Moody's analistinden Türkiye itirafı

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in Kıdemli Analisti Sarah Carlson, Türk ekonomisinin bu denli bunalıma dayanıklı olacağını beklemediğini söyledi.

ŞAŞIRTICI OLDU

Türkiye'nin ekonomide önemli merhaleler kat ettiğini vurgulayan Carlson, bunda yapılan reformların ve büyüme adımlarının önemli rol oynadığını ifade etti. Türkiye'nin ekonomide önemli merhaleler aldığını vurgularken, "10 sene evvel dünyada büyük bunalımın olacağı, Türkiye'nin bu bunalımı dayanıklı bir biçimde atlatacağı dillendirilse ne denli itibar ederdim bilmem. İtiraf etmeliyim bu tablo benim için şaşırtıcı oldu." ifadelerini kullandı.

Moody's Kıdemli Analisti Carlson, finans kurumlarının temsilcileri ile bir araya geldi. ‘Türkiye'nin Kredi Riski’ konulu toplantıda ilk olarak Avrupa ekonomilerini değerlendiren kıdemli analist, bölgede mali bunalımın önünün alınamadığından dert yandı. Avrupa'da büyüme oranlarının gerilediğinden, kırılganlığın arttığından yakınan Carlson, "Almanya ve Danimarka dışında ülkelerin tamamında mali ayara gerek duyulduğu muhakkak." dedi. Avrupa için mali birliği olumlu bulurken, alınan kararların uygulanmasını da talep etti.

Sarah Carlson, Türkiye'nin ekonomide ayrı bir yeri olduğuna temas ederek, "Avrupa'da olumlu görünümü olan yegane ülke. Türkiye, Avrupa'da iyi haberlerden. Yaz aylarında not artırımı uyguladık. Burada rol oynayan faktörlerden biri ülkenin kamu maliyesidir. Biz, mali açığın artacağına ihtimal veriyorduk ancak şu an gerilediğini görüyoruz. Bir diğer faktör de cari açık için alınan kararlar ve atılan adımlardır. Bu anlamda yeni teşvik paketi ve emeklilik yatırımlarını artıran kararlar önemli." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin kendini dengelediğini, buna bağlı olarak istihdamını artırdığını aktaran Carlson, şöyle devam etti:

"Türkiye, Avrupa için halen önemli bir ticari ortak. Ama Ortadoğu ve Afrika ülkelerine de ticaretini artırıyor. Burada bir dönem Avrupa'ya bağımlı olmayacak. Buna mukabil Türkiye'nin dalgalı büyüme döngüleri olduğu da ortada. Yine tasarruf oranlarının fazla olmadığı ortada. Emeklilik için 1 Ocak 2013 itibari ile yeni bir kanun yürürlüğe girecek. Bu gibi tasarruf artırıcı önlemlerin mühim olduğu aşikar. Tabii devletin vergi kaçırma ve kayıt dışı ekonomi için de önlem alması gerekiyor. Ekonomi ile ilgili devletin planları var, bunlar ümit vaat ediyor. Merkez Bankası, kredi ve fiyatın yanında kur baskısına da önlem alıyor, bu olumludur. Kredi büyümelerinde başarı var. Enflasyon hedefleri aşıyor ama buna da tedbirler alınıyor."

CARİ AÇIK VE KAYIT DIŞI

Türkiye'de bir dönem borcun milli gelire oranının yüzde 30 dolaylarında kalacağını bildiren Carlson, ekonomide cari açık ve kayıt dışından kaynaklanan sorunlar olduğunu dile getirdi. Moody's'in Kıdemli Analisti, Türkiye'de enerji bağımlılığından dolayı cari açık sorununun tamamı ile önünün alınamadığına ve milli gelire oranının 2006'ya göre çok olduğuna işaret etti.

Toplantıya katılanların, "Türkiye ne zaman yatırım yapılabilir ülke olur?" sorusuna Carlson’un cevabı şöyle oldu:

"Kredi notunun yatırım yapılabilir olmasında tek bir şeye değil çok şeye bakılır. Bir defa dış dengelere bakılır. Burada dış dengesizlikler önemli bir etmen. Yine riskleri önleme adına yapılanlara bakılır. Yani hem risklere hem de riskleri önleme adına atılan adımlara bakılır. Şoklara karşı ekonomi yönetiminin yapacaklarına duyarlı olunur."

"Fitch'in not artırımının ardından Merkez Bankası, sermaye akışını derleyip toplamak için önlemler aldı. Moody's bir not artırımı yaptığında sermaye akışında bir bozulma olabilir mi?" sorusunu ise Sarah Carlson, "Biz, kredi notunu artırırken veya indirirken sonuçlarına bakmayız. Biz kredileri değerlendiriyoruz, sonrasında sermayenin alacağı eğilimi değil." diye cevapladı.

Sarah Carlson, siyasi risklerin Türkiye'ye etkilerinin sorulması üzerine de "Biz, Türkiye'nin siyasi riskini orta derecede ele aldık. Siyasi sorunlara ki bunlardan biri laik ve anti laik unsurların mücadeleleridir. Bu değerlendiriliyor. Suriye'de risk unsurlarından ama bunlar kredi notunu doğrudan etkilemiyor. Buradan doğrudan etkileyen cari açıktır." dedi.