Nargile sevenler çok şaşıracak
Abone olOrtalama bir saatlik nargilenin 100 adet (5 paket) sigaraya eşdeğer olduğunu biliyor muydunuz?
Toplumda nargilenin sigaradan daha az zararlı olduğuna dair
genel bir kanı var. Peki bilimsel sonuçlar, ortalama bir saatlik
nargilenin 100 adet (5 paket) sigaraya eşdeğer olduğunu kanıtlıyor
desek?
Nargile, tütünün değişik kullanım şekillerinden biri. Farsça'da
'Hindistancevizi' anlamına gelen,
"nargil" sözcüğünden geliyor. Kökeni,
hindistancevizinin içinin boşaltılarak bir kamış aracılığıyla
hintkeneviri içme alışkanlığına dayanır.
Nargile hiç de masum değil!
Osmanlı döneminde tütünün kullanıldığı 16. yüzyıldan itibaren
nargile de kullanılmıştır. Nargile dört parçadan oluşur: Tütünün
konulduğu rüle, uzun gövde, ağza alınan hortum ucu (marpuç) ve
suyun fokurdadığı şişe. Nargilenin içine konan, gece ıslatılmaya
bırakılan tütüne tömbeki denmektedir. Son zamanlarda, fermente
edilmiş meyvelerden ve aromalı tütünlerden elde edilen "Bahri" veya
"Arap Tömbekisi" denilen bir tür daha mevcut. Rülenin içine
yerleştirilen 10-20 gramlık tütün, üzerinde 1 mm’lik alüminyum
levhalarla kapatılır. Her çekişle birlikte oluşan 3 cm civarındaki
basınç, havanın şişedeki kömürün yanmasını sağlar. Bu şekilde
nargile dumanı oluşur Sigaranın aksine içiminde çevreye duman
yayılmaz.
Ancak yanan kömür, ürünleri içen kişi tarafından solunmuş
olur. Nargile dumanında nikotin, kömür ve ağır metaller
bulunmaktadır. Nargilenin üç saniye aralıklarla standart
içim protokolü tek sigara içimiyle karşılaştırıldığında arsenik,
krom, kurşun gibi ağır metal içeriğinin sigara içiminden çok daha
yüksek miktarda olduğu gösterilmişür.
Bulaşıcı hastalık riski var
Sigaranın aksine nargilenin tüketimi daha az sıklıkla, sosyal
ortamlarda gerçekleşmekte Bu da zararının az olduğu yanılgısını
sürdürmeye yardımcı oluyor. Kafe ve restoranlarda aynı nargilenin
farklı kişilere sunumu, bulaşıcı hastalıklara da
davetiye çıkaran önemli bir faktör.
Batıda internet üzerinden evde kullanım için kendi nargilesini alma
davranışı gelişmekte. Kullanım sıklığı sigarayla
karşılaştırıldığında çok daha az olmasına karşın, araştırmalar
ortalama bir saatlik bir kullanımın 100 sigara içmeye
eşdeğer olduğunu göstermiştir. Sigara ile benzer şekilde
nikotin ve karbondioksit alınmasına, hidrokarbon ve ağır metal gibi
karsinojenlerın sigaraya göre çok daha artmış miktarlarda
alınmasına yol açmaktadır.
İngiltere'de bir üniversitede öğrenciler arasında yapılan bir
araştırmada, nargile içicisinde solukta ölçülen ortalama
karbondioksit miktarı, bağımlılık nedeniyle sigarayı bırakmak için
başvuran tipik bir sigara içicisinden iki kat yüksek
bulunmuştur. Gebelik döneminde kullanım, sigarayla benzer
şekilde düşük doğum ağırlığı ve diğer olumsuz
sağlık sonuçlarına yol açabilir Sigarayla benzer
şekilde çevreye toksik gaz yayılmasına neden olduğu
gösterilmiştir.
Günlük kullanımın 10 sigarayla eşdeğer nikotin alımına yol
açtığı, dolayısıyla bağımlılık yapıcı etkisinin olduğu
gösterilmiştir. Nargilenin bırakılması sigaradan kolay bulunmuş,
ancak zarar algısının az olması nedeniyle genelde bırakma isteğinin
pek olmadığı fark edilmiştir.
Kullanımın aralıklı, genelde sosyal ortamlarda olması,
bağımlılığın klasik ölçütlerle anlaşılmasını
zorlaştırmaktadır (örneğin; sigara bağımlılığını
değerlendirmek için kullanılan Fagerstörm ölçeğinde sorulan
sorulardan ilk tüketilen sigarayla ilgili soru nargile için geçerli
değildir). Eve nargile alınması bağımlılıkta önemli bir basamağı
temsil eder
GENÇLERİN POPÜLER BAĞIMLILIĞI
Nargilenin sağlık etkileri yeterince araştırılmamıştır. Tatlı,
aromalı tütün, hazırlama kolaylığı, sıvı ortamdan geçiyor olmasının
verdiği sahte koruyuculuk izlenimi, nargile
kullanım sıklığını son yüzyılda artırmıştır. Sigara içimindekinin
aksine. Ortadoğu ülkelerinde kadınlar arasında kullanım sıklığı
erkeklerle başa baş bulunmuştur. Gençler arasında yaygınlaştığı da
çeşitli araştırmalarda gösterilmiştir. Bazı ülkelerde kullanımı,
sigara kullanımından fazla bulunmuştur.
ABD'de kolej öğrencilerinde son bir ayda denemiş olma oranı yüzde
10'larda bildirilmiştir Kullanımın daha erken yaşta başladığı da
dikkati çekici (14 yaşından önce kullanım oranları sigaraya göre
yüzde 23'e yüzde 15; çoğu ilk kez 10 yaşından önce kullanmış).
Şam'da tıp fakültesi öğrencilerinde başlama yaşı. birinci sınıf
öğrencilerinde beşinci sınıf öğrencilerine göre daha erken yaşta
bulunmuştur. Bu da alışkanlığın daha küçük yaş grubuna yayıldığını
gösteriyor.
Tütün kontrol programları yeterli değil
Küresel ölçekte gençlerde yaygınlaşması ve zararıyla ilgili eksik,
yanlış inanışlar, kullanım furyasının henüz başında olduğumuzu
düşündürmekte. Bağımlılık gelişimi ve kullanımını artıracak
sosyal pazarlama stratejilerine karşılık verilmesi
ile bırakılması konusunda bilgi ve etkinliklerin eksikliği bu
eğilimi güçlendirmektedir. Nargilenin sigaraya geçiş için
önemli bu adım olabileceği de unutulmamalıdır. Şu an için
tütün kontrol programlarının çoğu. yayılan yanlış bilgileri
(örneğin, sıfır katran oranı) önlemede, çocukları korumada, uyarı
yazılarını sağlamada yeterli duyarlılığa sahip değil.
Bu konuda tütün kontrolü etkinliklerinin (sigara ile mücadelede
olduğu gibi) daha dikkatli olmaları gerekir. İç ortam hava
kirliliği ve tütün ürünlerine karşı uygulanan
düzenlemelerdeki boşlukların istismar edilmesine karşı dikkatli
olunmalıdır. Bu konuda bilgi birikimi ve politika oluşturulmasına
yardımcı olacak araştırmalarla birlikte gerekli önlemlerin alınması
gerekmektedir.
Özetle, nargile tütün tüketiminde (içimi) giderek popülerleşen yeni
bir eğilimi temsil ediyor. Birçok sağlık sorunu ve bağımlılık
riskiyle birliktedir. Toplum sağlığıyla ilgilenenlerin, sorumluluğu
bulunan yetkililerin, hastaları etkileyebilecek nikotin
bağımlılığının bu yeni yolu hakkında bilgili ve duyarlı
olmaları önemlidir. Bu konuda toplumun eğitimi, nikotin
bağımlılığına bağlı uzun erimli sorunların önlenmesine yardıma
olacaktır.