NASA'nın MOXIE aracı Mars'ta bir astronotu 10 dakika yetecek kadar 5,4 gram oksijen üretti
Abone olAmerikan Uzay ve Havacılık İdaresi (NASA), Perseverance gezginini tıpkı Dünya'daki ağaçların yaptığı gibi, karbondioksiti oksijene dönüştürebilen bir cihazla Mars’a gönderdi. Mars atmosferinden karbondioksiti çeken araç, bir astronotu 10 dakika sağlıklı tutmaya yetecek kadar 5,4 gram oksijen üretti.
Söz konusu olay, insan kaşiflerin Mars'ta dolaştığı günlerin çok
yakında olabileceğini gösteriyor. Çünkü oksijen tankı bir
uzay gemisinde çok yer kapladığından astronotların yanlarında
yeterince oksijenle Mars’a gitme ihtimali çok düşük. Bu yüzden, hem
nefes almak hem de Dünya'ya dönmek için roketlere yakıt sağlamak
için astronotların Mars atmosferinden kendi oksijenlerini
üretmeleri gerekiyor.
NASA'nın Uzay Teknolojisi Görev Gücü yöneticisi Jim Reuter yaptığı basın açıklamasında, "Bu, Mars'ta karbondioksiti oksijene dönüştürmede kritik bir ilk adım. MOXIE'nin yapacak daha çok işi var, ancak bu teknolojinin sonuçları, bir gün Mars'ta insanları görme hedefimize doğru ilerlerken umut dolu. Oksijen sadece soluduğumuz havanın içinde yer almıyor. Roket itici oksijene bağlı olarak çalışıyor ve geleceğin kaşiflerinin Dünya’ya dönmesi Mars'ta itici yakıt üretmeye bağlı olacak" ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte MOXIE’yi oluşturan altın kutu, yaklaşık olarak bir
araba aküsü boyutlarına sahip. Yani, insanlarının Mars'a
göndermeyi umdukları oksijen cihazının boyutlarının yalnızca yüzde
biri.
Yakıt ve para tasarrufu sağlayacak
Diğer taraftan, araştırmacılar MOXIE'nin torunlarının nihayetinde, Mars yüzeyinden dört astronot fırlatmaya yetecek kadar oksijen üretebileceğini (25 ton) açıkladı. Bu oksijeni yerinde üretmenin, Mars'a ilk yolculuk için çok fazla alan, ağırlık, yakıt ve para tasarrufu sağlayacağı ifade edildi.
NASA, MOXIE'nin önümüzdeki iki yıl içinde Mars atmosferinden en
az dokuz kez daha oksijen çıkarmasını bekliyor. Bu ilk deneme,
deneyin çalıştığından emin olmak için tasarlandı. Gelecekteki
çalışmalar, MOXIE'nin yeteneklerini günün farklı zamanlarında ve
Mars mevsimleri boyunca test edecek.
MOXIE’nin saatte 10 grama kadar oksijen üretecek şekilde
tasarlandığı belirtildi. Yani, bu durumda cihazın yakıtının testler
sırasında bitmesi mümkün değil.
Yüzde 99,6 oranında saf oksijen üretiyor
Mars'ın atmosferi yüzde 96 karbondioksittten
oluşuyor. Cihaz, bu karbondioksit moleküllerini oksijen
ve karbon monoksite ayırmak için ısı ve elektrik akımlarını
kullanıyor. Bununla birlikte, oksijen atomları uzun süre tek başına
kalamadıklarından hızlıca oksijen molekülleri oluşturuyorlar.
Ardından yüzde 99,6 oranında saf oksijen meydana geliyor.
Ardından MOXIE hem oksijeni hem de karbonmonoksiti gezegenin
atmosferine geri gönderiyor. Ancak, gelecekteki
ölçeklendirilmiş cihazların, oksijeni daha sonra kullanmak üzere
tanklarda depolayacağı öngörülüyor.
Öte yandan, karbondioksiti oksijene dönüştürmek, gelecekteki
astronotların Mars topraklarında yaşayabilmelerinin tek yolu değil.
Bilim insanları ve mühendisler, Kızıl Gezegen’e yeni yapılar inşa
etmek için yerinde kayaların kullanılmasını, hatta içme suyu veya
roket yakıtı yapmak için Mars veya Ay buzunu kazmayı önerdiler.