Muhteşem Yüzyıl, Erdoğan’ın tepkisiyle gündemde

Muhteşem Yüzyıl dizisi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın diziye yönelik eleştirel açıklamalarının ardından yeniden gündemde.

Bu hafta 75. bölümü yayınlanacak olan dizi ilk gününden itibaren tepki toplamıştı. Dizinin senaristi Meral Okay, hem kendisine hem de dizinin yapımcısı olan şirkete tehditler geldiğini söylemişti.

Tepkilerin odak noktasında ise, dizide yer alan Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın, padişah olarak başarılarının değil; harem hayatının ve Hürrem Sultan’la olan ilişkilerinin ön planda tutulması yer almıştı.

Erdoğan ise bu tartışmalardan yaklaşık iki yıl sonra diziyi, konusunu ve Osmanlı saray hayatına olan yaklaşımını eleştirdi ve yargıya seslendi. Erdoğan, diziyle ilgili sözlerini, hükümetin Gazze ve Suriye politikasını eleştirenler üzerinden dile getirdi. “Sizin Gazze’de ne işiniz var? Suriye ile neden ilgileniyorsunuz?” diyenlere yanıt verdi.

Erdoğan, “Ama bunlar televizyon ekranındaki ecdadımızı zannediyorum o Muhteşem Yüzyıl belgeselindeki gibi tanıyorlar. Bizim öyle bir ecdadımız yok. Biz öyle bir Kanuni, öyle bir Sultan Süleyman tanımadık. Onun ömrünün 30 yılı at sırtında geçti. Sarayda, o gördüğünüz dizilerdeki gibi geçmedi” dedi.

Dizinin yönetmenlerini ve diziyi yayınlayan televizyonun sahiplerini de kınadığını söyleyen Erdoğan, “Bu konuda da ilgilileri uyarmamıza rağmen yargının da gerekli kararı vermesini bekliyoruz” diyerek yargıya seslendi.

Muhteşem Yüzyıl dizisinin ilk bölümü 5 Ocak 2011’de yayınlanmıştı.

Kültür Bakanlığı’na göre izleyici sayısı

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürü Dr. Abdurrahman Çelik, Erdoğan’ın açıklamasından bir gün önce, Cumartesi günü dizi gelirlerine ilişkin verileri paylaşmıştı.

UNESCO'nun ''Kültür: Kalkınma İçin Köprü'' girişimi çerçevesinde yapılan toplantıda konuşan Çelik, “Muhteşem Yüzyıl'ı şuan Ortadoğu, Balkanlar ve Türk Cumhuriyetleri'nde 150 milyona yakın kişinin izlediğini tahmin edebiliyoruz” demişti.

“Dizi yetersiz ama ilgi büyük”

Konuyla ilgili görüşlerini sorduğumuz Topkapı Sarayı eski müdürü ve tarihçi İlber Ortaylı, Erdoğan’ın diziyi eleştirme hakkı olduğunu söyledi ancak bunun “geç kalınmış bir müdahale” olduğunu belirtti.

Dizinin tarihsel gerçekleri yansıtmak konusunda eksik olduğunu belirten Ortaylı, “13 sefere çıkmış bir padişahtan bahsediyoruz. Bu dizide hiç böyle bir şey yok. Ama Başbakan şimdi iki sene sonra müdahale ediyor. Daha evvel müdahale etmek gerekirdi” dedi.

Ortaylı tüm eksiklerine rağmen dizinin farklı ülkelerde ilgiyle izlendiğini de ekliyor: “Ortadoğu’da ve Balkanlarda ve hatta söylendiğine göre Fransa’da bile izlenip, takip ediliyor.”

CHP’den soru önergesi

CHP ise bugün yaptığı bir basın açıklamasıyla Erdoğan’a yönelttiği bazı soruları TBMM’ye önerge olarak iletti.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran’ın açıkladığı önergede, “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, Başbakan'ın görevleri arasında 'Dizi senaryolarını denetlemek' gibi bir tanım var mıdır?

Başbakanlık mesaisinin yoğunluğu düşünüldüğünde yayınlanan bütün TV dizilerini izlemeniz mümkün olmadığına göre, dizilerin takibi ve senaristlerin, yönetmenlerin, patronların kınanması-uyarılması için özel ekip mi kurdunuz?” denildi.

“Dizi AKP’nin oy tabanına hitap ediyor”

European University Viadrina’da Kültürel Antropoloji alanında doktora tezini “Yeni Dindar Orta Sınıf” üzerine hazırlayan Ayşe Çavdar ise, “Muhteşem Yüzyıl kostüm ve aksesuarlarının, alan çalışmamı yaptığım Başakşehir ilçesinde sergilendiği zaman nasıl da büyük bir rağbet gördüğünü hatırlıyorum. Özlenen bir geleceğe karşılık gelmişti o şaşaa. Başbakanın temsil ettiği politik değerlerle, Muhteşem Yüzyıl fantezisinin temsil ettiği kültürel değerler aynı toplumsal tabana sesleniyor ve aynı toplumsal taban tarafından temsil ediliyorlar” diyor.

Muhteşem Yüzyıl’ın Erdoğan’ın seslendiği kesimin izlediği bir dizi olduğunu belirten Çavdar, Erdoğan’ın tepkisini şöyle yorumluyor: “Aynı toplumsal-kültürel tabana seslendiği, dolayısıyla rekabet içinde olduğu bir anlatıdan kendisini farklılaştırma çabası içerisinde olması çok doğal.”

Sosyal medyanın tepkisi

Başbakan’ın diziyle ilgili yaptığı açıklamalar sosyal medya paylaşım sitesi Twitter’da Pazar günü ve bugün de geniş yankı uyandırdı. Diziyi izleyenler, eleştirenler, gazeteci ve aydınlar Erdoğan’ın açıklamalarına yönelik görüşlerini paylaştı.

Diziyi izleyen muhafazakar kesimler sıklıkla “Başbakan’ın arkasında” olduğunu ifade ederken, bir kesim de açıklamaları eleştiren görüşler yazdı.

Başbakan’ın açıklamasına tepki verenler arasında gazeteci- yazar Nazlı Ilıcak da vardı. Ilıcak, twitter hesabında, “Muhteşem Yüzyılı eleştirenlere: Keyfimin kâhyası mısınız? Muhteşem Yüzyıl belgesel mi? Ben ecdadın savaş değil saray hallerini merak ediyorum,” dedi.

“Muhteşem Yüzyıl” başlığı twitter’da en çok konuşulan konuların yer aldığı “trending topic” kısmında hâlâ yer alıyor.