Mısır: Mursi ev hapsinde, geçici lider yemin edecek

Mısır'da Anayasa Mahkemesi Başkanı Adli Mansur, askeri darbeyle görevinden uzaklaştırılan Muhammed Mursi'nin yerine geçici devlet başkanı olarak yemin edecek.

Muhammed Mursi'nin ise ev hapsinde olduğu bildiriliyor.

Genelkurmay Başkanı General Abdülfettah Sisi, çarşamba gecesi yaptığı açıklamada, Mursi'nin halkın taleplerini yerine getirmekte yetersiz kaldığını savundu.

Mısır'da pazar gününden bu yana yoğun şekilde Mursi'nin istifasını talep eden gösteriler düzenleniyordu.

Mursi karşıtı göstericilerin toplandığı Tahrir Meydanı'nda ordunun açıklamasıyla havai fişekler atılmaya başlandı.

Mısır'ın yeni geçici lideri 68 yaşındaki Anayasa Mahkemesi Başkanı Adli Mansur oldu.

BBC'ye konuşan Müslüman Kardeşler sözcüsü Cihad el Haddad, Mursi'nin ev hapsinde tutulduğunu, "tüm cumhurbaşkanlığı yetkililerinin" de gözaltına alındığını söyledi.

General Abdülfettah el Sisi, ordunun halkın kendisinden destek istediğini gördüğünü belirterek, ''İktidara gelmek ya da saltanat sürmek için değil, halkın çıkarlarına hizmet etmek ve devrimi korumak için. Bu mesaj, orduya Mısır'ın her tarafından ulaştı'' dedi.

Cumhurbaşkanı Mursi'nin salı gecesi yaptığı konuşmanın halkın hevesleri ve taleplerine karşı olduğunu kaydeden General Sisi, ''Bu da, silahlı kuvvetlerin önde gelen siyasetçileri, din adamları ve gençlik liderleriyle danışmalarda bulunmasını gerektirmiştir. Bu danışmalara katılanlar de, birleşik ve güçlü bir Mısır toplumu inşa etmek için bir yol haritası üzerinde uzlaşmışlardır'' dedi.

General Sisi, yol haritasının anayasanın geçici olarak askıya alındığını ve yeni cumhurbaşkanı seçilene kadar hükümetin başına geçici bir ismin getirildiğini söyledi.

Sisi, bir teknokrat hükümetinin kurulacağını, Anayasa Mahkemesi'nin de yeni cumhurbaşkanlığı seçimleri için hazırlık yapacağını da vurguladı.

Gösterilerin başlamasından bu yana en az 50 kişinin hayatını kaybettiği bildiriliyor.

Ordunun açıklaması sonrası ülkede yaşanan şiddet olaylarında en az 10 kişi öldü.

'Barışçıl yolla direniş'

Açıklamanın ardından Müslüman Kardeşler'in önde gelen liderlerinin gözaltına alındığı, harekete ait televizyon kanalında yayının durduğu belirtiliyor.

Güvenlik güçlerinin El Cezire'nin ülkedeki TV kanalı Mubasher Misr'a da baskın yaparak kanalın bazı çalışanlarını gözaltına aldığı bildiriliyor.

Müslüman Kardeşler sözcülerinden Cihad el Haddad, Twitter hesabından Mursi'nin askeri bir tesiste gözaltında bulunduğunu duyurdu.

Mısır'ın en üst düzey Sünni din adamı, El Ezher Şeyhi, devlet televizyonunda yaptığı konuşmada, ordunun ve diğerlerinin ehveni şeri seçmek zorunda kaldıklarını söyledi.

Müslüman Kardeşler hareketinin üst düzey liderlerinden Muhammed el Biltaci, Genelkurmay Başkanı’nın açıklamasından kısa süre önce Mısır ordusunun Kahire sokaklarını kontrol altına almasına karşı barışçıl yolla direneceklerini söyledi.

El Cezire televizyonunun canlı yayınında konuşan El Biltaci, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin geçen yılki adil seçim sonucunda 4 yıllığına göreve geldiğini hatırlattı.

El Biltaci, "Genelkurmay Başkanı, Başkomutanı olan Cumhurbaşkanı'na ültimatom veriyor! Bu seçilmiş Cumhurbaşkanı'na karşı bir darbedir" diye konuştu.

Muhabirin, "tanklara karşı koyup koymayacakları" sorusuna, gösteri yapan Mursi yanlılarını işaret ederek yanıt veren El Biltaci şöyle konuştu: "Kahire'nin kalbindeki bu resmi görüyorsunuz. Biz kimseye saldırmadık; genel merkezimiz, liderlerimiz saldırıya uğradı, taraftarlarımız hedef alındı ve öldürüldü ama biz karşılık vermedik. Bu insanlar burada Cumhurbaşkanı'nı savunmayı sürdürecek."

BBC Kuzey Amerika Editörü Mark Mardell ABD yönetiminin gelişmelere yaklaşımını şöyle değerlendirdi: "Mısır'da askeri darbeye benzeyen olay Obama yönetimini garip bir konumda bırakıyor. Dışişleri Bakanlığı defalarca ABD'nin hiçbir tarafı desteklemediğini söyledi. Ama bir tarafa finansal destek sağlanıyor – gelecek yıl 1,3 milyar dolarlık askeri yardım sağlanması planlanıyor ve pek çok üst düzey Mısırlı asker Amerika'da eğitim alıyor."

Obama'dan Mısır ordusuna çağrı

ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada Mısır ordusuna ülkenin kontrolünü gecikemeden demokratik, sivil bir hükümete verme çağrısında bulundu.

Obama’nın açıklamada ordunun müdahalesiyle ilgili darbe kavramını kullanmaması dikkat çekti.

Obama açıklamada ordunun Mursi hükümetini devirme ve anayasayı askıya alma müdahalesiyle ilgili derin bir şekilde kaygılı olduğunu belirtti.

ABD Başkanı’nın açıklamasında ABD’nin Mısır’a yaptığı ekonomik yardımın da yeniden gözden geçirileceğini bildirdi.

Körfez ülkelerinden yeni yönetime destek

Suudi Arabistan devlet haber ajansı SPA, Kral Abdullah’ın Adli Mansur’a bir tebrik mesajı ilettiğini duyurdu.

Kral Abdullah’ın mesajında Mısır ordusundan da övgüyle bahsedildi.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) devlet haber ajansı da ülkenin Mısır’daki dönüşümü olumlu karşıladığını ve Mısır ordusunu övdüğünü duyurdu.

Körfez ülkeleri arasında Müslüman Kardeşler’le en yakın ilişkiye sahip olduğu iddia edilen Katar’dansa herhangi bir açıklama yapılmadı.

Görgü tanıkları başkent Doha’daki Mısır Büyükelçiliği önüne ek polis gücü sevkedildiğini bildirdi.

Türkiye'den Mısır ordusuna tepki

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Hüseyin Çelik ise Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada "Bu darbenin dış desteği de var. Bazı batı ülkeleri, Müslüman Kardeşler hareketinin iktidara gelmesini hazmedemediler, hazmetmek istemediler. Önce meydanları hareketlendirdiler, sonra muhtıra verdiler, şimdi de darbeyi yaptılar. (…) [Kan dökülmesini] tasvip etmeyiz. Ancak Mursi ve Mursi yanlıları, 'bu darbeyi içine sindirsin' demiyoruz. Mursi'yi iktidara getiren geniş kitlelerin kendi oyuna, kendi namusuna sahip çıkması gerekiyor" dedi.

CHP Genel Başkan Yardımıcısı Faruk Loğoğlu da "Ordunun yönetime el koymasının gerginliği önleyeceği yönündeki nitelendirmelere karşın, bu durumu kaygıyla karşıladıklarını" ifade etti.

Mısır'da ordu, Cumhurbaşkanı Mursi'ye muhalefetle uzlaşmaya varması için TSİ 17:00'ye kadar süre vermişti.

Mursiı, salı gecesi televizyonlarda halka seslenerek, dayatmalara boyun eğmeyeceğini, ülkenin seçilmiş meşru lideri olarak kalacağını söylemişti.

Ordu ise, Mısırlıları kendi ifadesiyle 'teröristler ve aptallara' karşı korumak için 'ölüme hazır olduğunu' açıklamıştı.

Mursi karşıtları ve yandaşları Pazar gününden bu yana sokak gösterileri düzenliyordu.