Öcalan'ın İmralı'dan ilk röportajı

Türk basınında bir ilk yaşandı. Akşam gazetesi, İmralı'da ömür boyu hapse hükümlü olan Abdullah Öcalan ile röportaj yaptı.  Gazete Öcalan'n "Boykot mesajdı diyalog sürmeli" manşetiyle okurların karşısına çıktı...

Terör örgütünün ilan ettiği ateşkese 5 gün kala Öcalan'ın bakışını Özlem Akarsu Çelik yazdı. 27 Ağustos'ta gerçekleşen görüşme Adalet Bakanlığı'nın resmi görevlisinin gözetiminde kayıt altına alındı.

Haberin hikayesini anlatan Çelik, Öcalan ile görüşmek isteyen dünya basınının önde gelen temsilcilerini geride bıraktığını avukatların kendisine söylediğini de yazdı.

ROLÜMÜ OYNARIM

Peki Öcalan ne ne diyor? Özellikle de ateşkesin biteceği 20 Eylül tarihi için. Hükümetten bir adım beklediğini şu sözlerle dile getiriyor: 'Eğer, hükümet tarafından belli adımlar atılırsa, o zaman aklımı mantığımı kullanarak rolümü oynarım. Gelişme olmazsa ben sorumluluk almayacağım'

Özlem Akarsu Çelik sordu, Öcalan İmralı'dan işte bu cevapları verdi. İşte olay röportaj:

ASKERLER İSTİHBARİ AMAÇLI GELİYORDU SİVİLLERLE DİYALOG İÇİN GÖRÜŞÜYORUZ
-  Kimler Abdullah Öcalan'la görüşüyor? Görüşmelerde Kürt sorununun çözümü konuşuluyor mu? PKK'nın süreli silah bırakmasının bu görüşmelerle ilgisi var mı?
İmralı'ya getirildiğim ilk günden bugüne kadar defalarca değişik heyetler benimle görüştü. İlk dönemler askeri ekiplerdi ve daha çok istihbari görüşmeler yapmak istiyorlardı. Ben ise görüşmeleri diyalog ve müzakere niteliğine dönüştürmek istiyordum. Dolayısıyla ilk dönemlerde yapılan bu görüşmelerden sorunun çözümüne hizmet edecek sağlıklı neticeler elde edilemedi. Son dönemlerde benimle görüşen ekip, sivil bir ekip özelliğini taşıyor. Burada yaptığım görüşmeler daha çok diyalog düzeyinde. 

BENİMLE GÖRÜŞMELER DEVAM EDİYOR...
Bu görüşmeler belli bir düzeyde devam ediyor. Kürt sorununun adil-demokratik çözümü isteniyorsa bu görüşmelerde Kürtlerin temsilcileri siyasi özne olarak kabul edilmeli ve soruna gerçekçi bir perspektifle bakılmalıdır. Kürt sorununun çözümü için illa ki benimle görüşülsün demedim. Önemli olan bu konuda devletten doğru samimi adımların gelmesidir. Yoksa muhatap BDP olur, PKK olur, ben olurum fark etmez. Demokratik açılım sürecinin başlarında hazırladığım yol haritasında sorunun nasıl ele alınıp çözüleceğine ilişkin bir çalışmam oldu. Ancak şu an nerede tutuluyor onu bile bilmiyorum. Burada, sorunun çözümü için aylarca üzerinde çalıştığım, emek verdiğim 156 sayfalık yol haritası devlet tarafından görmezden gelindi, kamuoyuyla paylaşılmadı.

TÜRKLERLE KÜRTLERİN APO ALGISI TEZAT BUNU BİLİYORUM
Kürt sorunu gibi tarihsel sorunlar çözülmek isteniyorsa eskinin psikolojik algılanmaları aşılmak zorundadır. Sorunun çözümüne katkı sunanların sıfatı ya da tarafı ölçü olmamalı. Şunun farkındayım, Kürtler ve Türklerin beni algılayışlarındaki tezatlığı biliyorum. Bu nedenle bütün bu ayrıntıların göz ardı edilmemesi gerektiğini de düşünüyorum.  12 yıldır İmralı'da Kürt sorununun demokratik çözümü için çaba sarf ettim ve bundan sonra da imkanlarım ve sağlığım elverdikçe  sarf edeceğim.

EĞER GÖRÜŞMELER KESİLİRSE...
Referandum sonrası 13-20 Eylül arası bazı şeyler daha çok netleşir. Eğer bu tarihe kadar bir gelişme olmazsa ben sorumluluk almayacağım. Eğer belirli adımlar hükümet tarafından atılırsa o zaman rolümü oynamaya çalışacağım. Doğrudur benimle görüşmeler oldu, oluyor. Eğer görüşmeler aniden kesilir ve kapsamlı bir yönelim olursa benim burada yapabilecek bir şeyim kalmaz. Görüşmeler devam ederse ben aklımı, mantığımı kullanarak rol alabilirim.

ETNİSİTEYE VE COĞRAFİ SINIRLARA DAYANMAYAN DEMOKRATİK ÖZERKLİK
- Dediniz ki, 'Kürtler, BDP, DTK (Demokratik Toplum Kongresi) nasıl bir yaşam isteyeceklerini tartışıp karar verecekler. KCK, PKK demokratik özerklik sistemi içinde kendi yerini belirleyecektir.' Kürtler demokratik özerklik diyorlar ama özellikle bunun bölgeye ekonomik açıdan büyük darbe vurmasından, yoksullaşmaktan, bölgede yalnız kalmaktan korkuyorlar. Ayrıca ABD'nin bölgeye ilişkin politikalarına dair kaygıları da var. Herkesin yanıtını merak ettiği bir başka soru da batıda yaşayan Kürtler ne olacak?

Demokratik özerklik, Türkiye'de yanlış tartışılıyor. Bizim ortaya koyduğumuz demokratik özerklik projesi etnisiteye ve coğrafi sınırlara dayanmıyor, demokrasiye dayanıyor. Toplum, merkezi devleti sınırlayarak kendi yetkileriyle kendini yönetecektir. Önemli olan devletin sınırlandırılmasıdır. Bahsettiğimiz demokratik özerklik sadece Kürdistan'a ilişkin değil, Ege, Karadeniz, Orta Anadolu'ya da ilişkindir. Ulus-devlet anlayışının halklara dar geldiğini, yetmediğini görmek zorundayız. Amerika bu modelin uygulayıcısıdır ama bu model Ortadoğu'ya kesinlikle uymaz.

CUMHURİYETİN KURULUŞUNDA VARIZ, İÇİNDE YOKUZ
Biz demokratik özerklik derken bir tarihsel haksızlığa vurgu yapıyoruz. 'Cumhuriyetin kuruluşunda varsınız ama içinde yoksunuz' haksızlığıdır bu. Benim demokratik özerklik anlayışım, Türkiye'nin cumhuriyet tarihine de bir eleştiri sunmaktadır. Demokratik özerklik 1919-1922 yıllarının güncellenmesidir. Biliniyor; o yıllarda Mustafa Kemal, Erzurum'daki Kongre'sine, delegeliği düşen Bitlis delegesinin yerine, Bitlis delegesi olarak yani Kürt delegesi olarak katılıyor. İşte biz bu tarihin güncellenmesini istiyoruz.

BEYAZ TÜRKLER FAŞİZM UYGULUYOR!
Beyaz Türklerin uyguladığı faşizm diğer tüm farklılıkları yok sayıyor. Cumhuriyet tarihinde yaratılmak istenen ulus kimliği Türklük kimliğidir. Bir ulus inşa etme adına bütün farklı dil ve kültürler, kimlikler ve inançlar tek tipleştirilmeye çalışılmıştır. Türkiye'de var olan bu ulus-devlet anlayışını her kesim bir köşeden yontmaya çalışıyor. Böyle bir süreç başladı. Kürtlere düşen görev belki de bu konularda öncülük etmektir. Demokratik özerklik, ulus-devlet karşısında en doğru, uygulanabilir seçenektir. Sadece Kürtler için değil her yerde, Türkiye'de, Ortadoğu'da uygulanabilir. Ulus-devlet belki hemen aşılamaz, bunun farkındayız ancak ulus-devletle yetinmeyeceğiz.

Dışarı çıkma talebim yok ama....
- Kendinizi Kürt halkının lideri olarak mı görüyorsunuz? Hapisten çıkma talebiniz var mı?
Ben hiçbir zaman kendimi bu tür sıfatlarla tanımlamadım. Öcalan bu işe hangi saiklerle bulaştı diye merak edenlere benim annemle ilişkim iyi bir örnektir. Yedi yaşında okula başladığımda baktım ki anadilimden farklı bir dili öğrenmek zorunda bırakılıyorum. Bir çocuk olarak korktum, yabancı bir dili nasıl öğreneceğim diye düşündüm, çok zoruma gitti. O çocuk zihniyetimle annemin beni bu kültürel soykırımdan kurtarmasını bekledim ve bunu yapamadığı için annemle çok tartıştım. Evden çıktıktan sonra ve annem ölünceye kadar bir kez bile telefonda onunla konuşamadım. İsyanım o kadar büyüktü ki, ölüm döşeğindeyken bile annemi arayamadım. Bunun acısını hala yaşıyorum.
Tartışmalarımda anneme 'Tavuklar bile kendi yavrularıyla kendi anlayacağı dilden konuşuyor, anlaşıyor, yavrularını koruyor, sen bunu neden yapmıyorsun?' diyordum.
 İşte benim meselem, Apo'yu ortaya çıkaran gerçeklik budur. Bu gerçekliği ortaya çıkaran, bugün herkesin üzerinde tartıştığı ve büyük oranda kabul ettiği Kürt sorunudur!  Bu sorunun çözülmesi için şahsıma ilişkin herhangi bir talebim hiçbir zaman olmadı. İmralı'da ya da dışarıda olayım diye bir gündemim yok. Sorunun çözümünde taraflı tarafsız rol almam isteniyorsa mevcut koşullarda bir şey yapamayacağım bilinmelidir. Ancak koşullar oluşturulursa demokratik çözüm ve barış için elbette rolümü oynarım.

İSTESEYDİK REFERANDUMU KAYBEDERLERDİ
- BDP'nin boykot kararı olmasaydı sizin deyiminizle 'Kürtler kendilerini doğrudan ilgilendiren bir husus barındırmayan' bu anayasa paketine 'Evet' der miydi?
Biz Türkiye Cumhuriyeti'ne, devletine ve hükümetine demokratik çözümü, demokratik anayasayı dayatmak için boykot kararı aldık, doğrudur. Biz isteseydik bu referandumu kesin kaybederlerdi. Biz 'Hayır' deseydik, bu değişiklik paketinin geçmesi imkansız hale gelirdi. Erdoğan'a son bir şans verdik, bunu iyi görmesi gerekir. Umarım bundan sonra demokratik anayasa ve demokratik çözüm konusunda olumlu gelişmeler olur.