Osmanlı mührüne Erdem sahip çıktı

Osmanlı'nın son resmî mührü, asırlar boyu imparatorluğun idare merkezi olan Topkapı Sarayı'na geri dönüyor. Önümüzdeki pazar günü yapılacak müzayededen çekilen Sultan Vahdeddin'e ait mührün Saray'a kazandırılması için Kültür Bakanı Atilla Koç ile Portakal Sanat ve Kültürevi sahibi Raffi Portakal anlaştı.

Mühr-i hümayun, işadamı Zeynel Abidin Erdem tarafından satın alınıp Topkapı Sarayı Müzesi'ne bağışlanacak.

Sultan Vahdeddin, tahta çıktığı 4 Temmuz 1918'de iki nüsha olarak hazırlattığı mühr-i hümayundan birini geleneklere uyarak sadrazamlarına vermişti. Padişahın kendisinde kalan mühür ise 1926'da vefatının ardından, küçük kızı Sabiha Sultan'a kaldı. Sabiha Sultan'dan sırasıyla büyük kızı Neslişah Sultan'a, Hanzade Sultan'a geçen altın mühür, Hanzade Sultan'ın 1998'de ölümü üzerine Sultan Vahdeddin'in torun çocuklarına ulaştı. Ancak, ailenin ifadesiyle 'saltanat mührünün kıymetini bilmeyen bir torun' tarafından elden çıkarıldı. Osmanlı İmparatorluğu'nun son 'mühr-i hümâyun'u, Portakal Sanat ve Kültürevi'nin 17 Aralık'ta düzenleyeceği 'yeni yıl müzayedesi'nde 140 bin YTL başlangıç fiyatıyla açık artırmaya çıkacaktı. Ancak Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı İlber Ortaylı, "Devletin sancağı, bayrağı satılamaz. Antika eserler tabii ki satılabilir. Ancak bir devlet mührü satılamaz." diyerek satışa itiraz etti. Ortaylı, müzayede evine "Söz konusu mührün Sultan Vahideddin'e ait devlet mührü olması nedeniyle satıştan çekilmesi uygun görülmüştür. Bilginizi ve gereğini rica ederim." yazılı bir de faks gönderdi. Bu gelişmeler üzerine mühür sahibi tarafından müzayededen çekerken, Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç da "Müzayedede ilk tespit edilen fiyatı bakanlığım öderse, bakanlığın bu konuda rüçhan hakkı var. Yani evvel alma hakkı var. Ben onu kullanma kararındayım. Müzayedeye koyanlar müzayededen çekmişler. Kendisinde kalabilir. Ama satış olursa bize olacak." açıklamasını yapmıştı.

Son olarak, müzayedeyi düzenleyen Raffi Portakal ile Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, dün İstanbul Atatürk Hava Limanı VIP salonunda bir araya geldi. Bakan Koç, kendi talebi üzerine gerçekleşen görüşmede Portakal'a "Müzayedeye çıkış fiyatı olan 140 bin YTL üzerinden bu mührü Topkapı Sarayı Müzesi'ne kazandıralım." teklifinde bulundu. Bakan Koç'un mührü devlet olarak satın almayı da teklif ettiği görüşmede muhammen bedeli bir hayırseverin ödemesi ve onun müzeye bağışlaması formülü benimsendi. Bu görüşmenin ardından Portakal Sanat ve Kültürevi'nin sahibi Raffi Portakal, mührün sahibini muhammen bedel karşılığı müzeye bağışlayacak kişiye mührü satmaya ikna etti. Bağışçının ise Nezih ve Zeynel Abidin Erdem kardeşler olacağı ifade edildi. Konuyla ilgili olarak "Ecdadımıza bu hizmeti ve bu saygıyı göstermek adına Bakan'ın izni ve sahibinin rızasıyla bu mührü satın alıp bağışlama işini severek yaparız." açıklamasını yapan Erdem Holding Yönetim Kurulu Başkanı Zeynel Abidin Erdem, sekiz yıl önce de Sultan İkinci Abdülhamid'in Paris'te mezata çıkan mühürlerini satın alarak Topkapı Sarayı'na hediye etmişti.

Pazar günü yapılacak müzayedede Vahdeddin'in mührü yerine yine çok değerli bir eser olan Hasip Paşa'ya ait Hakkak Yümni tarafından hazırlanan mühür 70 bin YTL başlangıç fiyatıyla satışa sunulacak. Müzayedede yer alacak eserler arasında İbrahim Çallı, Feyhaman Duran, Şevket Dağ, Hoca Ali Rıza, Vecihi Bereketoğlu, Fahrelnissa Zeid, Fikret Mualla, Fausto Zonaro, Avni Arbaş'a ait tablolar; Adnan Menderes ve eşi Berin Menderes'e ait aile mücevherleri; Hafız Osman, Kazasker Mustafa İzzet, Hasan Rıza, Bakkal Arif ketebeli levhalar; Kanuni Sultan Süleyman tuğralı şecere ile tombak ve tuğralı gümüşler de yer alıyor.

Kaynak: Zaman Gazetesi