Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama emri çıkarıldı

Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı.

ICC ayrıca Hamas lı̇derlerinden El-masrı̇ hakkında da tutuklama kararı verildiğini ifade etti.

Karar ne anlama geliyor?

Birleşmiş Milletler’in (BM) 193 üyesinin tümü mahkemeyi tanımıyor ve UCM, kendi kolluk gücüne sahip olmadığı için tutuklama emirlerini kendi başına uygulayamıyor. Tutuklama emirlerini uygulayabilmek adına diğer ülkelere bağımlı. 

Örneğin, 2023 baharında UCM, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında tutuklama emri çıkardı. Ancak bu karar, Rusya’da uygulanabilir değil. Putin yalnızca başka bir ülkeye seyahat ederse tutuklanıp Lahey’e teslim edilebilir. Fakat Putin'in kendisini tutuklama yetkisine sahip ülkelere seyahat etmemesi, bu emrin şimdilik daha çok sembolik bir anlam taşıdığını düşündürüyor. Öte yandan İsrail'in işlediği savaş suçlarına dikkat çekmesi açısından ise oldukça önemli. 

UCM'deki süreci geciktirme çabaları dikkat çekmişti

UCM Başsavcılığının 20 Mayıs'ta Binyamin Netanyahu, Yoav Gallant ve üç Hamas lideri hakkında istediği tutuklama kararı talebi, İsrail ve müttefiklerinin sistematik engelleme çabalarıyla karşılaşmaya devam etti.

İngiltere'nin temmuzda başlattığı yetki itirazıyla yeni bir gecikme süreci başlamıştı. İngiltere'nin Filistin'in devlet statüsünü sorgulayarak UCM'nin yargı yetkisine itiraz etmesi ve daha sonra 64 ülke, kuruluş ve kişinin beyanlarının da sürece dahil edilmesiyle birlikte, tutuklama kararından önce yargılama yetkisi tartışmalarına girilmişti.

Bunun yanında Netanyahu hakkındaki tutuklama kararı talebini incelemekle görevli bir numaralı Ön Yargılama Dairesinin başkanı Hakim Julia Motoc'un "sağlık nedenleri ve adaletin düzgün işleyişini koruma ihtiyacı" gerekçesiyle görevinden çekildiği açıklanmıştı.

UCM Başkanlığının, Hakim Motoc'un 25 Ekim'de sağlık nedenleriyle 1 numaralı daireden çekilmek istediği ifade edilen kararında, bu yıl UCM'ye katılan Motoc'un yerine yine aynı dönemde katılan Sloven Hakim Beti Hohler'in atandığını bildirmişti.

UCM'deki Filistin süreci devam ederken, Mahkeme Taraf Devletler Meclisi Başkanlığından yapılan açıklamada, Başsavcı Kerim Han hakkında Savcılık Ofisi çalışanlarından birine yönelik "uygunsuz davranış" iddialarının bağımsız bir komisyon tarafından incelendiği duyurulmuştu.