ÖSYM'de yeni bir skandal daha!

YGS'de özel bir şifre uygulandığı iddiası ile karışan ÖSYM'de, bilgisayarın farklı sınav kâğıtlarını okumasına imkân veren kurgunun sızdırılıp sızdırılmadığı araştırılıyor.

Sabah Gazetesi'nin haberine göre : Yaklaşık 1.7 milyon öğrencinin girdiği Yükseköğretime Geçiş Sınavı'nda (YGS) bilgisayarın kurguladığı cevap şifresinin kırıldığı iddiası paniğe yol açtı. ÖSYM Başkanı Ali Demir, iddialar üzerine sınav hizmetleri ekibi ile kurumda sabahlarken, kurumdan "Her adayın soru kağıdı, soru sıralaması ve cevap şıkları farklı" açıklaması yapıldı. Ancak bu açıklama, "Sınav cevap kağıtlarını okumayı sağlayan şifrenin kırılmış olabileceği" kaygısını ortadan kaldırmadı. Şimdi ÖSYM'de, bilgisayar sisteminin, sınav kağıtlarını farklı soru sıralaması ve cevap şıkları ile okumasına imkan veren özel kurgunun dışarı sızdırılıp sızdırılmadığı araştırılıyor. ÖSYM yönetimi şifre iddiası için kurum içinde yeniden 'köstebek' araştırması da başlattı. Özellikle alt ve orta kademe çalışanları arasında şifreli cevap tezini doğrulayacak bir formülasyonun geliştirilip geliştirilmediği inceleniyor.

ŞOKE EDEN İDDİA

ÖSYM'nin basına dağıttığı kitapçıkta temel matematik testi başta olmak üzere bazı soru türlerinde sonuç veren bir şifre bulundu. İddiayı, Artvinli avukat Ayla Varan ile dershane sahibi Fahri Akyüz gündeme getirdi. Varan, yeğeninin, cevap şıklarının her aday için farklılaştırılmasından kuşkulanarak yaptığı araştırma sonunda sürprizle karşılaştığını öne sürdü. Buna göre, cevap şıklarının altına, sayısal olarak küçükten büyüğe doğru sıralama yapıldığında sorunun doğru cevabında şıklar çakışıyor. ÖSYM yönetimi, sadece basına dağıtılan soru ve cevap versiyonunda teyit edilen şifrenin, 1.7 milyon aday için ayrı ayrı üretilen testlerle uyumlu olmadığını savundu. Ancak bilgisayar yazılımı ile oluşturulan şifrenin yanına, uzman bir ekibin ayrıca bir şifre daha eklemesi formülü geliştirildi. Böylece ikili şifre sistemi ile Lisans Yerleştirme Sınavı'na (LYS) ilişkin soru işaretlerinin ortadan kaldırılması öngörüldü.

BASIN AÇIKLAMASI

1 Nisan akşamı internette yayılan "şifre" iddiası üzerine ÖSYM'de olağanüstü durum ilan edildi. YGS'nin kamuoyuna duyurulan tek nüshasına uygulanan ve matematik sorularının 36'sını doğru yanıtlamaya imkan veren şifre, örneklem yoluyla çok sayıda soru kağıdı ve cevaplarına uyarlandı. Bu karşılaştırmada "birebir uyum" belirlenmedi. Ancak bilgisayarın farklı kağıtları, farklı soru sıralaması ve cevap şıkları ile okumasına imkan veren özel kurgusunun çözülüp çözülemediği kaygısı ilk incelemede giderilemedi. ÖSYM yönetimi, dün yaptığı yazılı açıklamanın, 1.7 milyon öğrenci ve ailesini yatıştıramadığını gözeterek, bugün saat 11.00'de basın toplantısı ile zihinlerde tereddüt yaratan soruları giderme kararı aldı.

[PAGE]

NASIL SAPTANDI?

SABAH'ın ulaştığı avukat Ayla Varan, YGS'de şaibe izlenimi yaratan sonuca nasıl ulaştıklarını şöyle anlattı: "Eski dönemlerde özellikle matematik sorularında şıklar sırasıyla verilirken bu sene karışıktı. Soruların bu kadar zor olması, zaman sıkıntısı yaşanması karşısında, ÖSYM sayfasındaki kitapçığı inceledik. Çok sayıda sorunun doğru yanıtına, bir şifre ile ulaşınca tesadüf olamayacağını düşündük. Tabii halk arasındaki söylentilerden de yola çıktık. Neticede ben eğitimci değilim. Yanılıyor da olabilirim. Ama dershanelerden de incelediler. Şifreleme olduğunu söylediler." Dershane sahibi Fahri Akyüz ise sadece matematikte değil sosyal bilimlerdeki bazı sorularda da alfabetik sıralamanın uyumlu olduğunu savundu. Akyüz, "Ayla hanımın yeğeni cevaplar üzerinde çalışmış. İlk 5, ilk 10 sorudaki yanıt sıralamasından belli bir şekil çıkarsa, şeklin devamı cevap anahtarına uyar diye bir tahmin var. Gerçekten de şifre ile 36 matematik sorusu çözülüyor."

'BASINA VERİLEN TEK ÖRNET'

ÖSYM dünkü açıklamasında, kamuoyunu yatıştırmak için şu bilgiyi paylaştı: "Basında 'YGS'de Gizli Şifre' başlığı ile yer alan kitapçık, ÖSYM'nin sınav sonrasında basına vermek ve internet sitesinden duyurmak üzere hazırlanmış, ana soru kitapçığından türetilmiş, tek bir soru kitapçığıdır. Bu soru kitapçığının herhangi bir adaya verilmesi söz konusu olmadığından, doğru cevabın bulunduğu yer değiştirilmeden sadece yanlış cevap seçeneklerinin yerleri değiştirilmiştir. Bu soru kitapçığı sınava giren hiç bir adaya verilmemiştir. ÖSYM, Şubat 2011'den itibaren gerçekleştirdiği tüm sınavlarda 'adaya özgü soru kitapçığı' hazırlayarak pek çok haksızlığın önüne geçmiştir. Adaya Özgü Soru Kitapçığı uygulamasında tüm adaylar için hazırlanmış olan toplam soru, ana konu alanları ile sınırlı kalmak üzere, her bir aday için rastgele seçilmiş farklı sıraya konulmaktadır. Buna ilave olarak her sorunun doğru cevabı da her bir adayın soru kitapçığında yine rastgele biçimde bir şıka atanmaktadır. Madde analizine imkân tanımak üzere yanlış seçeneklerin de yerleri değiştirilmektedir. Bu sayede her bir adayın soru kitapçığı 'tek bir tane' olarak basılmaktadır. Bugüne kadar yapılan üç sınavda da bu gerçekleştirilmiştir. Önümüzdeki günlerde 27 Mart 2011 günü yapılan YGS'de her bir adaya, verilen soru kitapçığı ve kendi cevap kâğıdının görüntüsüne internet üzerinden erişim imkânı verileceğinden, tüm adaylarda bu ya da buna benzer bir soru kitapçığının kullanılmadığı görülecektir."

CEVAP BEKLENEN SORULAR?

1- Her sınavın özel yazılımla geliştirilen şifresi kimler tarafından nasıl kırılabilir? Şifre güvenliği sağlandı mı?
2- Sadece medyaya verilen kitapçıkta bile şifreleme varsa herhangi bir adayın benzeri şifrelemeyle soru çözmediğinin garantisi nasıl verilecek?
3- 1.7 milyon adayın her biri kendi soru ve cevap kitapçığına ulaşsa bile bu durum tereddüdü gidermeye yetecek mi? Yoksa 1.7 milyon kağıdın tamamı isteyen herkese karşılaştırma için açılacak mı?
4- Soruları ve şıkları formüle eden ekip ve basına dağıtılan kitapçıkta sonuç veren şifreyle ilgili soruşturma açılacak mı?
5- Ailelerin tereddüdü giderilemezse sınav iptal edilecek mı? Bu durumda ikinci sınavın tarihi ve üniversitelere yerleştirme takvimi nasıl belirlenecek?
6- Bu zamana kadar cevap şıkları küçükten büyüğe ya da büyükten küçüğe sıralanırken, bu sınavda neden sıralama karıştırıldı?
7- Sadece bir cevap anahtarına şifre konulduysa, nasıl oldu da şifreli cevap anahtarı basına dağıtıldı, kurumun internet sitesine konuldu.

[PAGE]

DİGER KİTAPÇILAR DA AÇIKLANSIN

Eğitim -Sen Genel Başkanı Zübeyde Kılıç: Söz konusu 'şifre yöntemi' birilerine servis edilmişse, adayların tek tek kendi kitapçıklarını görmesinin hiçbir anlamı olmayacak ve bu iddiaları ortadan kaldırmayacaktır. Dolayısıyla ÖSYM, tüm kitapçıkları adayların T.C. numaralarını gizli tutarak kamuoyuyla paylaşmalıdır.

Eğitim- İş Genel Başkan Vekili Levent Akça: KPSS'de yaşanan skandalın izleri henüz hafızalardan silinmeden, daha büyük bir skandalın patlak vermesi, bu işin çivisinin çıktığını gösteriyor. Bu kopya girişiminin belli bir anlayışın sahibi kesimlere özel düzenlendiği açıktır. 'İddia sadece master kopyalar için doğru ancak sınavda her adayın soru kitapçığı, soruların yeri ve cevapların yeri birbirinden tamamen farklı' açıklaması ciddiyetten uzaktır. Şifrelemenin gerekçesi nedir? ÖSYM her adayın şahsına yönelik kitapçığı önceden belirlediğine göre, minare kılıfa uyacaktır.

Prof. Dr. İsa Eşme (Eski Yükseköğretim Kurulu Başkanvekili): Şifre olayı ÖSYM'nin sınıfta kaldığını gösteriyor. ÖSYM bütün cevap anahtarlarını kamuoyu ile paylaşmak zorundadır. Sınava giren öğrencinin kendi cevap kağıdını görmesi sorunu çözmez.

MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural: Rezalet! Maalesef yıllarını eğitime veren çocuklarımız ve aileler bir usulsüz sınav tehdidi ile karşı karşıya. Sorumlular bulunmalı.

CHP İzmir Milletvekili Ahmet Ersin: Başbakan derhal el koymalı. Çocukların geleceği ile oynanmamalı. Cumhurbaşkanı Devlet Denetleme Kurumu'nu harekete geçirmeli. ÖSYM belli bir grubun etkisinde. Yıllarca en güvenilir kurum, artık güvenilmeyen bir yer haline gelmiştir.

BAŞSAVCILIK ŞİFRE İNCELEME BAŞATTI 

Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı'ndaki soruların bir bölümünün yanıtlarının 'şifre' yöntemiyle bulunduğu iddiaları Ankara Başsavcılığı'nı harekete geçirdi. İptal edilen KPSS'deki kopya iddialarını da soruşturmakta olan Ankara Başsavcı Vekili Şadan Sakınan, inceleme başlattığını söyledi. Sakınan dün itibariyle ÖSYM ile temasa geçip geçmedikleri, herhangi bir "tedbir" veya delillerin karartılması için girişimde bulunup bulunmadıklarına yönelik sorulara "teferruat vermek istemiyorum" yanıtını verdi.

ŞİFRELEME NASIL ÇÖZÜLÜYOR?

Matematik testinde ağırlıklı olarak uygulanabilecek şifreleme yöntemi oldukça basit. 40 soruluk matematik testinde, şıklardaki rakamsal değerler o şıkkın altına küçükten büyüğe doğru yazılıyor. Eğer bir şıkta rakamlar çakışıyorsa doğru cevap o şık oluyor. Eğer hiçbir şıkta çakışma olmazsa genellikle E şıkkı doğru cevap olarak çıkıyor. Eğer birden fazla şıkta çakışma oluyorsa doğru yanıt rakamsal olarak küçük değerin bulunduğu şık oluyor.