Pamuk, Nobelin sırrını açıkladı

Nobel ödülü sahibi yazar Orhan Pamuk, ''yaratıcılık ve özgür düşüncenin, içinde bulunulan cemaatten bir mesafe almayı gerektirdiğini'' belirterek, ''Her şeyi sorgulayan, tehlikeleri göze alan ya da en azından edebi yeni duyma, anlatma biçimleri getiren insanlar daha yeni, daha değişik kitaplar yazar'' dedi.
Pamuk, Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezinde gerçekleştirilen ''Orhan Pamuk ve Edebiyatı Sempozyumu''nun sonunda düzenlenen söyleşiye katılarak, Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Bülent Kahraman'ın sorularını yanıtladı.

Söyleşinin yapılacağı sahneye çıkışında öğrencilerin ayakta yoğun alkışlarıyla karşılaşan Pamuk, çok heyecanlandığını belirterek ''Bunu kekelememden anlıyorsunuzdur'' dedi.

Kendisi adına böyle bir etkinlik düzenlenmesinin ikinci kez başına geldiğini, ilkinin ABD'deki Columbia Üniversitesinde olduğunu dile getiren Pamuk, bunun kendisi için büyük bir şeref olduğunu ifade etti.

Kitaplarını yazmadan önce ne yazacağını bildiğini, kitapları kafasında inşa ettiğini dile getiren Pamuk, ancak bir yandan da kitabın yazarken ortaya çıktığını belirtti.

Kitapları hakkındaki bir numaralı otoritenin kendisi olmadığını vurgulayan Pamuk, kitapların yazıldıktan sonra yazarın elinden çıktığını ve tekrar tekrar okunup yorumlandığını söyledi.

Kitaplarında pek çok kitaba ve metne göndermeler bulunduğunu, burada amacının bir kolaylık, kestirme bir yol sağlamak olduğunu, ancak böylece metni de zenginleştirdiğini anlatan Pamuk, bazı yazarlardan çok şey öğrendiğini, yararlandığını kaydetti.

Ancak Türkiye'de etki, gönderme, yararlanma gibi konuların birbirinden farklı şeyler olduğunun iyi bilinmediğini dile getiren Pamuk, ''Asıl etki, bir yazarın dünyasından etkilenmek ve o dünyadan çıkamamak. Çeşit çeşit etki, yararlanma var. Bunlar birbirine karıştırılıyor'' diye konuştu.

7-23 yaş arasında ressam olmak istediğini belirten Pamuk, daha sonra yazmaya yöneldiğini söyledi. Kendisini deneysel bir yazar olarak gördüğünü dile getiren Pamuk, deneysel olmak ile popüler olmayı yan yana getirmeyi başardığını, bu konuda kendisini şanslı gördüğünü kaydetti.

CEMAAT DIŞINA ÇIKMAK

Pamuk, Nobel ödülü konuşmasına ilişkin bir soru üzerine de o konuşmada ''cemaat dışına çıkmanın'' altını çizdiğini, kendi yaptığının da böyle bir yazarlık olduğunu söyledi.

Pamuk, yetenek, araştırma, yaratıcılık, zeka gibi kavramların da bulunduğunu, ancak cemaat dışına çıkmanın ve sabırla araştırmanın yazarlığın önemli bir parçası olduğunu vurguladı.

Montaigne'nin bütün kitaplarla bir odaya kapanıp tek başına karar verme cesaretine sahip olmasının önemini vurgulayan Pamuk, şunları kaydetti:

''Bütün insanlığın geçmiş birikiminden, cemaatten de koparak o dünyayı yeniden değerlendirir. İnsan aklı, aydınlanma dediğimiz şey, böyle soyut, hayali birtakım siyasi programlarla değil, o insana saygı duymakla, özgürlüğünü sağlamakla, o insanın içinde hiç de kurallara uymayan sözüne ya da yeni düşüncesine açık olmak demektir.''

Pamuk, ''32 yıl masa başında oturup yazmak nasıl bir duygu'' şeklindeki soruyu da ''Cevabım; normal bir şey. Benim işim bu. 32 yılda bir kitap yazmıyorum. Arada çıkıyorum etrafa. Onun için tamamen bir yalnızlık olmadı. 32 yıl sonra bir kitapla gelseydim, o iyiydi. Ama bunu dünyada yapan çok az var'' diyerek yanıtladı.

''EN ZORU KİTAPLARIMI TÜRKİYE'DE YAYINLAMAKTI''

Orhan Pamuk, ilk kitabının yayınlanmasının 4 yılını aldığını belirterek, ''Her zaman yurt dışında yaptığım bir şakadır, 'kitapların kaç dile çevrildi' dediklerinde. Şimdi kitaplarım 50 dile çevriliyor, ama en zoru Türkiye'de yayınlamaktı'' diye konuştu. 

''SOYKIRIM'' PROTESTOSU

Pamuk'un konuşmasının sonunda iki öğrenci ''Ermeni soykırımı yoktur'' yazılı pankart açarak, ''Ermeni soykırımı yoktur, yalandır'' diye bağırdı.

Öğrenciler, diğer izleyicilerin alkışla protestosu üzerine salondan çıktı.

Daha sonra öğrencilere kitaplarını imzalayan Pamuk, protesto gösterisine ilişkin soruları ise yanıtlamadı.