Ortodontik Tedavi

Ortodontik tedavi çapraşık dişlerin düzelterek dişler ile çene arasındaki uyumu, estetik ve foksiyonu ideal hale getirerek hastanın yaşam kalitesini yükseltmek için tüm daimi dişler sürdükten sonra dişlere braketlerin uygulanmasıyla yapılan tedavidir. Ortodontik tedavi tüm daimi dişleri sürmüş, sağlam diş, dişeti ve çene kemiği bulunan herkeste yaş göz etmeksizin uygulanabilir. Ortodontik tedavi çoğu insanın braket diye bildiği sabit apareylerle yapılır. Fakat bazı durumlarda erken yaşta uygulanan hareketli aparey tedavisi de mümkündür. Son dönemde teknolojinin ilerlemesiyle beraber invisalign (şeffaf plak) ile tedavide belirli vakalarda mümkündür.

Genelde, hareketli aparey yerine dişleri daha hassas hareket ettirmek gerekir. Bu yüzden sabit apareyler kullanılır. Bunlarda dişe braket ve bantlar geçici olarak dişe yapıştırılır. Esnek tellerle bu braketler birleştirilir ve dişin hareket ettirilmesini sağlar. Hastanın bu aletleri çıkarması mümkün olmadığından bunlara sabit apareyler denir. Hem metal hemde estetik porselen çeşitleri mevcuttur.

Basit tedaviler hareketli apareylerle yapılabilir. Dişe hafif baskı yapmasını sağlayan narin telleri ve yayları vardır. Çapraz kapanışta olan dişlerin tedavisinde, çene darlığında çeneyi genişletme tedavisinde, yer kaybı nedeniyle süremeyen dişlerde yer açılması için, parmak emme gibi kötü alışkanlıkları olan çocukların tedavisinde de kullanılabilir.Invisalign (şeffaf plaklar) dişleri düzeltmek için kullanılan sağlamplastik kalıplardır.

Son yıllarda geliştirilen invisalign teknolojisi sayesinde çapraşık dişler braket kullanılmadan görünmeyen şeffaf plaklar ile düzeltilebilmektedir. invisalign tedavisinde, bilgisayar ortamında dizayn edilen bu plaklar her ay için 2 adet set-up edilip 2 hafta gibi sürelerle değiştirilip dişlerin arzu edilen ideal pozisyona gelmesini sağlamaktadır.

Yemek yerken çıkarılabildiği, kolayca temizlenebildiği ve ağızda fark edilmediği için braketlere oranla daha fazla avantaj sağlamaktadır. Hastalar ortodonistlere daha estetik bir gülüş ve dişlerin düzgün görünümü için başvururlar. Fakat çoğu zaman bu isteklerinin gerçekleşmesini sağlayacak telleri, estetik kaygılarından dolayı taktırmak istemezler. Estetik kaygıları yüksek olan hastalarda lingual ortodonti en iyi tedavi alternatifidir.

Lingual ortodontide günümüzde tedavinin zorluğu, hasta ve hekim konforu açısından kişiye özel üretilen sistemler geliştirilmiştir. Kişiye özel lingual tekniklerin en gelişmişlerinden biri ise Incognito sistemidir.

Kişiye özel bir sistem olduğu için Incognitoda kullanılan tüm teller ve braketler hastadan ölçü alınarak CAD/CAM teknolojisiyle üretilmektedir. Üretilen braketler dişlerin arka yüzeylerine altından yapılmış bir kaide ile yapıştırılmış olup, bu sayede yeterli ağız hijyeni sağlanmasına, apareye çok hızlı bir şekilde alışılmasına ve çürük oluşma riskinin azalmasına olanak sağlar. Tedavi süresi normal diş teline göre biraz daha uzun olabilmektedir. Fakat iç tarafta olup gözükmemesinden dolayı tedaviyi kimse anlamayacaktır. Bütün bu avantajlarının yanında Incognito’nun en büyük dezavantajı maliyetinin yüksek olmasıdır.

Ortodontik tedavinin süresi vakanın şiddetine göre değişmekleberaber 18-30 ay arasında sürmektedir. Bazı basit vakalarda ise süre 6-12 ay gibi kısa süreler inebilmektedir. Bu süreler hastanın kooperasyon gösterdiği durumlar için beklenen sürelerdir. Hastanın kooperasyon göstermediği durumlarda bu süre uzayabilir. Ortodontik tedavilerde kontrol muayenelerinin aralığı 4-6 hafta arasında değişmektedir.

Bütün apareyler ilk başta garip gelir ve belli bir rahatsızlık verirler. Diş telleri takılması sırasında herhangi bir ağrı hissetmezsiniz. Fakat diş telleri takıldıktan sonra dişler ilk defa hareket ettiklerinden dolayı ağrı hissedilebilir veya yanak ve dudakların iç kısımlarında batmalardan dolayı küçük yaralar olabilir. Bu alışma dönemi 2-10 gün sürebilir ve bu dönemde daha çok yumuşak gıdalarla beslenip, batmayı önleyici mum kullanıp, doktorunuzun önereceği ağrı kesiciden yararlanabilirsiniz.

Ayrıca son dönemde gelişen lazer uygulamaları sayesinde hissedilen ağrı en aza indirilmektedir.Tedavi bittiğinde dişlerin bir süre yerlerinde tutulmaları gerekir. Bu süre koruma süresidir ve sabitleyici (retainer) denilen aletlerle dişler yerlerinde tutulurlar. Sabitleyiciler dişin çevresindeki dişeti ve kemik yerine oturana kadar dişi tutarlar. Probleme bağlı olarak retainerlar sabit veya çıkarılabilir olurlar. Genellikle hastalar sabitleyiciye en çok bir hafta içinde alışırlar.

Sabitleyici çıkarsa en kısa zamanda ortodontistinize başvurmanız gerekmektedir. Birkaç günde bile hafif çapraşıkların geri dönmesi söz konusu olabilir. Sabitleyicinin en az 5 yıl boyunca ağızda kalması tercih edilsede ömür boyu kullanılması oluşabilecek geri dönüşleri engellemektedir.