Nasıl oy kullanabilirim?

Türkiye, yarın 23. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için sandık başına gidecek. 42 milyon 533 bin 41 seçmen, 158 bin 700 sandıkta oy kullanacak.
Vatandaşlar, seçmen bilgi kağıtları ve geçerli kimlik belgeleriyle oyunu
verecek. Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen vatandaşlar da oy kullanabilecek. Seçmen kağıdı bulunmayıp kütüğe kayıtlı olanlar, ibraz edecekleri geçerli kimlik belgeleriyle (nüfus kağıdı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdanı) oy verebilecekler.

Bu belgelerden birini ibraz edemeyen seçmen oyunu kullanamayacak. Seçmenler, YSK'nın ''www.ysk.gov.tr'' internet sitesinden de hangi sandıkta
oy kullanacaklarını öğrenebilecek.

Oy verme işleminde;

Adıyaman
Ağrı
Artvin
Bingöl
Bitlis
Diyarbakır
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari, Kars
Malatya
Kahramanmaraş
Mardin
Muş
Ordu
Rize
Siirt
Sivas
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Van
Bayburt
Batman
Şırnak
Ardahan
Iğdır
Kilis illerinde 07.00-16.00 saatleri arasında yapılacaktır.

Bu illerin dışında kalan diğer illerde ise 08.00-17.00 saatleri arasında yapılacak.

Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen oy vermenin bitiş saati geldiği halde
sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı bunları saydıktan sonra sıra ile oylarını kullanmalarına izin verecek.

OY VERME YERLERİ
 Seçim günü sandık kurulu başkanı ve 6 üye, en geç 05.00-06.00'da göreve
başlayacak. Kapalı oy verme yerleri, oyların gizliliğini ve seçmenlerin oylarını
tam bir serbestlik içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak elverişli bölümlerde olacak.
    
Oy verme yerlerinin çevresi YSK tarafından özel olarak yaptırılan karton
paravanlarla kapatılacak.     

TUTUKLULAR NASIL OY KULLANACAK? 

Ceza infaz kurumları ve tutukevlerine de yarın sandık konulacak.
    
Tutuklular, yeterli güvenlik tedbiri alındıktan sonra, ceza infaz kurumları ve tutukevi idaresinin belirleyeceği bir düzen içinde oy kullanacakları sandık bölgesine getirilecek.

Tutukluların serbest ve gizlilik içinde oylarını kullanmaları sağlanacak. Ceza infaz kurumlarına, tek bir tutuklu bulunsa dahi sandık konulacak.

HASTA YAŞLI VE ÖZÜRLÜLERE ÖNCELİK VAR     
     
Seçim günü, sandık başına gelen seçmenler, sandık kurulu önüne kurul başkanı tarafından sıra ile birer birer alınacak.
    
Gebeler, hastalar, özürlüler ve yaşlılar sırada bekletilmeden oylarını
kullanabilecek.
    
Sandık başında, seçmene vereceği oy hakkında hiçbir kimse müdahale, telkin veya tavsiyede bulunamayacak. Hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalmayacak.
    
Yardıma muhtaç ve özürlü olanlar ise oylarını birinin yardımıyla
kullanacaklar. Ancak bir seçmen birden fazla kişiye yardım yapamayacak.
    
Okuma-yazma bilmeyen seçmenlere, oylarını kullanmaları konusunda başkaları tarafından sandık alanında yardım edilemeyecek. Bu durumdaki kişilere sormaları halinde sandık kurulu başkanı tarafından belirlenen çerçeve içerisinde açıklamalarda bulunulabilecek.
    
Sandık başlarında oluşan oy verme kuyrukları sandık kurulunun bir üyesi
tarafından sürekli denetlenecek. Bu üye, kuyrukta daha önce oy kullandığı
belirlenen parmağında çıkmaz boya bulunan seçmeni uyaracak. Uyarı dikkate alınmazsa bu kişiler güvenlik kuvvetlerince sandık mahallinden uzaklaştırılacak.
    
Seçmenler, sandık kurulu başkanından alacakları birleşik oy pusulası ve
mühürle kapalı oy verme yerine girecekler. Burada oyunu vereceği partinin
ambleminin veya bağımsız adayın isminin altındaki yuvarlak içerisine mührünü basacak, pusulayı zarfa koyarak sandığa atacak. Seçmenler, oylarını sandığa attıktan sonra sandık seçmen listesindeki isimlerinin karşısını imzalayacak.
    
Mükerrer oy kullanımını önlemek için oyunu kullanan seçmenin sol işaret
parmağı çıkmayan boya ile boyanacak. Sandık kurulu başkanı oyunu kullananların seçmen bilgi kağıtlarının arkasını imzalayıp mühürleyecek.

SEÇİMDE 14 PARTİ VE 699 BAĞIMSIZ VAR

Seçime 14 siyasi parti katılacak. 85 seçim bölgesinin bulunduğu seçimde,
699'u bağımsız, toplam 7394 aday yarışacak.
    
Çekilen kura sonucu siyasi partiler, birleşik oy pusulasında sırasıyla;

Aydınlık Türkiye Partisi
Bağımsız Türkiye Partisi
Saadet Partisi
İşçi Partisi
Cumhuriyet Halk Partisi
Halkın Yükselişi Partisi
Özgürlük ve Dayanışma Partisi
Genç Parti
Demokrat Parti
Liberal Demokrat Parti
Milliyetçi Hareket Partisi
Adalet ve Kalkınma Partisi
Emek Partisi 
Türkiye Komünist Partisi olarak yer alacak.
    
İlk kez bağımsız adayların isimleri de birleşik oy pusulasında bulunacak.

Pusulaların üst bölümünde siyasi partilere, alt ve yan bölümlerinde bağımsız
adayların isimlerine yer verilecek.
    
Bağımsız aday sayısı fazla olan illerde büyük zarflar, diğer illerde normal
boyuttaki zarflar kullanılacak.

OYLARIN TASNİFİ

Sandıklar, sandık seçmen listesindeki seçmenlerin tamamı oy kullanmış
olsalar dahi, oy verme için belirlenen sürelerin bitiminden önce açılamayacak.
    
Oy verme için belirlenen sürelerin bitiminde sandık başında bekleyen varsa,
bunların sayımı yapılarak hepsinin oy kullanması sağlanacak.
    
YSK'nın belirlediği esaslara göre, hangi seçmen tarafından atıldığı belli olacak şekilde imza, mühür veya işaret taşıyan, arkasında sandık kurulu başkanlığının mühürü bulunmayan oy pusulalarının yanı sıra hiçbir yerine ''evet'' ve 'tercih'' mühürü basılmamış oy pusulaları geçersiz sayılacak.

Birden fazla siyasi partiye ayrılan alana basılmış veya taşmış ''evet'' veya ''tercih'' mühürlü oy pusulaları da geçersiz olacak.    
    
SONUÇLAR NASIL BELİRLENECEK?

Gümrük kapılarında kullanılan oylar, Türkiye barajının belirlenmesinde ve
her seçim çevresinde etkili olacak.
    
YSK'nın belirlediği esaslara göre, seçim sonuçlarının belirlenmesinden önce
Türkiye genelindeki toplam geçerli oylar tespit edilecek. Bu oylara gümrük kapılarında kullanılan toplam geçerli oylar eklenecek. Bu şekilde belirlenecek toplam oy sayısının yüzde 10'unu aşan siyasi partiler, milletvekili çıkarmaya hak kazanacak. 

SEÇİM GÜNÜ DE YASAK VAR

-Propaganda dönemi, siyasi partilerin radyo ve televizyonda bugün yapacakları son konuşmalarla saat 18.00'de sona erecek.

-Bu saatten yarın saat 21.00'e kadar yayın yasağı uygulanacak.   
    
-Milletvekili seçiminin yapılacağı yarın sabah saat 06.00'dan gece saat
24.00'e kadar, her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılmayacak,

-İçkili yerlerde umumi mahallerde alkollü içki verilmeyecek, içilmesi yasak olacak.
    
-Oy verme süresince bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak, eğlence yeri niteliğini taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek.
    
-Yarın sabah saat 06.00'dan gece saat 24.00'e kadar, emniyet ve asayişi
korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse silah taşıyamayacak

-Saat 18.00'e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasak olacak.

-Yarın saat 18.00 ile 21.00 arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında ancak Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek.
    
-Saat 21.00'den sonra bütün yayınlar serbest olacak. Yüksek Seçim Kurulunca gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.

OY VERİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'a göre, oy verme günü seçmenler belirlenen yasaklara uymamaları halinde uymamaları durumunda alacakları cezalar şöyle:
    
-Haksız oy temin edenlere 1 yıldan 3 yıla hapis cezası,   
    
-Seçmenin oyunu kullanmasına engel olanlara 1 yıldan 4 yıla hapis cezası,    

-Sandık başında oy verme yönünden kendisine yükletilen ödevleri ihtara
rağmen yapmayan seçmenler 500 liradan bin liraya kadar hafif para cezası,    
 
-Oyunu kullandıktan sonra ihtara rağmen sandık başından ayrılmayan veya
herhangi bir müdahale, telkin veya tavsiyede bulunan veya bunlara teşebbüs
edenler 3 aydan 1 yıla hapis cezası,   
    
-Oy verme sırasında seçme yeterliği olmadığını bildiği halde oy vermeye
teşebbüs edenler veya verenler 2 yıldan 5 yıla  hapis cezası,   
    
-Başkasının adını taşıyarak oy vermeye teşebbüs eden veya verenlere 3 yıldan 5 yıla hapis cezası,   
    
-Bir sandıkta oy verdikten sonra başka bir sandıkta oy vermeye teşebbüs eden veya veren kimselere 3 yıldan 5 yıla hapis cezası.''