Orta Asyanın renkli lideriydi!

Ülkesini 20 yıldan fazla süre yöneten Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat Türkmenbaşı, sert kişiliğiyle tanınıyordu.

AYLARIN İSİMLERİNİ DEĞİŞTİRDİ
Türkmenistan'ın "ömür boyu lideri" ilan edilen Türkmenbaşı isteğiyle, ülkenin doğusundaki Lebap vilayetinde Ağustos 2002'de yapılan Türkmenistan Milli Kalkınma Hareketinin 12. Devlet ve Halk Maslahatı toplantısında, eski Sovyetler Birliği döneminden kalma ay ve gün isimleri değiştirildi.

Türkmenbaşı, Ocak ayına kendisinin ve nisan ayına annesinin ismini verdi. Türkmenbaşı'nın ismi, Ay'da bir kratere, bir dağın zirvesine, hatta bir meteora verildi. Aylara, Türkmenbaşı (Ocak), Bayrak (Şubat), Nevruz (Mart), Kurbansultan (Nisan), Mahdumkulu (Mayıs), Oğuz (Haziran), Korkutata (Temmuz), Alparslan (Ağustos), Ruhname (Eylül), Garaşsızlık (Ekim), Sultansancer (Kasım) ve Bitaraflık (Aralık) isimleri verildi. Gün isimleri de Başgün (Pazartesi), Yaşgün (Salı), Hoşgün (Çarşamba), Soğapgün (Perşembe), Anna (Cuma), Ruhgün (Cumartesi) ve Dinçgün (Pazar) olarak değiştirildi. Caddelere, çiftliklere, at sürülerine, dünyadaki en uzun kanala, bir kente, gemilere ve çocuklara Türkmenbaşı'nın şerefine adı verildi.

Fotoğrafları, votka şişelerini, konyak ve çeşitli gıda ürünlerinin paketlerini süsledi. Tüm resmi binalarda portreleri bulunan Türkmenbaşı'nın sloganları da her yerde kullanıldı. Türkmenistan Meclisi, 2004'de, ülkenin en yüksek tepesine Devlet Başkanı Saparmurat Türkmenbaşı'nın adını verdi.

Türkmenbaşı, yabancı liderlere, uzun mesafe kat edebilen "Ahalteke" cinsi at hediye ediyordu. Mücevher ve değerli taşlara ilgisi bulunan Türkmenbaşı, taktığı büyük yüzükler ve kravatlarına iliştirdiği değerli taşlarla süslü iğnelerle dikkat çekiyordu. Çok sayıda altın ve elmas taşlı yüzüğü bulunan Türkmenbaşı, halktan, altın kaplama yerine porselen diş yaptırmalarını istemişti.

Türkmenbaşı, bir üniversitede kız öğrencilere yaptığı konuşmada, "Kızlar, sakın gücenmeyin. Altın dişlerle harika görünüyorsunuz, ancak beyaz olanlarıyla çok daha iyi görünecekseniz. Sağlık Bakanı burada, kendisi diş hekimi. Size beyaz diş verecek" demişti. Çeşitli törenlerde sanatçı ve öğrencilere para dağıtan Türkmenbaşı, bu tutumu muhalifleri tarafından eleştiriliyordu.

Türkmenbaşı, her zaman destek verdiği Türk iş adamlarını ülkesinde yatırım yapmaları için teşvik ediyordu. Sovyet döneminde başkent Aşkabat'ın merkezinde yapılan Puşkin tiyatrosunu yıkarak, yerine Türk ozanı Karacaoğlan'ın heykelini diktirdi. Türkmenbaşı'nın Devlet Başkanlığı sırasında, 1999'da idam cezası kaldırıldı, her yıl Kadir Gecesi'nde, terör ve ağır suçlular ile muhalifler hariç diğer mahkumlar için af ilan edildi. İsimlerin Türkçeleşmesini isteyen Türkmenbaşı, 1999'da Daşhovuz vilayetinin ismini "Dışoğuz" olarak değiştirdi.

Türkmenbaşı, iktidarı boyunca muhaliflerini gözaltına aldırması nedeniyle uluslararası alanda tepki alıyordu. Türkmenistan Devlet Başkanı Türkmenbaşı'na 2002'de suikast girişiminde bulunuldu. Türkmenbaşı, suikast girişimiyle ilgili olarak yaptığı açıklamada, "Allah'ın verdiği ömürden hiç kimse daha fazla yaşamaz, ben de daha fazla yaşayamam" dedi.

"RUHNAME"
Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat Türkmenbaşı'nın 3 yıllık çalışmayla kaleme aldığı "Ruhname" isimli eseri, 2001'de yayımlandı. "Ruhname", Ekim 2001'de bağımsızlığın 10. yıldönümü kutlamaları sırasında halka dağıtıldı. Türkmenbaşı, Ruhname kitabını üç defa gönülden okuyanın cennetlik olacağını belirterek, "Her sabah akşam devamlı Ruhname kitabını okuyan insanın gönlü açılır ve o insan Allah'a daha yakın olur" diye konuştu.

TÜRKMENBAŞI'NIN DİĞER BAZI İLGİNÇ UYGULAMALARI
Türkmenbaşı'nın, yüksek mevkide çalışan personeli cezalandırmak için düşük mevkiye atamak gibi uygulamaları da vardı. Ulaştırmadan sorumlu Başbakan Yardımcısı Berdimurat Recepov'u 2002'de Türkmen Demiryolları Genel Müdürlüğü'ne atayarak cezalandıran Türkmenbaşı, Devlet Meteoroloji Genel Müdürü Suhanberdi Bayramov'u da hava raporlarını tamamen yanlış verdiği ve hava tahminlerinde çok yanlışlık yaptığı gerekçesiyle görevinden uzaklaştırmıştı. Sovyet döneminin etkilerini kaldırmak isteyen Türkmenbaşı, kablodan yayın yapan Rus televizyonlarını kapattı.

"70 YAŞINDAN SONRA DEVLET BAŞKANLIĞI YAPILMAZ"
Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat Türkmenbaşı, 2003 yılındaki halk maslahatı toplantısında, 2005 ya da 2006 yılında devlet başkanlığı seçimi yapılacağını açıkladı ve "Türkmen geleneğine göre, devlet başkanı vazifesini 70 yaşında bırakır" dedi. Türkmenbaşı, 1999 yılındaki Halk Maslahatı toplantısında "ebedi devlet başkanı" ilan edilmesine rağmen, 2009'da görevini bırakacağını ısrarla söylüyordu.

ORTA ASYA'NIN EN BÜYÜK CAMİSİNİ YAPTIRDI
Türkmenistan Devlet Başkanı Türkmenbaşı, "Orta Asya'nın en büyük camisini" kendi köyü Kıpçak'ta 2004'te ibadete açtı. 10 bin kişinin aynı anda ibadet edebileceği cami, Türkmenbaşı'nın annesi Kurbansultan'a adandı. 113 milyon dolara mal olan cami ile minarelerinde, Türkmenbaşı'nın Ruhname kitabından alıntılar yer aldı. Türkmenbaşı'nın portresinin yer aldığı dev halı, Aşkabat Yün İşleme Şirketinde dokundu. Tarihi figürlerden süslemelerin de yer aldığı ve her metrekaresinde 450 bin düğüm olan halı, 27 Ekim 2006'daki bağımsızlık bayramında Türkmenbaşı'na teslim edildi. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri için taşımacılık alanında önem taşıyan Aşkabat-Karakum-Dışoğuz demiryolu hattının açılışı, geçen martta Türkmenistan Devlet Başkanı Türkmenbaşı tarafından yapıldı. Karakum Çölü'nü boydan boya geçen 540 kilometre uzunluğundaki Aşkabat-Karakum-Dışoğuz demiryolu hattında 17 istasyon yer alıyor.