Otomobil satışlarına ÖTV darbesi

Kurdaki artışın ardından ÖTV zammı fiyatlara yansıyınca otomotiv satışları yılın ilk ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,3 azaldı. Sektör temsilcileri, şubattan itibaren yürürlüğe giren BDDK’nın taşıt kredilerine getirdiği kısıtlamanın etkisi ile satışlardaki gerilemenin bu ay da sürmesinden endişe ediyor.

Otomobil pazarı, 2013’te 2011’den sonra en parlak rakamlarına ulaştı. Geçen yılın ikinci yarısından itibaren kurlardaki yükseliş, sektörün keyfini kaçırıyordu. Ancak aralıkta Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) taşıt kredilerine getirdiği sınırlama ile 2014’te ne yapacağını düşünürken ekonomi yönetimi yılbaşında sürpriz ÖTV artışını açıkladı. Hal böyle olunca markalar 2013’te 853 bin adet olarak gerçekleşen iç pazarın bu yıl 600-720 bin arasına düşeceği tahmininde bulundu. Yılbaşı ile araç fiyatları ve kredi faizlerinin artması ocak ayı satışlarına bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,3 daralma olarak yansıdı. 2013’ün ilk yılında 35 bin 523 adet araç satılmıştı.

Zaman haberine göre, Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, otomobil satışları ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 5,7 azalarak 24 bin 368 adet olurken, geçen yılın aynı ayında 9 bin 688 adet olan hafif ticari araç pazarı yüzde 14,31 düşüşle 8 bin 302 adet seviyesine geriledi. Toplam satış 32 bin 670 seviyesinde gerçekleşti. Otomotiv pazarı 2013 yılında yüzde 9,72 artışla 853 bin 378 adet olurken, kurdaki dalgalanmanın fiyatlara yansımasından ve kredi sınırlamasının yürürlüğe girmesinden önce araç almak isteyenler talebi önce çekti. Bunun sonucunca da aralık satışları yaklaşık 130 bin adet olarak gerçekleşti.

2014 yılı Ocak ayında otomobil pazarı ortalama emisyon değerlerine göre incelendiğinde, en yüksek paya yüzde 41,31 oranıyla 100-120 gr/km arasındaki otomobiller 10 bin 66 adet ile sahip oldu. 2014 yılı Ocak ayında dizel otomobil satışlarının payı yüzde 62,48’e, otomatik şanzımanlı otomobillerin payı ise yüzde 41,73’e yükseldi. Pazar segmentinin yüzde 85,78’ini vergi oranları düşük olan A, B ve C sınıflarında yer alan araçlar oluşturdu. Segmentlere göre en yüksek satış adedine yüzde 52,45 pay ile C segmenti (12 bin 780 adet), kasa tiplerine göre ise en çok tercih edilen gövde tipi yine sedan otomobiller (yüzde 46,31 pay, 11 bin 286 adet) oldu. Otomobil ve hafif ticari araç pazarına dair yapılan açıklamaya göre 2013 yılının ilk çeyreğinde yüzde 12,41, ikinci çeyreğinde yüzde 11,84, üçüncü çeyreğinde yüzde 7,64 ve son çeyreğinde yüzde 8,09 artış yaşandı. Ayrıca otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2013 yılını yüzde 9,72 artış ile tamamladı. 2013 yılında, otomobil pazarında yüzde 19,48 artış yaşanırken, hafif ticari araç pazarında yüzde 14,79 daralma görüldü. ODD Genel Sekreteri Hayri Erce, döviz kurlarındaki artış, Merkez Bankası’nın sert faiz artışı sonrası kredi faizlerindeki yükseliş, ocak ayı başında devreye giren ÖTV artışları ve BDDK’nın aldığı kredi tedbirlerinin etkisiyle 2014’ün son derece kötümser başladığını kaydetti. Sektörün minimum yüzde 20 daralma beklediğinin altını çizen Erce, bu nedenle yılın ilk ayındaki yüzde 8’lik düşüşün iyi bir satış rakamı olduğuna dikkat çekti. Pazar değişim yılı olan 2014’te pazarda hâlâ 2013 model araçlar eski fiyatlarla satılıyor. Stoklar tükenip yeni galerilere yeni fiyatlar hakim olduğunda satışların daha da azalması bekleniyor. Dolayısıyla sektör, tüm faktörlerin hangi nispette satışlara yansıyacağını şubat ayının göstereceğini düşünüyor.

1600-2000 cc araç satışları yüzde 50 düştü

ODD’nin raporunda 2014 yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, 1600 cc altındaki otomobil satışları yüzde 2,96 azalırken 2000 cc üstü motor hacmine sahip otomobil satışlarında yüzde 6,57 artış yaşandığı belirtildi. Vergi zammıyla oluşan yeni fiyatlardan en fazla 1600-2000 cc aralığındaki otomobiller etkilendi. Bu grupta yüzde 49,26 azalma görüldü.