'Musul'un düşmesinden Maliki sorumlu'

Irak Meclisi'nin Musul'un düşüşünü soruşturan komisyonu, eski Başbakan Nuri El Maliki'nin yaşanan askeri başarısızlıklardan sorumlu tutulmasını ve yargı önünde hesap vermesini istedi.

Maliki'yle birlikte 30'un üzerinde üst düzey yöneticinin Musul'un düşüşünden sorumlu olabileceği kanaatine varan komisyon, eski Musul Valisi Athil el Nujaifi'nin de yargılanması gerektiğini ifade etti.

Komisyon kararının Meclis genel kurulunda oylamanması bekleniyor.

Irak'ın en büyük ikinci kenti olan Musul, geçen yıl Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) eline geçmiş ve Irak ordusu örgüte karşı hiçbir direniş göstermeden mevzileri terk etmekle suçlanmıştı.

Başbakan Haydar El Abadi hükümetinden gelen bir diğer açıklamada ise Mayıs ayında IŞİD'in eline geçen Ramadi'de görevli komutanların askeri mahkemelerde yargılanmasının önü açıldı.

Irak'ın yüzölçümü bakımından en büyük eyaleti olan Anbar'ın başkenti Ramadi'de görev yapan komutanlar da herhangi bir geri çekilme emri gelmeden mevzileri terk etmekle suçlanıyordu.

'Kimse kanunların üzerinde değil'

Eski Başbakan Nuri El Maliki, görev yaptığı dönemde ülkedeki Şiilerin arkasında durmakla ve mezhep çatışmalarını körüklemekle de suçlanıyordu.

Maliki yönetimi sırasında üst üste gelen askeri başarısızlıklar ve hem hükümet kadroları içinde hem de orduda Şiilerin kayırıldığı iddialarının artması sonucu, Eylül 2014'te Başbakanlık görevini Haydar El Abadi devralmıştı.

Maliki ise Cumhurbaşkanı Fuad Mansur'un yardımcılığına atanmıştı.

Ancak Başbakan Haydar El Abadi geçen hafta hükümet yapısında 'köklü' bir reformu başlattığını açıklayarak Cumhurbaşkanlığı yardımcılığı pozisyonları ile 33 bakanlıktan 11'ini kapattığını açıkladı.

Meclis komisyonundan geçen ve Maliki ile birlikte 30'un üzerinde yetkilinin yargılanmasının yolunu açan kararın ardından bir açıklama yapan Meclis sözcüsü Salim el Jaburi, "Hiç kimse kanunların üzerinde değildir. Yargı görevini ihmâl edenleri cezalandıracaktır" dedi.

Meclis'in Maliki'yle birlikte yargılanmasını talep ettiği diğer üst düzey yöneticiler ise şöyle:

• Eski Savunma Bakanı Sadun El Dulaimi
• Eski Genelkurmay Başkanı Babakir Zebari
• Eski Ninova Eyaleti Komutanı Mehdi El Garravi
• Ninova Emniyet Müdürü Halid Hamdani
• Eski İçişleri Bakanı Yardımcısı Adnan El Esadi

Analiz - Sebastian Usher, BBC Arap Dünyası Editörü

_______________________________________________________________

Musul'un düşmesi sadece Irak'ı değil tüm dünyayı sarsmış, IŞİD'i bir anda Orta Doğu'Nun en büyük tehdidi haline getirmişti.

Dört ay önce Ramadi'nin örgütün eline geçmesi her ne kadar Musul kadar büyük bir yankı yaratmasa da, Irak'ın Musul'u geri almak için bu yıl karşı saldırıya geçeceği ümitlerinin neredeyse tamamen yok olmasına yol açmıştı.

Her iki yenilgide de Irak ordusunun sayıca üstün olmasına karşın eriyip gittiği görüldü.

Şimdi Irak Meclisi Musul raporunu oylamaya hazırlanıyor.

Oylama, Başbakan Haydar El Abadi'nin hükümet içerisinde radikal reformlarını açıklamasından günler sonra gerçekleşmiş olacak.

Son hamleler, bir anlamda IŞİD'le mücadelede sendelemeler yaşanırken Abadi'nin gücünü artırma çabası. Ancak aynı zamanda bu adımlar Abadi ve Maliki'yi doğrudan bir çatışmaya da sokacak nitelikte.