NASA'daki Rizeli Türkiye'nin gururu
Abone olMars'a giden uzay aracının güdüm sistemini tasarladı, şimdi de...
NASA’da görev yapan Rizeli Makine Mühendisi Dr. Behçet
Açıkmeşe Türkiye’nin gururu oldu.
Yurt dışındaki başarılı Türk bilim adamlarının sayısı her geçen gün
artıyor. NASA tarafından 'Mars Scince Laboratory Projesi'
kapsamında 5 Ağustos 2012 tarihinde Mars’a indirilen 'Curiosity'
isimli insansız bilgi toplama aracının güdüm ve kontrol sisteminde
görev alan Makine Mühendisi Dr. Behçet Açıkmeşe, şimdi ise NASA
tarafından 2014 yılında 'Soil Moisture Passive Active Mission
Projesi' kapsamında uzaya gönderilecek olan aracın reaksiyon
kontrol sistemini tasarladı.
NASA’da çok sayıda projede görev alan Açıkmeşe’nin bilim
dergilerinde yayınlanmış 50’nin üzerinde makalesi bulunuyor.
NASA’da ve ABD’de bilim dünyasında adından övgü ile bahsedilen
Rizeli bilim adamı ülkesinde ise fazla tanınmıyor.
MARS'A GİDEN ARACIN GÜDÜM SİSTEMİNİ
TASARLADI
ABD’de başarıları ile konuşulan Türk bilim adamı Behçet Açıkmeşe,
İHA muhabirine yaptığı açıklamada, bilim dünyasına Türk bilim
adamlarının katkılarını gururla takip ettiğini belirterek bir Türk
olarak NASA’da görev yapmaktan mutluluk duyduğunu söyledi.
Açıkmeşe, Mars’ta bulunan 'Curiosity' aracında geliştirdiği ve
NASA’da gündem olan çalışması ile ilgili de teknik bilgiler verdi.
Açıkmeşe, Mars’tan dünyaya fotoğraflar ve Mars hakkında önemli
bilgiler ulaştıran uzay aracının Mars’ın atmosferine girdikten
sonra uçmasını sağlayan güdüm sistemini geliştirdi.
Açıkmeşe, “Araç saatte 21 bin km hızla Mars atmosferine girdi.
Atmosfere girdikten sonra araç süpersonik paraşütünü açarak
sürtünme ile yavaşladı. Yeterince yavaşlayınca paraşütü bırakarak
roketlerini ateşledi. Aracın hızı roketlerin yardımı ile sıfıra
inerken, iniş aracı bir vinç yardımı ile 'Curiosity’i zemine indi.
Benim görevim ise bu aşamadan sonra başladı. Vinci taşıyan ve
Curiosity’i yere indiren uzay aracının, iniş bölgesinden en az 150
metre uzağa uçurulması gerekiyordu. Bunu yaparken dikkat edilmesi
gereken önemli bir nokta ise uzay aracının hemen altında olan
Curisoity’e zarara vermemek ve onun etrafında derin hendeklere
sebep olmamaktı. Geliştirmiş olduğum GN&C sistemi uzay aracını
otonom bir şekilde, Curisity’e zarar vermeden, uzak güvenli bir
mesafeye uçurduk. İniş sonrası Mars’ın etrafındaki bir uydudan
yapılan gözlem sonucu uzay aracının yaklaşık 650 metre uçtuğu
belirlendi. Bu mesafe istenen ucu mesafesinin çok üzerindeydi ve
çok basarili bir uçuş manevrası yapıldığının ispatı oldu”
dedi.
Bu projenin gerçekten çok güç bir proje olduğunu ifade eden
Açıkmeşe “900 kilogramlık bir yüzey aracını Mars’a götürmek ve onu
bir vinçle Mars yüzeyine indirmek uzay havacılık tarihinde bir
ilkti. Birçok teknik zorluklar ve bilinmeyenler olmasına rağmen, bu
proje umduğumuzdan çok daha başarılı ve pürüzsüz bir şekilde
gerçekleşti” diye konuştu. Açıkmeşe, kendisinin de bu projede
kilit bir güdüm ve kontrol sistemini geliştirdiği için gururlu
olduğunu ve o iniş anının bir parçası olmanın ve o anı projedeki iş
arkadaşları ile paylaşmanın mutluluğunun tarif edilemez olduğunu
ifade etti.
DR. BEHÇET AÇIKMEŞE KİMDİR
?
Rize’nin Ardeşen İlçesi’nde dünyaya gelen Dr. Behçet Açıkmeşe
Ortadoğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun
olduktan sonra 1994 yılında ABD’ye gitti. Master ve Doktorasını
Purdue Üniversitesi'nde Makine Mühendisliği, Uzay ve Uçak
Mühendisliği bölümünde tamamladı. 2003 yılında NASA’nın Jet
Propulsion Laboratory bölümünde görev aldı. NASA’nın bir çok
projesinde imzası bulunan başarılı Doktor halen Texas Üniversitesi
Uzay ve Uçak Mühendisliği ve Mühendislik Mekaniği Bölümü’ne öğretim
görevlisi olarak çalışıyor. Açıkmeşe’nin NASA’daki görevi de devam
ediyor.