Ön yargı uykuda giderilebilir mi?
Abone olABD'de yapılan yeni bir araştırma, beynin uyurken öğrenme yetisini yönlendirerek, ön yargılara karşı mücadele edilebileceğini ortaya çıkardı. Ancak yöntemin etik olup olmadığı tartışmalı.
Beynin uykudayken eğitilmesinin, farkında olmadan ırklar ya da cinsiyetler arasında ayrım yapanlarda ön yargıların azalmasını mümkün kıldığı ortaya çıktı.
ABD'de, Chicago'daki Northwestern üniversitesinden bir ekip, 40 kişi üzerinde bir deney yaptı.
Deneklere, aynı gün içinde yaptıkları bir alıştırmayı
hatırlatmak için uyurken bazı sesler dinletildi.
Science adlı dergide yayınlanan araştırma sonuçları, ön yargıların azaldığını ve bu durumun en az bir hafta sürdüğünü gösterdi.
Uzmanlar, bu yöntemin başka alanlarda da beyni eğitmekte kullanılabileceğini, ancak bazı etik kaygıların gündeme gelebileceğini söylüyorlar.
Araştırmacılar, insanların genelde farkında olmadan ırklar ya da cinsiyetler arasında ayrımcılık yaptıklarına dikkat çekiyor.
İnsanların bazı bilgisayar oyunlarında beyazlardan çok siyahları vurmayı tercih etmesi ya da çalışma geçmişleri tamamen aynı olduğu halde iş başvurularında kadınlardan çok erkeklerin seçilmesi bilim insanlarının bu konuda verdikleri örnekler arasında.
Polisler de eğitilmeli mi?
Bu tür ön yargıları belirlemek için araştırmanın başında bir test yapılmış.
Daha sonra ön yargıları aşmak için bazı fotoğraflarla bazı sözcükler eşleştirilmiş.
Kadın fotoğrafları matematik gibi sözcüklerle, siyahların fotoğrafları da güneş ışığı gibi olumlu ifadelerle bir araya getirilmiş.
Bu işlemler yapılırken de bazı belirgin sesler dinletilmiş.
Aynı seslerin 90 dakikalık öğleden sonra uykusunda kısık bir şekilde dinletilmesinin ön yargıların azalmasını sağladığı bildiriliyor.
Araştırmacılardan Prof Ken Paller, BBC'ye verdiği demeçte bu yöntemin bağımlılık ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları ile mücadelede kullanılma potansiyeli olduğunu söyledi.
Paller, bununla birlikte insan uyku sırasında bilinçli olmadığı için yöntemin etik açıdan tartışılması gerektiğini kaydetti.
Paller, "daha da önemlisi polis, yargıç gibi otorite sahibi olan kişilerin, farkında olmadıkları ön yargılarını belirleyip, belli bir standarda göre eğitilmeleri gerekip gerekmediği" diye konuştu.