Obama İran uzlaşmasını savundu

ABD Başkanı Barack Obama, İran ve başlıca dünya güçleri arasında Tahran'ın nükleer programı konusunda varılan uzlaşmayı savundu.

Engeller olduğunu kabul eden Obama, buna karşın 'sert konuşmalar ve esip gürlemenin' ABD'nin güvenliğini garanti etmeyeceğini vurgluadı.

Cenevre'de geçen Pazar günü varılan altı ay süreli geçici uzlaşma, İran'ın nükleer faaliyetlerini kısmen durdurması karşılığında ambargoların biraz hafifletilmesini öngörüyor.

Uzlaşma genel olarak memnuniyetle karşılanırken, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu 'tarihi bir hata' diye tanımladı.

Bazı ABD'li senatörler de İran'a fazla yumuşak davranıldığı gerekçesiyle anlaşmayı eleştirdi ve İran'a yönelik yeni ambargolar koyma tehdidinde bulundu.

Başkan Barack Obama San Fransisco kentinde yaptığı konuşmada, 'Önümüzde dev zorluklar var, ama diplomasiye kapımızı kapatamayız ve dünya sorunları karşısında barışçıl çözümleri dışmayamayız. Kendimizi sonsuz bir şiddet sarmalna bağlayamayız. Sert konuşmalar ve esip, gürlemeler siyaseten kolay bir şey olabilir ama güvenliğimiz açısından doğru değil" dedi.

'Tek sonuç imha olmalı'

Daha önce de İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu Ulusal Güvenlik Danışmanı Yossi Cohen başkanlığındaki bir heyetin Washitgnon'da uzlaşmayla ilgil görüşmeler yapacağını söyledi.

Netanyahu, "Bu uzlaşma tek bir sonuç getirmeli, o da İran'ın nükleer kapasitesinin imhası" dedi.

Netanyahu ayrıca "İsrail'in imhası çağrısında bulunan bir rejimin bunu yapacak araçları elde etmesine izin vermeyecekleri" uyarısında bulundu.

İran'ıın bölgesel rakibi Suudi Arabistan ise, ihtiyatlı bir ifadeyle anlaşmadan memnun olduklarını belirtti.

Yapılan yazılı açıklamada, "Bu uzlaşma iyi niyet olduğu takdirde İran'ın nükleer programı sorununa kapsamlı bir çözümde ilk adım olabilir" denildi.

İsviçre'nin Cenevre kentinde günler süren yoğun müzakerelerin ardından varılan anlaşma uyarınca, İran nükleer tesislerinin daha sık denetlenmesine izin verecek, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini kısmen durduracak.

Bunun karşılığında yaptırımların hafifletilmesiyle Tahran'a yaklaşık 7 milyar dolarlık ekonomik rahatlama sağlanacak.

İddiayı reddeden İran, amacının elektrik enerjisi üretmek olduğunu söylüyor ve nükleer santrallerde kullanılmak üzere uranyum zenginleştirmesine izin verilmesini gerektiğinde ısrar ediyor.

Anlaşma, görece ılımlı bir lider olarak tanımlanan Hasan Ruhani'nin, özellikle ABD ve İsrail'e karşı daha katı bir çizgisi olan Mahmud Ahmedinejad'ın yerine cumhurbaşkanlığına seçilmesinden birkaç ay sonra geldi.