göre bunun çok önemli seviyede olmadığını, alınan tedbirlerle oynaklığın düşmeye başladığını ifade etti.

Erdem Başçı, faiz artırımına gidilmemesine yönelik eleştirilere "Yurtdışı faizler ile bizim faizlerimiz arasında korelasyon yanlış bir şekilde kuruldu. Bunu değiştirmemiz gerekiyordu. Merkez Bankası 24 ay sonraki enflasyona göre faiz oranlarını belirler, kurdaki artışa göre değil. Kısa vadeli faizlerdeki ayarlamayı ancak enflasyon tehlikeye girerse yaparız." diyerek cevap verdi.

Başçı, "Burada alarmist olmaya hiç gerek yok. 12'sinde Giresun'da bir konuşma yaptık. 16'sında ABD Merkez Bankası, ciddi bir politika değişikliği sinyali verdi ve türbülans durdu. Şu anda tam tersine kademeli bir şekilde belirlilik artacak diye düşünüyoruz. Bundan sonra işler daha sakinleşecek ve rayına girecek diye tahmin ediyoruz. Her zaman için ufak bir yanılma payı bulunabilir. Ama her zaman için bizim baz senaryomuz ve esas görüşümüz bu yönde" dedi.

Türk Lirasının son dalgalanmadaki değer kaybının yüzde 10 civarında olduğunu, bunun da serbest kur rejimi nedeniyle doğal karşılanması gerektiğini dile getiren Başçı, "Gelişmeler herhangi bir özel sektör firmasının tedirgin olmasını gerektirecek seviyede değil. Şu ana kadar da değildi bundan sonra da olmayacak diye düşünüyoruz' diye konuştu.

REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU GÖSTERGESİNDEN FAYDALANDIM

Başçı, serbest kura rağmen yıl sonu için doların 1,92'nin altında olacağı tahmini yaparken reel efektif döviz kuru göstergesinden faydalandığını, Türkiye'nin ticaret yaptığı ülkelerle ağırlıklandırılmış döviz kurlarının bir nevi özeti olan bu göstergede 120 sınırının TL'nin aşırı değerli olduğunu gösterdiğini, bugün için ise 110 seviyesinde yani aşırı değersiz bir pozisyonda olunduğunu belirtti.

Piyasa şartlarının bunu kendi içinde düzelteceğini, buradaki aşırı tepkinin piyasa şartları içinde döneceğini ifade eden Başçı, şöyle konuştu:

"Döndüğü zaman nereye döner, üstteki çizgiye dönse, kabaca bugünkü avro/dolar paritesine bakarsan 1,80. Olur mu böyle bir şey. Olma ihtimali var. Gelecek sene sermaye akımları tekrar güçlenirse, para politikası belirliliği sonucunda sermaye akımları tekrar başlarsa 'Başkan aşırı değerlendi. İhracatçı olarak zor durumdayız. Bir şeyler yap. Bunun 1,80'e gelmesini engelle.' Böyle bir senaryoyu dışlayamayız. Böyle bir ihtimal var. Bu piyasa şartları içinde kendiliğinden olur. Olmaz mı? Olmayabilir. O zaman da döndüğü noktada ortalarda bir yerde olur, orta noktalar da 1,92 civarında bir yer. Bu noktadan bakarsak aslında bu konuşmayı yapmak benim için o kadar da riskli değil. 

Başçı, Bursa'da geçen yıl da döviz piyasasında aşırı reaksiyonun olduğu bir dönemde yaptığı konuşmada, TL olarak dövizi yeneceklerini söylediğini, yıl sonunda TL'nin dolara karşı bir miktar değer kazandığını hatırlattı.

Bu tür konuşmaları yapmanın vatandaşın kafasındaki soru işaretlerini gidermek anlamında önemli olduğunu, MB'nin görüşünün bilinmesinin bir yön duygusunu geliştireceğini dile getiren Başçı, "Kurlar gün gün çok değişiyor ama bizim şu anki tahminiz içinde bulunduğumuz ay için bu rakam 110 çizgisinin hafif altında olabilir. Dolayısıyla burada bir düzeltme beklemek mümkün ve gerçekçi olur" dedi.

ALTIN HARİÇ CARİ İŞLEMLER AÇIĞI İYİLEŞMEYE DEVAM EDECEK

ara Piyasası Kurulu üyelerinin de katıldığı toplantıda konuşan Başçı, çeşitli kentlerde 3 ayda bir konjonktür değerlendirmesi yaptıklarını söyledi. Konuşmasının başında yapacağı sunumun özetini aktaran Başçı, enflasyonun önümüzdeki dönemde düşmeye devam etmesi yönünde olduğunu, bunu en son kur toplantısında da kayda geçirdiklerini, ekim ayı sonunda yayınlanacak enflasyon raporunda da bunu sayısal olarak belirteceklerini ifade etti.

Bundan önce yayınlanması muhtemel olan orta vadeli programın kendileriyle istişare edildiğini aktaran Başçı, şunları kaydetti:

"Bizim de onayımız alınarak orada enflasyon ile ilgili belki ekim raporuna varmadan orta vadeli programda bir rakam görebilirsiniz. Yurtdışı nihai talep ve ihracat ılımlı büyüme eğilimini korumaktadır. Altın ticareti hariç tutulduğunda cari işlemler açığındaki iyileşme devam edecek. Merkez Bankası fiyat istikrarı konusundaki gelişmeleri yakından takip ederek gereken tedbirleri almaya devam edecektir."

Sunumunda küresel ekonomik gelişmeleri de değerlendiren Başçı, hem gelişmiş hem gelişmekte olan ülkelerde büyüme hızlarının yavaşladığını, Lehman Krizi öncesi gelişmiş ülkelerde ortalama yüzde 2,5 olan büyüme oranlarının yüzde 1'ler seviyesine kadar düştüğünü, gelişmekte olan ülkelerde de ortalama 8'lerden 4'lere indiğine değindi.

İş adamlarının bunu bilerek politika yürütmesi gerektiğine dikkati çeken Erdem Başçı, bu sürecin hemen geçecek bir hadise gibi görünmediğini, dünyada önümüzdeki yıllarda düşük büyüme dönemine girilmiş gözüktüğünü dile getirdi.

İşsizlik oranlarında da tablonun değişmediğini, ABD'deki nisbi iyileşmenin ümidini kaybetmiş işsizlireni iş iş aramaktan vazgeçerek işgücü piyasasından çekilmesinden kaynaklandığını aktaran Başçı, dünyada mal ticaretindeki düşüşün de devam ettiğini, burada bir süre daha sürecin yavaşlama eğiliminde olacağını kaydetti.

Ekonomistlerin yaptığı tahminlerin ortalaması alındığında büyüme tahminlerinde 2013 yılı için düşüşler öngörülse de 2014 yılı için resmin biraz daha olumlu gözüktüğünü anlatan Başçı, Türkiye için 3,9 olarak beklenen büyümenin 3,5'e çekildiğini, gelecek yıl için ise yüzde 4'lük tahminin yapıldığını bildirdi.

Merkez Bankası Başkanı Başçı, gelişmekte olan ülkelerdeki en az aşağı yönlü büyüme revizyonunun Türkiye'de göründüğünü sözlerine ekledi.