Otomotiv sektöründen 2.5 milyar dolarlık çağrı
Abone olÖTV ve KDV desteği otomotive sektörüne nefes aldırdı ancak tüm sorunları çözmeye yetmedi. Son 2 aya elinde 150 binden fazla stokla giren 47 markanın, gümrüklerde beklettiği yaklaşık 2.5 milyar dolar değerinde 100 bin aracı da 31 Aralık’a kadar çekmesi gerekiyor.
HAZİNE ve Maliye Bakanlığının yılın son 2 ayı için
sağladığı ÖTV ve KDV desteği otomotiv sektörü
için önemli bir nefes oldu ama ne yazık ki tüm sorunları çözmeye
yetmiyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali
Bilaloğlu, sektörün son 2 aya büyük bir stok yüküyle girdiğini
hatırlatarak durumu, “Hayati tehlike atlatıldı ama hâlâ yoğun
bakımdayız” yorumuyla özetliyor.
Hürriyet'ten Emre Özpeynirci'nin haberine göre aslında 2018 yılına iyi başlayan otomotiv sektörü için ilk çeyrekte her şey yolunda gitti. Pazar ilk çeyrekte yüzde 2 artış yaşayınca yıl sonu için öngörüler 2017 yılına paralel gerçekleşti. Ancak kurlardaki artışa bağlı olarak haziran ayından itibaren pazar daralmaya başlayınca öngörüler değişti ve siparişler de bu doğrultuda revize edildi. Otomotiv sektörü en çok satış yaptığı yılın son 4 ayı için siparişlerini ağustos ayında yüzde 20-25 azaltarak verdi.
2 AYDA 45 BİN ARAÇ
2017 yılının son 4 ayında 400 bin otomobil ve hafif ticari aracın
satıldığından yola çıkılarak, pazarın daralması oranında verilen
sipariş miktarı 300 bin adedin üzerinde oldu. Yani 2018 yılının son
4 ayına otomotiv sektörü 300 bin adedin üzerinde bir stokla girdi.
Ancak ağustosta doların 7 TL’yi, Euro’nun ise 8 TL’yi aşması
pazara büyük darbe vurdu. Kurdaki artışa bağlı olarak faizlerin de
hızla yükselmesiyle eylül ayında pazar yüzde 68, ekim ayında ise
yüzde 77 daraldı. Yani 2 ayda iç pazarda sadece 45 bin adetlik
otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşti. ODD’ye bağlı 47
marka son 4 ay için toplam stokun 200 bin adetten fazlasını
gümrüklerden çekerken, yaklaşık 100 bin adedi ise henüz
gümrüklendirilmemiş olarak fiktif depolarda bekletiliyor. Böyle
olunca eylül ve ekim aylarındaki sonuçlardan sonra otomotiv sektörü
yılın son 2 ayına 250 bin adedin üzerinde bir stok yüküyle
girdi
2012’DE REJİM DEĞİŞTİ
ÖTV ve KDV indirimlerinin etkisiyle son 2 ayda en iyimser
tahminlerle pazarda 150-160 bin adetlik bir satışın yapılacağı
öngörülüyor. Bu da gümrüklerden hali hazırda çekilmiş stoklarla
sağlanacak. Bu noktada asıl sorun gümrüklerde duran ve değeri
yaklaşık 2.5 milyar dolar olan 100 bin aracın ne
olacağına ilişkin. Bilmeyenler için 2012’de ‘İthalat Rejimi
Kararı’nda yapılan değişiklikle yeni model yılına ait olması için
aracın ‘Türkiye veya yurtdışında 1 Ağustos’ta üretilme’ şartı 1
Ocak olarak değiştirilmişti. Bu da 2018 yılı model araçların 31
Aralık 2018’e kadar gümrüklerden çekilme zorunluluğunu getiriyor.
ODD Başkanı Ali Bilaloğlu, bu konuda yaptığı açıklamada şunları
söyledi: “Ülkemizde faaliyet gösteren ve ODD üyesi olan 47 marka
gelişmelere uyum gösterebilmek için son dönemde dünyanın farklı
noktalarından gerçekleştirilen üretim siparişlerini iptal etmek
için büyük çaba göstermiştir. İptal edilemeyen araçların gümrük
sahalarında bekletilmesi söz konusudur. ODD olarak talebimiz,
içerisinde bulunulan durumun yarattığı olumsuz etkilerin
giderilebilmesi ve araç ithalatlarını bir süreye yaymak suretiyle
döviz talebinde de azalmayı mümkün kılmak açısından 2018 yılında
üretilmiş araçların ithalatının 30 Haziran 2019 tarihine kadar
yapılabilinmesine İthalat Rejim Kararı uyarınca izin verilmesidir.
Ticaret Bakanlığımızdan beklediğimiz
iyi haber sektörümüzde faaliyet gösteren markalarımıza
büyük destek olacaktır.”
İZİN VERİLMEDİĞİ DURUMDA NE OLUR?
Aralık ayında otomotiv markaları gümrüklerde bekleyen araçların
ithalatını gerçekleştirebilmek için ciddi bir döviz talebi (2.5
milyar dolar) ile piyasaya gireceklerinden döviz talebi artacaktır.
İthalattaki artış aralık ayındaki dış ticaret ve cari açığın
artışına neden olacaktır. Markalar ithalatlarını
gerçekleştirebilmek için ek borçlanma ihtiyacı ile karşı karşıya
kalacaklardır.
Borçlanamayan markalar bir çok ticari risk ile karşı karşıya kalabilecektir.
İZİN VERİLDİĞİ DURUMDA NE OLUR?
Markalar, iç pazarın küçülmesi nedeni ile satamayacakları
gümrüklerdeki araçlar için re-export imkanlarını araştırmaya ve
gerçekleştirmeye devam edeceklerdir. Aralık ayında dövize yoğun
talep durumu gerçekleşmeyecektir. Aralık ayı dış ticaret ve cari
açık rakamlarında olumsuzluk yaşanmayacaktır. Özkaynaklarında ciddi
hasar gören markaları ek mali yükümlülük ve borçlanma durumu ile
karşı karşıya kalmayacaklardır.
Otomotiv markaları işlerini daha uygun ortamda gerçekleştirebilme imkanı bulurken, aralık ayında cari açık ve dış ticaret açığında olumsuz görünüme neden olabilecek yüklü araç ithalatının önüne geçilecektir.