Osmanlı arşivine yabancılar bayılıyor

Japonya, Almanya, Fransa ve Yunanistan bu ülkeyi takip etti. Osmanlı Devleti coğrafyasında olup da bağımsızlığını kazanan ülkelerin araştırmacıları, öncelikle kendi ülke tarihleri ile kültür ve ekonomik durumu incelerken, komşu ülkelerle ilgili belgelere önem verdiler. Avrupa, Amerika, Asya ve Avustralya kıtalarından gelen araştırmacılar ise Osmanlı Devleti’nin, sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve demografik yapısıyla ilgili çeşitli konuları araştırdı. Osmanlı Arşivleri, yalnız Osmanlı Devleti coğrafyası içinde olup da bağımsızlığını ilan eden devletlerindeğil, dünyanın çeşitli ülkelerinden yüzlerce araştırmacının da ilgisini çekiyor. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı’ndan alınan bilgiye göre, arşivlerden geçtiğimiz yıl 69 ülkeden 3 bin 628 araştırmacı yararlandı. Araştırmacıların ülkelerine göre dağılımına bakıldığında, ilk sırayı 444 araştırmacıyla ABD aldı. Bunu sırasıyla 259 araştırmacıyla Japonya, 193 araştırmacıyla Almanya, 120 araştırmacıyla Fransa ve 115 araştırmacıyla Yunanistan izledi. Sözde “Ermeni Soykırımı” iddialarını ortaya atan Ermenistan’dan ise sadece 2 araştırmacının arşivlerden yararlanması dikkat çekti. Bu araştırmacıların da “İttihat ve Terakki Cemiyeti Merkez Komite Üyesi Doktor Nazım”la ilgili belgeleri inceledikleri belirtildi. Osmanlı Arşivleri’ndeki Ermenilerle ilgili belgelere sadece Azerbaycan, İran, Japonya, Almanya ve ABD’den 10 kişinin ilgi gösterdiği tespit edildi. Azerbaycanlı araştırmacılar, özellikle “Ermeni mezalimi, sözde Ermeni soykırımı ve Karabağ”la ilgili belgeleri incelerken, Alman araştırmacının “Çukurova tarihi 1870-1924ve Ermeni katliamları” konusunu ele alması dikkat çekti. İLGİLENDİKLERİ KONULAR Osmanlı Devleti coğrafyasında olup da bağımsızlığını kazanan ülkelerin araştırmacıları, öncelikle kendi ülke tarihleri ile kültür ve ekonomik durumu incelerken, komşu ülkelerle ilgili belgelere önem verdiler. Avrupa, Amerika, Asya ve Avustralya kıtalarından gelen araştırmacılar ise Osmanlı Devleti’nin, sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi ve demografik yapısıyla ilgili çeşitli konuları araştırdı. Osmanlı belgelerinden yararlanan araştırmacıların ilgilendikleri konulardan bazıları şunlar: “İstanbul hamamları, Gelibolu’daki Anzak çıkarması, Dervişler, Beylerbeylik teşkilatı, Osmanlı Devleti’nin diğer ülkelerle olan ilişkileri, Osmanlı’nın Balkanlar, Kafkasya, Ortadoğu ile olan ilişkileri, bu bölgelere bakışı, bu bölgelerin demografik yapısı, Osmanlı Devleti’ndeki gayrimüslimler, Rumlar, Yahudiler, fermanlar, Mason Locaları ve 19. yüzyılda Türkiye ve Mısır’daki dernek ağları, Ege adalarında tarikat, Kıbrıs, 1860-1914 İstanbul’da güvenlik sorunları, Osmanlı-Latin Amerika ilişkileri.” İngiltere’den gelen araştırmacıların ilgilendikleri “Şapka ve türbanın Ortadoğu’daki siyasi gelişimi ile tarihi” konusu da dikkat çekti.