Osmanlı arması İngiliz işi
Abone olOsmanlı'da 19. yüzyıla kadar arma yoktu. Peki nereden çıktı? Yüzyılın ortalarında ortaya çıkan armanın hikayesi var.
Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Görevlisi
Yard. Doç. Dr. Selman Can, Osmanlı Devleti'nin sembolü haline gelen
'Osmanlı arması' fikrinin İngiltere Kraliçesi Victoria'dan
çıktığını söyledi.
Osmanlı'da arma geleneğinin bulunmadığını belirten Can, Kraliçe
Victoria'nın 19. yüzyılda arma tasarımı yaptırarak, Sultan
Abdülmecid'e hediye ettiğini söylüyor.
Dr. Selman Can, arma fikrinin Osmanlı ile Rusya arasındaki Kırım
Savaşı sırasında ortaya çıktığını anlatıyor. Dr. Can'ın verdiği
bilgilere göre, bu dönemde İngiltere, Osmanlı ile yakın ilişkiler
kurmaya çalışıyordu. Fransa'nın Sultan Abdülmecid'e verdiği
'Legion' nişanı İngiltere'yi harekete geçirdi. İngiltere Kraliçesi
Victoria, Fransa'nın verdiği nişana karşılık Kasım 1856'da Dizbağı
Nişanı'nı Osmanlı Sultanı'na sundu.
Dr. Can, nişanla birlikte gelen Osmanlı armasıyla ilgili şu
bilgileri veriyor: "Böylece Sultan Abdülmecid, Dizbağı Nişanı'nın
sahibi oldu. Ancak 1346'da Kral III. Edward tarafından ortaya
çıkarılan Dizbağı Nişanı'nın geleneğinde şöyle bir uygulama vardır:
Nişanı alan kişi ya da hükümdarların armaları Londra'da Windsor
Sarayı'nda bulunan Saint George Kilisesi'nin duvarında
asılmaktadır. Ancak Osmanlı Padişahı'nın arması bulunmamaktadır.
Bunun üzerine Kraliçe Victoria, Prens Charles Young ismindeki arma
uzmanını Osmanlı için arma tasarlamak üzere görevlendirir.
İstanbul'a gelerek araştırmalarda bulunan Young'a, Etyen Pizani
isminde bir tercüman yardımcı olur."
İngiliz tasarımcı, padişahlık alameti olan saltanat kavuğunu,
sorgucu, ay-yıldızlı sancağı ve tuğrayı ön plana çıkararak bir arma
hazırlar. Bir yılda hazırlanan arma, Osmanlı Devleti'nin Londra
Sefiri Kostaki'ye teslim edilir. Kostaki tarafından İstanbul'a
gönderilen arma çizimlerini Sultan Abdülmecid de beğenir. Bu
şekilde oluşan Osmanlı Devleti arması İngiltere'nin Saint George
Kilisesi'ndeki yerini alır. Kraliçe Victoria'nın Charles Young'a
tasarlattığı arma, Sultan 2. Abdülhamit döneminde terazi ve
silahlar eklenerek son şekline kavuşur.
Selim Karahan/Zaman