Nesli tükendi sanıldı, 100 yıl sonra ortaya çıktı

Anadolu’da nesli tükendiği bilinen ve literatürlere göre en son 1912 yılında Kars’ta görülen ’yakalı toy kuşu’, 100 yıl sonra Konya’da görüldü. Yaralı halde bulunan hayvan, hemen tedavi altına alındı.
Konya’nın Karapınar ilçesi yakınlarında bir vatandaş tarafından yaralı halde bulunan ve tedavi için Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesine getirilen kuşun, yaklaşık 100 yıl önce Anadolu’da nesli tükendiği bilinen ve literatürlere göre en son 1912 yılında Kars’ta görülen yakalı toy kuşu olduğu belirlendi. Tedavi altına alınan yakalı toy kuşunun göğüs bölgesinde bulunan yaraya medikal tedavi uygulandı. Kuşbilimcilerden oluşan bir heyet, Karapınar ilçesi yakınlarında yakalı toyun bulunduğu alanda incelemelere başladı.

100 YIL SONRA İLK FOTOĞRAF
Bir vatandaş tarafından Karapınar yakınlarında yaralı halde bulunan yakalı toyun (Chlamydotis undulata) hastanelerine intikal ettiğinde göğüs bölgesinde çarpma ya da düşmeye bağlı olarak yara oluştuğunu belirten Selçuk Üniversitesi (SÜ) Veteriner Fakültesi Cerrahi Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi Kurtuluş Parlak, “Vatandaşlar bizi arayıp yaralı bir kuş getireceğini söylediğinde böylesine önemli bir olaya tanıklık edeceğimizi düşünmemiştik. Kuş, hastanemize intikal eder etmez tedavisine başladık” dedi. Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilal Dik ise, “Kuşu önce toy kuşunun (Otis tarda) yavrusu sandım ve resimlerini çekerek kesin teşhis için 19 Mayıs Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kiraz Erciyas’a gönderdim. Doç. Dr. Erciyas fotoğrafları görür görmez bunun yakalı toy olduğunu ve yakından incelemek için hemen Konya’ya geleceğini söyledi. Kuşbilimcilerden oluşan bir heyet, Karapınar ilçesi yakınlarında yakalı toyun bulunduğu alanda incelemelere başladı. Araştırmacılar, yakalı toyu neredeyse yüzyıl sonra gören ilk insanlarız. Bu durum, bu alanda çalışma yapan akademisyenler için son derece önemli bir gelişmedir. Bu gelişmenin bilim dünyası tarafından yakından takip edileceğini düşünüyorum” diye konuştu.

“DÜNYADA DA SAYILARI HIZLA AZALIYOR”
Prof. Dr. Dik, “Ülkemizde soyları tükenmiş olsa da yakalı toy kuşları, Kuzey Afrika, Ortadoğu, Moğolistan, Pakistan, Hindistan ve Çin’de yaşamlarını devam ettiriyorlar. Ancak son 20 yılda sayılarında çok hızlı bir düşüş var. Yaşam alanlarının bozulması ve avcılık bunun en önemli nedenleri. Ayrıca endüstriyel ve tarımsal faaliyetler, turizm bölgelerinin genişlemesi de diğer nedenler arasında sayılabilir” diye konuştu.
Yakalı toyun Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesindeki tedavisinin birkaç gün daha süreceği ardından koruma altına alınacağı bildirildi.

YAKALI TOY KUŞU
Yakalı toy kuşları, ilginç kur davranışlarıyla bilinir. Kur davranışı sırasında göğüs ve baş kısımlarındaki tüyleri kabartırlar. Kanat açıklıkları 150 santimetre kadar olabilir. Erkekler dişilerden biraz daha büyük olur. Vücutları genel olarak soluk kum ya da devetüyü rengindedir. Bunun üzerinde koyu kahverengi benekler ve çizgiler bulunur. Karın bölgesi beyazımsıdır. Kanatlarının uç kısmında ve boyunlarında büyük siyah bölgeler vardır, ancak bu özellikleri uçarlarken daha iyi görülür. Küçük böcekler, karıncalar, tohumlar başlıca besinleridir. Bunların yanı sıra küçük kertenkeleleri de yiyebilirler. Çöl, yarı çöl, kurak alanlarda yaşamaya uyum sağlamışlardır. Yaşam alanlarında su az bulunduğu için su gereksinimlerini yiyeceklerinden karşılarlar.
(İHA)