Norveç soykırım müzesi ipleri gerdi

Norveç'in başkenti Oslo'da açılacak Soykırım Müzesi'nde Ermenilere de bir bölüm ayrılacağı öğrenildi. Ankara'daki temasları sırasında Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Dışişleri Müsteşarı Ali Tuygan'ın uyardığı Norveç Devlet Sekreteri Kim Traavik, "Müze devlet desteğiyle değil, özel bir vakfın girişimiyle açılıyor. Hükümet olarak yapacak bir şeyimiz yok" dedi.
'Bu müze halkımızı üzer'

Bergen Üniversitesi tarih profesörü Odd - Bjorn Fure'nin inisiyatifindeki Holocoust Center'ın (Soykırım Merkezi) kurduğu müzenin resmi açılışı, Türkiye'nin Zafer Bayramı'na denk gelen 30 Ağustos'ta yapılacak. Müzede, Yahudi soykırımının yanı sıra, 1915'teki olaylara ilişkin Ermeni iddialarının yer aldığı bölüm de açılacak. Norveç hükümeti, bu nedenle Ankara'nın sert tepkisiyle karşılaştı. Taavik'le görüşen Gül ve Tuygan, "Bu müzenin halkımızı çok rencide edeceğini bilin. Engellemenizi bekliyoruz" mesajını verdi.

'Resmi değil, özel müze'

Milliyet'in sorularını yanıtlayan Traavik ise şunları söyledi: "Türkiye'nin bu konudaki zorluğunu anlıyoruz. Ama sadece şunu söyleyebiliriz; müzeyi açan bir kamu kurumu değil. Aktivitelerini hükümetten bağımsız planlayan özel bir enstitü. Sistemimize göre, bağımsız kurumlar yasalar çerçevesinde kaldığı sürece hükümet olarak müdahale etmemiz çok zor."

Müze, Nazi liderinin evinde

Soykırım ve Dini Azınlıklar Çalışmalar Merkezi tarafından kurulan Soykırım Müzesi, 2. Dünya Savaşı'nda Nazilerle işbirliği yapan, kendisini de Hitler'e benzeten Norveç lideri Vidkun Quisling'in eski karargahı olan villada kuruluyor. Norveç'teki Yahudi topluluğunun üçte birinin yok edildiği Quisling Dönemi'nin en ünlü binası, "Villa Grande" olarak anılıyor. 46 odalı karargah, Quisling'in savaş sonrasında kurşuna dizilmesinden bu yana hastane ve hemşirelik okulu olarak kullanılıyordu. Norveç hükümetinin 2000'de aldığı kararla binanın Yahudi soykırımına adanarak Soykırım Müzesi olması benimsendi. Müzede, birçok bağımsız tarihçinin "soykırım olmadı" görüşlerine rağmen, Ermeni iddialarına yer verilen bir bölüm de bulunuyor. Ayrıca Kamboçya (1975), Ruanda (1994) ve Balkanlar'da yaşanan (1995) katliamlar da soykırım olarak sergilenecek.

'Rumları uyardık'

Traavik, Kıbrıs'taki gelişmeler ve ülkesinin Türkiye'deki yatırımlarıyla ilgili şöyle dedi:

Kıbrıs Türkleri üzerindeki izolasyonun kaldırılması için, Kıbrıs Türk toplumunun liderliği ve Türkiye'deki görüşmelerimizin yanı sıra, "Kıbrıs Cumhuriyeti" adı altında Rumlara yaptığımız mali yardımın, Kıbrıs Türklerinin de faydalanabileceği projelerde kullanılmasını istedik. Bunu Rum Dışişleri Bakanı Yorgo Yakovu'ya aktardım. Takibini de yapacağım.
Norveç - Rusya sınırında Ruslarla yaptığımız Barents işbirliğine benzer bir modeli, Kafkaslar'da da geliştirmek istiyoruz. Önce Türkiye ile Gürcistan sınır bölgelerinde başlatılacak çalışma, barış sağlandığında Ermenistan ve Azerbaycan'ı da kapsayabilir.

Haber: Utku Çakırözer
Kaynak: