Osmanlı mirası gün yüzüne çıkıyor

Öğleden itibaren çalışan namaz vaktinin başladığı ve bittiği anı belirleyen saatin içinde ayrı olarak ikindiyi de ölçen küçük bir saat bulunuyor. Saate orijinaline en yakın restorasyonu yapılarak çizgiler Osmanlı bordosuyla belirgin hale getirilecek ve demir çubuklar takılacak. Saatin altına ise ziyarete gelenleri bilgilendirmek için güneş saatinin nasıl işlediğini, ne işe yaradığını ve altındaki matematiksel geri planını anlatan bir pano koyulacak.

İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kaçar, kaybolmaya yüz tutmuş güneş saatlerinin tekrar gün yüzüne çıkarılmasını ilke edindiklerini söylüyor. Kaçar, "Anadolu'daki hemen hemen bütün güneş saatlerini fotoğrafladık. 500'den fazla saat var. Bu değerlerimizin kaybolmaması için elimizden geleni yapacağız." diyor.

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem'in konuyla ilgilendiğini ve vakıflara bağlı camilerdeki güneş saatleriyle ilgili hemen iyileştirme projelerinin hazırlanmasını istediğini aktaran Kaçar, ikinci olarak Beyazıt Camii'ndeki iki güneş saatini ele alacaklarını belirtiyor. Güneş saatlerinin iyileştirmesinde Prof. Dr. Mustafa Kaçar'la birlikte İTÜ Elektrik Elektronik Fakültesi emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla Bir, İTÜ Nükleer Fizik bölümünden Yrd. Doç. Dr. Burak Barutçu, yer ölçümleri için İTÜ İnşaat Fakültesi Geomatik Mühendisliği bölümünden Doç. Dr. Rahmi Nurhan Çelik titiz bir çalışma yürütüyor. Saatlerin fotoğraflarını ise mimar Aras Neftçi çekiyor.

Namaz vaktini güneşin konumu belirliyordu

İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kaçar, güneş saatini şöyle anlatıyor: "Güneşin battığı an günün değiştiği andır. İslam dünyasında ve Osmanlı'da da kullanılan bu saatler, günü 24 saate böler ve konumuna göre gerçek zamanı verir. Çünkü referans olarak güneş alınmıştır. Osmanlı'da gün akşam başlar, ertesi akşama kadar devam ederdi. Özellikle namaz vakitleri güneşin konumuna göre belirlendiği için güneş saatleri Osmanlı'da vakti çözmenin en iyi materyaliydi."