Murdoch RTÜK'ün kararını bekliyor

Türkiye'de yabancı sermayenin bir medya şirketindeki payı yüzde 25'i geçemiyor. Fakat, gelişmekte olan pazarlar içinde yıldızı giderek parlayan Türkiye'ye yabancı medyanın da ilgisi artıyor. Avustralya asıllı ABD'nin en büyük haber kanalı Fox TV'nin sahibi Rupert Murdoch gibi medya devleri, Türkiye'de yatırım yapmak için pusuya yatmış bekliyor. Hatta, Murdoch'ın Fox TV'yi Türkiye'ye getirmek istediği, bunun için yüzde 100 sermayeli şirket kurma koşulu aradığı konuşuluyor. Bu kapsamda, Sun Valley zirvesinin onur konuğu olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşerek, Meclis'in açılmasıyla birlikte yasada yabancı sermayenin önünü açacak düzenlemeler yapılmasını isteyeceği belirtiliyor.

Yüzde 50'den eskiye dönüldü

Analistler yapılacak yeni bir düzenlemeyle sermaye payının yüzde 100'e çıkarılmasıyla Türkiye'ye bir medya ordusunun akın edeceğini söylüyor. Türkiye'de reklam pastasının genişleyeceğini düşünen analistler, yabancı sermayeli medya şirketlerinin vakit kaybetmeden Türkiye'ye geleceğini söylüyor.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu bünyesindeki şirket ve varlıkların satışını kolaylaştırmak amacıyla çıkarılan ancak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından bazı maddeleri veto edilen yasa, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yeniden görüşülmüş ve Sezer'in gerekçelerine uygun değişikliklerle kabul edilmişti. TBMM'de 16 Mart'ta kabul edilen 5317 sayılı 'Bankalar Kanunu ile Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun', TMSF bünyesinde bulunan iştiraklerle, yönetimi ve denetimi devralınan şirketlerin hisseleri ve aktiflerinin yanı sıra (başta Star Grubu olmak üzere)medya kuruluşları ile ulusal çapta yayın yapan televizyon kuruluşların hisselerinin tamamının yabancılara satışına olanak sağlıyordu.

Sezer, bazı maddelerinin yeniden görüşülmesi için yasayı 31 Mart'ta TBMM'ye iade etmişti. Komisyondaki görüşmelerde, radyo ve televizyon kuruluşlarının sınırlamaya tabi olmadan yabancılara satışına olanak sağlayan ve yüzde 50'den fazla yabancı sermaye payı bulunan radyo ve televizyonların toplam pazardaki payının dörtte birden fazla olmaması hükmünü içeren ikinci madde, AKP'liler tarafından verilen önergeyle yasa metninden tümüyle çıkarılmıştı.

Kanun '% 25'ini geçemez' diyor

Radyo ve televizyon yayın izni verilen veya verilecek anonim şirketlerin hisse oranları ve şirket yapısıyla ilgili uyulması gereken şartlar şöyle:

Bir özel radyo ve televizyon yayın kuruluşunda yabancı sermayenin payı ödenmiş sermayenin yüzde 25'ini geçemez.

Bir özel radyo ve televizyon yayın kuruluşunda ortak olan gerçek veya tüzel yabancı kişi bir başka radyo ve televizyon kuruluşuna ortak olamaz.

Yerli veya yabancı hissedarlar hiçbir şekilde imtiyazlı hisse senedine sahip olamazlar.

Yurtdışından Türkiye'ye yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarına kanal, frekans ve kablo kapasitesi tahsis edilemez. Bunlara Türkiye'de vergi mükellefi olanlar tarafından verilen reklam ve ilan bedelleri vergi matrahlarından düşülemez. Uydu platformu ve kablo sisteminden iletilen ve yurt dışından yapılan yabancı kaynaklı yayınların Türkçe seslendirilmelerine, birkaç dilden aynı anda yayın yapılmasına ve Türkçe reklam girişine olanak tanınır. Türkçe reklam girişi yapılan yayınlar için Üst Kurul'un ilgili reklam yönetmeliği uygulanır.

Bu Kanuna göre radyo ve televizyon yayın izni, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre sadece radyo ve televizyon yayıncılığı, haberleşme, eğitim, kültür ve sanat amacıyla kurulmuş anonim şirketlere verilir. Aynı şirket ancak bir radyo ve bir televizyon işletmesi kurabilir.

'NEO-CON'LARIN GÖZDESİ

Yaklaşık 56 milyar dolar malvarlığı ve 23 milyar dolarlık geliri ile dünya medya sektörünün devleri arasında bulunan News Corporation'ın iştiraki Fox TV 1996 yılında kuruldu. Şirketin, yayıncılık, kablo TV, film, uydu yayıncılığı, dergi, gazete ve televizyon gibi farklı alanlarda yatırımları bulunuyor. Fox Spor Kanalı Avustralya, Fox ABD yerel televizyon kanalları, Star ve Fox Dijital olmak üzere farklı segmentlerde çalışan Fox Grubu, NewsCorporation'ın en önemli yatırımları arasında yer alıyor. Son dört yıldır iki haneli büyüme kaydeden Fox TV kanallarına artan ilgi, şirketin reklam cirosunda da patlama yaratmıştı. Fox TV özellikle Irak Savaşı sırasında yaptığı hükümet yanlısı yayınlarıyla ABD'deki Neo-Con'ların gözdesi konumuna gelmişti. Bu arada Fox TV'nin Türkiye'ye gelme koşullarını araştırmasının CNN Türk'ün kan kaybettiği yorumlarının yapıldığı bir döneme rastlaması da ilginç bir detay olarak göze çarpıyor.

Haber: Çağrı BİLGİN
Kaynak: