Özel ve çok gizli rapor

Şemdinli’ye gönderilen Mülkiye Müfettişleri’nin hazırladığı, ancak daha sonra kayıplara karışan rapor ortaya çıktı. Raporda tartışma yaratacak tespitler yer aldı.

Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde 9 Kasım 2005 günü Umut Kitabevi’nin bombalanması olayı ve ardından yaşanılanları incelemek üzere bölgeye gönderilen Mülkiye Müfettişleri’nin hazırladığı ‘özel’ ve ‘saklı’ raporun tamamı ortaya çıktı. Terör örgütü PKK’nın sözde ‘ateşkes’ döneminde, bugünkü eylemlerin altyapısını hazırlandığının belirtildiği rapordaki en acı tespit şu oldu:

Devlet görevlileri aynı dönemi korumalı kamuya ait lokallerde oyun kültürlerini (!) geliştirerek geçirdi. Raporda ayrıca olayların patlak verdiği gün Şemdinli İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde bulunan Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Harekat Daire Başkanı A. Selim Akyıldız’ın ilçeye gelen ilk helikopterle kaçarcasına bölgeden ayrıldığı belirtiliyor. İşte o rapordan çarpıcı tespitler:

KAHVEDE GEÇEN ZAMAN

Şemdinli’deki bombalama ve akabinde yaşanan olayları bir arada değerlendirdiğimizde örgütün lehine sonuçlar doğurduğu söylenebilir. Devletimiz açısından da olaya bakıldığında sözde ateşkesin uygulandığı birkaç yıl içerisinde bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları ile bunların bazı yöneticilerinin avami tabirle boşa yıllar geçirdikleri, korumalı kamuya ait lokallerde oyun kültürlerini (!) geliştirdikleri, ancak terör örgütünün bu dönemi çok sistemli, bilinçli bir çalışma, propaganda ve adam kazanma gayreti içinde geçirdiği, milis yapılanmasını oluşturduğu, kaçakçılığın önlenmesi konusunda gerekli gayretin gösterilmemesi nedeniyle gelir elde etme konusunda sıkıntı çekmediği anlaşılmaktadır.

KAYMAKAM’IN GAYRETİ

Olaylar sırasındaki Şemdinli Kaymakamı Mustafa Cihad Feslihan’ın; 9 Kasım patlamasının olduğu andan itibaren bilgi ve tecrübe yetersizliğine rağmen elinden gelen gayreti gösterdiği, halkın fiziki saldırı teşebbüsüne de maruz kalmasına rağmen itidalini koruduğu, güvenlik güçlerine yardımcı olmaya çalıştığı, bu nedenlerle hakkında herhangi bir işlem yapılmasına gerek olmadığı, ancak Türkiye, İran ve Irak üçgeninde yer alan Şemdinli gibi terör, kaçakçılık, yasadışı geçişler konusunda kritik ve kronik sorunları olan ilçenin sınıfının değiştirilmesi suretiyle daha tecrübeli bir Kaymakamın görev yapmasında kamu yararı olacağı,

- Şemdinli Kaymakamı için yapılan değerlendirmenin ana hatlarıyla 15 ve 17 Kasım 2005 tarihlerinde Yüksekova’da yaşanan olaylar nedeniyle Yüksekova Kaymakamı Aytaç Akgül için de geçerli olduğu,

- Şemdinli Emniyet Müdürü Tacettin Aslan’ın ilçede polis bölgesinde son dönemde meydana gelen bombalama olaylarının önlenmesi konusunda ciddi gayret gösterdiğine ilişkin bir kanaatin oluşmadığı, istihbarata gerekli önemi vermediğinin anlaşıldığı, ancak Şemdinli olaylarının yaşandığı 9 Kasım günü olaylara ilk andan itibaren müdahil olduğu, halkı yatıştırmak için cansiperane gayret gösterdiği, Veysel Ateş’in araçtan çıkartılarak emniyete götürülmesini sağlamak suretiyle ilgilinin linç edilmesini engellediği, tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde bölgedeki görev süresinin 2006 yazında dolacağı da dikkate alınarak Şemdinli gibi kritik ilçelerde mustakil görev yapmasının uygun olmayacağı, biraz daha tecrübe kazanması için maiyette çalışmasında yarar olacağı,

İLÇEDEN AYRILMALI

- Yüksekova Emniyet Müdürü Ergin İşler’in ilçedeki göreviyle ilgili ciddi bir zafiyetinin tespit edilemediği, ancak Yüksekova’da meydana gelen bazı bombalama olaylarının henüz aydınlatılamadığı ve şüpheli durumdaki bu patlamaların halkın Devlete bakış açısını olumsuz yönde etkilediği, ilçedeki 21’inci Sınır Jandarma Tugay Komutanı ile emniyet hizmetlerinin sunumu konusunda bazı sorunlar yaşadığı, görev süresi iki yıl olmasına rağmen üçüncü yıldır bölgede çalıştığı, Trabzon’a tayini çıktığı halde ayrılmak istemediği, 2006 atama döneminde ilçeden ayrılmasının uygun olacağı,

DAİRE BAŞKANI KAÇTI

- Kitabevinde bomba patladığı sırada Şemdinli İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde; Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele ve Harekat Daire Başkanı A. Selim Akyıldız başkanlığında; Asayiş Daire Başkan Yardımcısı Müslüm Sayli, İkmal ve Bakım Dairesi Bşk. Yrd. Mahmut Yazıcı, Özel Harekat Dairesi Bşk. Yrd. Mehmet Tamer Vural, İstihbarat Dairesi Bşk. Yrd. Ayhan Falakalı, Kaçakçılık ve Organize Suçlar Daire Başkanlığı Şube Müdürü Hakan Kırmacı’dan oluşan bir heyetin incelemeler yapmak üzere bulundukları, patlama sonrasında Emniyet Müdürlüğü’nün taşlanması sırasında da binada oldukları, hatta Veysel Ateş’in emniyete getirilmesinden sonra Akyıldız’ın Veysel Ateş’i gördüğü, cep telefonu ile konuşmasına engel olduğu ve elindeki cep telefonunu aldığı, ayrıca Veysel Ateş’in ifadesini de aldığı yolunda iddialar olmasına rağmen Akyıldız’ın bu iddiayı reddettiği, ilçedeki gelişmeler üzerine Akyıldız’ın Emniyet Genel Müdürü Gökhan Aydıner ile telefon irtibatı kurduğu, Emniyet Genel Müdürü’nün talimatı üzerine ilçeye gelen ilk helikopterle ayrıldıkları, böyle bir ortamda terör konusunda uzman bir kişinin başkanlığındaki üst düzey heyetin kaçarcasına ilçeyi terk etmesinin uygun bir davranış olmadığı ve hiç olmazsa o gün ilçede kalarak gelişmeleri izlemeleri ve mahallindeki emniyet görevlilerine moral desteği vermeleri gerektiği,

JANDARMA İHLALİ

- Hakkari İl Jandarma Komutanı Kurmay Albay Erhan Kubat’ın; görev onayında terör örgütü mensupları hakkında bilgi elde etmek ve istihbari faaliyetlerde bulunmakla yetinilmediği, operasyonel faaliyette bulunmak görevinin de bu kişilere verildiği, istihbarat elemanlarının bilgi ve belge temin etmesi, bu bilgi ve belgeleri ilgili birimlere aktarması, gerekiyorsa operasyonun o mahaldeki ilgili güvenlik birimleri tarafından yapılması kuralının da bu görevlendirme ile ihlal edildiği kanaat ve sonucuna varılmıştır.

Olayın büyümesine yol açtı

Halen Tokat Valisi olan dönemin Hakkari Valisi Erdoğan Gürbüz’ün; il genelinde son dönemde meydana gelen terör olayları konusunda etkili, caydırıcı tedbirler geliştiremediği, Şemdinli olayı ile ilgili olarak ilçede kaldığı üç gün içerisinde inisiyatifi ele alamadığı, bu nedenle Şemdinli’de devlet hakimiyetinin tesis edilememesi, ilçede bulunmasına rağmen Hükümet Konağı’na gidip bu konularda yeterli tecrübesi olmayan ilçe kaymakamına destek vermesi, kontrolü ele alması gerektiği halde Kriz Merkezi oluşturmak suretiyle Taktik Alay’dan olayları izlemeyi ve yönlendirmeyi tercih ettiği, halkla Devlet arasındaki ilişkilerde sürekli yerel politikacıları aracı yaptığı, kendi inisiyatifinde olan konuları bile sorumluluğu tek başına üstlenmemek adına Kriz Merkezi oluşturmak suretiyle başka kamu görevlileri ile paylaşma yolunu tercih ettiği, kamuoyunu doğru bilgilendirmediği, bu nedenle toplumsal olayların artmasına neden olduğu, hayatını kaybeden kişilerin cenazelerinin Diyarbakır’dan getirilmesi konusunda müdahil olmaması nedeniyle terör örgütü ve yandaşlarına propaganda yapacakları önemli bir alanın bırakıldığı, Şemdinli’de polis noktasının faaliyete geçirilmesini 24 saat geciktirdiği, bölgedeki askeri birliklerden EMASYA direktifi çerçevesinde yardım istemekten kaçındığı, bunun yerine çevre illerden ve hatta Ankara’dan takviye personeli getirmeye gayret ettiği, hakkında değerlendirme raporu düzenleneceği,

- Olaylar sırasındaki Hakkari Emniyet Müdürü Yaşar Ağdere’nin; terör olayları konusunda etkili, caydırıcı tedbirler geliştirilmesi konusunda yeterli gayreti göstermediği, Şemdinli’deki polis noktasında dört polis memurunun yüzlerce kişinin taşlı sopalı saldırılarına uğraması sırasında sürekli yardım çağrılarına rağmen yardımı organize edemediği Emniyet Müdürlüğü’ne gidip olaylara vaziyet etmek yerine Taktik Alay’dan takip etmeyi yeterli gördüğü, bu konularda hatalı ve kusurlu davrandığı tespit edilmiştir.

Haber: Ali Obuz
Kaynak: