Okul çocuğun kendi küçük dünyasından çıkıp gerçek anlamıyla dış
dünyaya açıldığı/sosyalleştiği bir alandır. İlk defa
deneyimleyeceği bu durum çocukta çeşitli tepkilere sebebiyet
verebilir. Okula uyum sürecini kolaylaştırmak adına okula hazırlık
sürecinin temellerinin ev ortamında atılması çok önemlidir.
Çocuklar sıklıkla ebeveynlerinden ayrılacak olmanın endişesini
taşırlar. Bu kaygı düzeyi yükseldikçe verilen tepkilerin
boyutlarında da artış gözlemlenir. Bu süreci olabildiğince kolay
atlatabilmek ebeveyn tutumları ile yakından ilişkilidir. Çocuklar
sünger gibidir, çevresinde var olan her şeyi içe alma (özümseme)
özelliğine sahiptirler. Bu sebeple okula başlayacağı için kaygılı
olan bir ebeveyn çocuğun da endişe duymasını tetikler. Önceden
çocuğa okul ortamında nelerle karşılaşacağı kısa ve net bir dille
ifade edilmelidir. Evde oynanan oyunlarda okul ortamını tanıtan
oyunlara yer verilebilir, okulla ilgili masal ve hikayeler
anlatılabilir. Bazı çocuklar bu süreçte zihinlerinde ebeveynlerinin
onları okula “terk ettiği” gibi bir durum yaşantılarlar. Çocuğun
terk edilmediğini anlayabilmesi için okul giriş ve çıkış
saatlerinin yaşına uygun olacak şekilde anlatılması, okul kapısına
ve hatta bazı durumlarda sınıf kapısına kadar çocuğa eşlik
edilmesi, akşam okul çıkışında eve nasıl ve kiminle döneceğini
bilmesi ve en önemlisi de duygularının konuşulması elzemdir. Yine
de bazı durumlarda çocuk özellikle anneden ayrılmakta güçlük
yaşamaktadır. Sarılıp bırakmama, arkasından ağlama, okula
girmek/gitmek istememe, okul sınırları içerisinde içe kapanma
(sessizleşme), psikosomatik bir takım belirtiler (karın ağrısı, baş
ağrısı, mide bulantısı, yüksek ateş vb.) ve hatta bir takım
saldırgan davranışlar dahi gözlemlenebilir. Bu gibi durumlarda
sınıf öğretmeni ile iş birliğinde olmak, bazen tüm gün olacak
şekilde sınıfın dışarısında çocuğa eşlik etmek gerekebilir. Çok
zorlayıcı olan durumlarda ebeveynleri hatırlatıcı bir geçiş
nesnesinden yardım almak da duygusal açıdan destekleyici bir çözüm
doğurabilir. Ancak okula uyumun sağlıklı gerçekleşebilmesi ve
çocuğun okul şartlarına tam anlamıyla entegre olabilmesi için
kademeli olarak ev ortamını hatırlatan nesne ve durumlardan
uzaklaşması gerekmektedir.
2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılının sağlıklı ve güzel geçmesi
dileğiyle.
ÖNERİLER
Velilerin Okulöncesi Öğrencilere Okuması Gereken
Kitaplar:
• Elif Okula Başlıyor – İş Bankası Kültür Yayınları
• Okulda İlk Gün – Mızmız Mırnav
• Okula Gitmek İstemiyorum – Ayşen Oy
• Avucundaki Öpücük – Audrey Penn
• Zeytin Okula Gitmek İstemiyor – Christian Lamblin
• Okula Başlarken – AÇEV
Velilerin Öğrenciler ile Evde Yapabilecekleri
Etkinlikler:
1. Düşlediğim Okulu Çiziyorum
Hedef: Okula uyum sürecini ve hayallerini
desteklemek.
Malzemeler: Kağıt, renkli kalemler.
Etkinlik Adımları:
• Çocuğunuza kullanılacak malzemeleri gösterdikten sonra
birlikte resim yapacağınızı söyleyin.
• Nasıl bir okula gitmek istediğini hayal etmesini ve gitmek
istediği okulun resmini çizmesini isteyin.
• Daha sonrasında resmi birlikte inceleyerek çocuğunuzun
düşlediği okulun özellikleri hakkında konuşun.
2. Okul Tanıdık Bir Yer Olabilir Mi?
Hedef: Okul ortamının, çocuğunuz için tanıdık
hale gelmesi.
Etkinlik Adımları:
• Bulunduğunuz bölgeye yakın bir okulu yahut çocuğunuzun
kaydının olduğu okulu ziyaret edin.
• Bu ziyareti gerçekleştirmek için ziyaret öncesinde okul
görevlilerinden izin isteyin.
• Çocuğunuza bu ziyareti nerede ve ne amaçla yapacağınızı
açıklayın. Okulda gezeceğiniz alanlar
hakkında konuşun. Örneğin, okulun bahçesi, sınıflar, kantin ve
tuvaletler gibi alanları gezebilirsiniz.
• Ziyaret esnasında çocuğunuzun ilgisini çeken detaylar hakkında
onlarla konuşun.
• Eve döndüğünüzde okulda gördükleriniz hakkında sohbet
edin.
• Okulda gezdiğiniz yerlerin ve karşılaştığınız ilgi çekici
şeylerim resimlerini çizebilirsiniz.Okul ziyaretini, çocuğunuzun
okula başlayacağı dönemde tekrarlayarak okula uyumlanma
sürecini
pekiştirin. Çocuğunuzun okulu ilk defa sizinle birlikte gezmesi
okul ortamının onun için tanıdık hale gelmesine katkı
sağlayacaktır.