Pakistan Nato tedarik yolunu açıyor

Kasım ayında 24 Pakistanlı askerin öldürülmesinden dolayı Amerika Birleşik Devletleri’nin özür dilemesiyle İslamabad ve Washington, Pakistan’ın Afganistan’daki Nato güçleri için hayati önem taşıyan tedarik yollarını açacağını duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton “Pakistan ordusunun yaşadığı kayıplardan dolayı özür dileriz” dedi.

Açıklamadan kısa süre sonra Pakistan’daki Taliban, konvoylara saldırma tehdidinde bulundu.

Nato’nun Afganistan’dan 2014 yılına kadar askerlerini çekmeyi planlamasıyla bu yolların önemi oldukça arttı.

Tedarik yolları üzerine yaşanan tartışmalar da ayrıca Pakistan ve ABD’nin arasını açmıştı.

Geçiş ücreti

İki ülke arasındaki anlaşmazlık, Afganistan sınırına ABD’nin düzenlediği hava saldırısı sonucunda 24 Pakistanlı askerin ölmesiyle başladı.

O dönemde Afganistanlı yetkililer Nato kuvvetlerinin Pakistan topraklarından açılan ateşe cevap verdiğini iddia etmiş; Pakistan da bunu yalanlamıştı.

Dışişleri Bakanı Clinton tedarik yollarının yeniden açılacağı açıklamasını Pakistanlı meslektaşı Hina Rabbani Khar’la telefonla görüştükten sonra yaptı.

Açıklamasında Clinton “Hayatını kaybeden Pakistanlı askerlerin ailelerine başsağlığı diledim. Dışişleri Bakanı Khar ve kendim Pakistalı askerlerin ölmesine neden olan hataların üzerinden geçtik. Pakistan ordusunun yaşadığı kayıplardan dolayı özür dileriz. Böyle bir şeyin tekrar etmemesi için Pakistan ve Afganistan’la yakından çalışmaya hazırız” dedi.

İslamabad ise yollar yeniden açıldığında geçiş ücretlerini arttırmayacağını söyledi.

Amerikalı yetkililer de kamyon başına 250 Amerikan doları olan geçiş ücretinin değişmeyeceğini doğruladı. Washington, Pakistan’ın konteyner başına 5 bin dolar isteyeceği fikrine inatla karşı çıkıyordu.

BBC muhabiri Kim Ghattas, Amerikalı askerlerin Pakistan istihbarat teşkilatı ISI’a bağı olan militan gruplarca öldürülmesinden dolayı Washington’ın bir süre özür dilemekten kaçındığını aktarıyor.

İki ülke tarafından yapılan açıklamadan az önce Pakistan Başbakanı Raja Pervez Ashraf da meselenin Pakistan’ın ABD ve 49 Nato üye ülkesiyle arasını açtığını belirtmişti.

Tartışmalar devam ederken ABD, Pakistan’a olan bağımlılığını azaltmak için Orta Asya’dan geçen daha pahalı bir tedarik yolunu kullanıyordu.

Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Leon Panetta da Pakistan’ın kararını sevinçle karşıladı.

Panetta “Pakistan’la ortaklığımızı iyileştirmeye, ve iki ülkeyi yakından ilgilendiren bölgesel güvenlik tehditlerine karşı koymayı hedefliyoruz” dedi.

Nisan ayında Pakistanlı milletvekilleri ABD ile ilişkilerde yeni kılavuz kurallarını kabul etmiş; ama ABD’nin Kasım ayında gerçekleşen olaydan dolayı özür dilemesini istemişti.

İki ülke arasındaki soğukluk Chicago’da iki ay önce yapılan Nato zirvesine de gölge düşürmüştü. Burada bulunan muhabirler ABD Başkanı Barack Obama’nın Pakistanlı meslektaşı Asif Ali Zerdari’yi terslediğini aktarmıştı.

Geçen sene soğuk geçen ABD – Pakistan ilişkileri, Amerikalı askerlerin Pakistan topraklarında El-Kaide lideri Usame bin Ladin’i öldürmesiyle en kötü dönemini yaşamıştı.