Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor erken emeklilik için 5 formül
Abone olEmeklilik için belli bir prim ve yaşı doldurmak gerekiyor. Ancak bunu esneten bazı imkânlar da var. Peki o imkanlar neler? Erken emekliliğin formülü ne?
Çalışanların en büyük hayali emekli olup iyi bir maaşa kavuşmak.
Ancak emeklilik için işe giriş tarihine göre ve bulunulan kuruma
göre belli süreler gerekiyor. Sabahın haberine göre öncelikle
sigortadan sonra belli bir süre geçmesi, işe giriş tarihine göre de
prim ve yaş şartlarını tamamlamak gerekiyor. Ancak emeklilik yaşını
geri çekmek de mümkün. Bunun için 5 önemli fırsat var.
1) KADINLARA DOĞUM İMKÂNI: Kadın çalışanlar için
çocukları üzerinden prim kazanma imkânı bulunuyor. Bu imkân 3
çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün yani 6 yıl kazandırıyor.
Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne üç çocuğu varsa 6 yıl erken
emekli olabiliyor. Burada tek şart annenin borçlanacağı
çocuklarının sigortalı olunan tarihten sonra dünyaya gelmiş
olması.
2) ASKERLİK YAŞI AZALTIYOR: Erkeklerde ise
askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma
imkânı veriyor. Sigortalıların askerlikte geçen sürelerinin
tamamını veya bir kısmını para ödeyerek emeklilik hesaplarına
saydırmaları imkânı var. Sigortalı olduktan önce yapılan askerlik
için borçlanılması, sigorta giriş tarihi borçlandığı gün kadar
geriye gidiyor. 1988 girişli birisi 1 yıl askerlik borçlanırsa 1987
girişli oluyor ve şartları buna göre belirleniyor. Böylece en az
bir yaş önce emeklilik imkânı bulunuyor.
3) 15 YILDA MAAŞ: Kısmi emeklilik de denilen bu
yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan
emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58 erkeklerde
ise 60'tan başlıyor. Böylece yaşı gelmiş ama çalışma imkânı olmayan
sigortalılar kısmi emeklilik imkanıyla beklemeden maaş almaya
başlayabiliyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için
geçerli. Sonrası için ise prim 4500'e yıl şartı 25'e çıkıyor.
4) MALULLUK VE ENGELLİ DURUMU: Sağlık durumları
elverişli olmayanlar için iki türlü erken emeklilik imkânı
bulunuyor. Malulen emeklilikte sigortalı olduktan sonra ortaya
çıkan rahatsızlıklar geçerli sayılıyor. Çalışırken iş yapabilme
gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak bu imkândan
yararlanıp emekli olabiliyor. En az on yıldan beri sigortalı
bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına
muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık
süresi aranmaksızın 1800 gün bildirmek şartıyla malulen emeklilik
imkânı veriliyor. Engelli çalışanlar ise en az yüzde 40 engellilik
ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3 bin
600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne
kadar süreyle emekli olabiliyor.
5) YIPRANMA HAKKI: Kanunun Fiili Hizmet Süresi
Zammı (FHSZ) diye tarif ettiği bu avantaj belli mesleklere
uygulanıyor. Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi
adamları gibi mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli
oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik
imkânına kavuşuyor. Yani bir yılda 12 ay çalışmış birisi 15 ay
çalışmış gibi kabul ediliyor ve işe giriş tarihi de 3 ay geri
çekiliyor. Bu da normal çalışanlara göre erken emeklilik ortaya
çıkartıyor.