Özkök: 'Ali Kemal basın şehidi mi'

Hain’ diyordum, şehit der miyim


DÜN sabah toplantımızın en çok tartışılan konusu Ali Kemal oldu.


Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin resmi sitesinde onun ‘Şehit Gazeteciler’ arasında yer alması, İşçi Partisi’nin tepkisine yol açtı.

Oysa hepimiz eskiden beri Ali Kemal’i bir ‘Hain’ olarak biliyor, itiraf etmek gerekirse, öyle de kabul ediyorduk.

Ama Gazeteciler Cemiyeti’nin sitesi bu tartışmaya yol açınca doğrusu ben de 50 yıllık düşünce tembelliğimden uyanarak bu konu üzerinde biraz düşündüm.

Ali Kemal bir ‘basın şehidi’ olarak kabul edilebilir mi?

* * *

İsterseniz dün Cemiyet’in Başkan Yardımcısı Vahap Munyar’dan aldığım bazı bilgileri aktarayım.

Aslında bu olay 1988’lere kadar dayanıyormuş.

O dönemde bir basın şehitleri listesi çıkarılmış.

Ancak o tarihteki listede Ali Kemal’in adı yer almıyormuş.

Daha sonra 1991 yılında, muhtemelen Çetin Emeç’in öldürülmesinden sonra bu liste yeniden düzenlenmiş.

Eskilere sormuşlar; ama tam hatırlayan çıkmamış.

Listeyi yazar Alpay Kabacalı veya tarihçi Orhan Koloğlu yeniden düzenlemiş.

Düzenlemeyi yapan kimse, o günkü listeye Ali Kemal’in adını da eklemiş.

* * *

Öyleyse bu, o listeyi yapan kişinin ‘şahsi görüşü’ olarak kabul edilebilir mi?

Hayır! Bu liste, Gazeteciler Cemiyeti’nin 2000 yılında yapılan Genel Kurul’una sunulan ‘faaliyet raporu’nda da yer almış.

Ve bu rapor, Genel Kurul tarafından ‘ibra edilmiş’.

Yani cemiyetin resmi görüşü haline gelmiş.

Peki şimdi ne olacak?

Konu Gazeteciler Cemiyeti’nin pazartesi günü yapılacak Yönetim Kurulu toplantısına getirilecek ve orada tartışılacak.

Bu toplantıdan sonra Ali Kemal’in adı listeden çıkarılabilir mi?

Kanunen hayır. ‘Şehit listesini’ değiştirmek için yeni bir genel kurul kararı gerekli.

Ama dün konuştuğum yönetim kurulu üyelerinin bir kısmı, listenin değiştirilmemesi gerektiği görüşündeydi.

Peki benim görüşüm ne?

Bazı yazar arkadaşlarımız, ‘Avrupa Birliği’ üyeliğini destekleyen insanlara bile kolaylıkla ‘mütareke basını’ ve ‘Ali Kemal’ etiketini kolaylıkla yapıştırdığı; ‘hain’ sıfatını keyfi bir hakaret sıfatı haline getirdiği için, doğrusu ben bu tür sıfatlara hep mesafeli duruyorum.

Elbette bu, Ali Kemal’in Kurtuluş Savaşı’na karşı muhalefetini eleştirmemi asla engellemiyor.

Ama linç edilmesini hiç onaylamıyorum.

* * *

‘Şehit’ ifadesine gelince...

Ben bu sıfatın herkes için gelişigüzel kullanılmasını ve yaygınlaştırılmasını da doğru bulmuyorum.

Yani Ali Kemal için ‘şehit’ kelimesinin kullanılmasını uygun bulmadığım gibi, öldürülen öteki gazeteciler için kullanılmasının da doğru olmadığını düşünüyorum.

Tabii Hasan Tahsin’i bunun dışında tutuyorum.

Geçenlerde Ankara’da bir kameraman meslektaşımızın adı bir sokağa verildi.

Irak savaşında görev yaptıktan sonra dönerken kalp krizi geçirip ölmüş.

Ona da ‘görev şehidi’ diyorlardı.

Trafik cezası keserken bir aracın altında kalan polise de görev şehidi deniyor.

Bence ‘şehitlik’ payesinin bu kadar genişletilmesi doğru değil.

* * *

O zaman ne yapmalı?

Gazeteciler Cemiyeti, bir karar alacaksa, bu konuda bir devrim yapabilir.

‘Şehit gazeteciler’ listesi yerine, ‘Öldürülen gazeteciler’ derseniz sorun çözülür.

Kim, gönlünde kimi şehit, kimi hain görmek istiyorsa görsün.

Unutmayalım, İkinci Dünya Savaşı’nda, ‘Bizi Almanlar yönetsin’ diyerek Nazileri destekleyen ünlü Fransız yazarı Celine, bugün hálá Fransız okullarının müfredat programında yazar olarak yer alıyor.

1968 Beatnik kuşağının sol şairlerini en çok etkileyen şair ise faşist olarak bilinen Ezra Pound’du...