Organ ve doku ticaretine yasak

TBMM Adalet Alt Komisyonu, TCK Tasarısı üzerindeki çalışmalarını sürdürüyor. Komisyon, organ ve doku ticaretini yeniden düzenlerken, insan üzerinde deney yapılması ilk kez TCK'ya giriyor. İnsan üzerinde bilimsel deney yapan kişi hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası istenecek. İnsan üzerinde yapılan rızaya dayalı bilimsel deneyin ceza sorumluluğu gerektirmemesi, çeşitli kriterlere dayandırılıyor. Deney, yeterli sayıda hayvan üzerinde yapılmışsa ve bunun sonucunda ulaşılan bilimsel verilerin varılmak istenen hedefe ulaşması için insan üzerinde deney gerekliyse; insan sağlığı üzerinde olumsuz ve kalıcı etki bırakmamışsa; kişiye insan onuruyla bağdaşmayacak ölçüde acı verici yöntemler uygulanmamışsa; varılmak istenen amacın, bunun kişiye yüklediği külfete ve kişinin sağlığı üzerinde tehlikeye nazaran daha ağır basıyorsa; deneyin içerik ve sonuçları hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak açıklanan rızanın yazılı olması ve herhangi bir menfaat teminine bağlı olması gerekecek. Hiçbir surette çocuklar üzerinde bilimsel deney yapılamayacak. Hasta üzerinde rızası olmaksızın tedavi amaçlı denemede bulunan kişi 1 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Ancak bilinen tıbbi yöntemlerin uygulanmasının sonuç vermeyeceği anlaşılırsa, kişi üzerinde yapılan rızaya dayalı bilimsel yöntemlere uygun tedavi amaçlı deneme, ceza sorumluluğu gerektirmeyecek. Açıklanan rızanın, denemenin içerik ve sonuçları hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak yazılı olması ve tedavinin uzman hekim tarafından bir hastane ortamında yapılması şartı aranacak. Üzerinde bilimsel deney yapılan mağdurun yaralanması veya ölmesi halinde, kasten yaralama veya kasten öldürme suçuna ilişkin hükümler geçerli olacak. ORGAN VE DOKU TİCARETİ... Hukuken geçerli rızaya dayalı olmaksızın kişiden organ alan kimse, 5 yıldan 9 yıla kadar hapse çarptırılacak. Suç konusu doku olursa, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına hükmolunacak. Hukuken geçerli rızaya dayalı olmaksızın ölüden organ veya doku alan kimse, 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Organ veya doku satın alan, satan, satılmasına aracılık eden kişi de 5 yıldan 9 yıla kadar hapisle yargılanacak. Bu suçların örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesi halinde verilecek ceza, 8 yıldan 15 yıla kadar hapis olacak, ayrıca on bin güne kadar adli para cezası istenecek. Hukuka aykırı yollarla elde edilmiş organ veya dokuyu saklayan, nakleden veya aşılayan kişi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak. Organ veya doku teminine yönelik olarak ilan veya reklam veren veya yayınlayan kişi hakkında 1 yıla kadar hapis cezası istenecek. Bu suçların bir tüzel kişi faaliyeti kapsamında işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında güvenlik tedbirlerine hükmolunacak. Organ alınması sırasında kişinin ölmesi halinde kasten öldürme suçuna ilişkin hükümler geçerli olacak. Organ veya dokularını satan kişinin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik koşullar gözönünde bulundurularak hakkında verilecek cezada indirim yapılabilecek veya ceza verilmeyebilecek.