Mike Pence Türkiye’ye geliyor! Masada hangi konular var ABD'nin talepleri neler?

Pence'in ziyareti oldukça kritik bir zamanda gerçekleşiyor. ABD'de Başkan Donald Trump yönetimi, Suriye'de konuşlu askerlerini geri çekerek, Türkiye'nin operasyon düzenlediği operasyonun başlamasının önünü açtığı için yoğun eleştirilere maruz kalıyor.

Trump'ın mektubu

Ayrıca, Pence'in Türkiye'ye doğru yola çıktığı sıralarda Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a "aptallık etme, gel anlaşalım" ifadelerini kullandığı mektup basına sızdı. Trump'ın bu mektubu Türkiye'nin operasyonuna yeşil ışık yaktığı yönündeki eleştirilere yanıt olarak Kongre üyeleriyle paylaştığı belirtiliyor. Trump'ın bu kararla, Batı'nın Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ile mücadelede en büyük müttefiki olan, çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) "ihanet ettiği" öne sürülüyor.

Görüşmeler için Mike Pence görevlendirildi

Kongre'de hem kendi partisi Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların eleştirilerine maruz kalan Trump yönetimi, bu hafta içerisinde Türkiye'ye yönelik bir dizi yaptırım devreye soktu ve Pence'i görüşmeler için görevlendirdi. Pence başkanlığındaki heyette Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien ve Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey de yer alıyor. Pence'in bugün Erdoğan ile görüşmesi bekleniyor.

ABD heyeti neler istiyor?

ABD'li yetkililerin açıklamalarından, öncelikli gündem maddesinin Türkiye'yi ateşkes ilanına ikna etmek olduğu görülüyor. Trump, Türkiye'ye bir an önce ateşkes ilan etmesi çağrısı yaptı. Ayrıca, Türkiye ile SDG arasında arabuluculuk yapma teklifinde bulundu.

"İşgali durdurma, hemen ateşkes ilan etme..."

Pence de attığı Twitter mesajında, Ankara'ya "Başkan Trump'ın talimatıyla, Türkiye'ye işgali durdurma, hemen ateşkes ilan etme ve bölgede barış ile istikrarı yeniden tesis için müzakerelere başlama çağrısı yapmak üzere" geldiğini söyledi. Bu hafta içinde gazetecilere bilgi veren üst düzey bir ABD'li yetkili de önceliklerinin ateşkes ilan edilmesini sağlamak olduğunun altını çizdi ve ABD'nin Suriye'ye yönelik stratejisini şöyle açıkladı: İlk olarak, ateşkesle ve kuzeydoğu (Suriye'de) var olan farklı çıkarlar arasında bir uzlaşma sağlamak. Daha sonra yalnızca ortağımız SDG ve halen bölgede olan kendi askerlerimiz değil, Türk ordusu ve birçok durumda disiplinsiz ve vahşi davranan milislerinin yanı sıra Rusya ve Suriye ordusunun da olduğu yerde kalmasını sağlamak. En sonunda da Türkiye'nin meşru güvenlik kaygılarını gidererek, güvenlik ihtiyacını ve kuzeydoğu Suriye'de yaşayanların ihtiyaçlarını karşılayacak bir dizi plan ortaya koymak.

Türkiye, ABD'nin çağrılarına ne yanıt veriyor?

Türkiye, şu ana kadar gerek ateşkes çağrılarını gerekse de Trump'ın arabuluculuk teklifini net bir dille reddetti. Bu hafta içerisinde Bakü'den dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, ateşkes ilan edilmeyeceğini ve Pazartesi akşamı Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye'nin konuyla ilgili teklifinin görüşülmesi için heyet gönderilmesini istediğini açıkladı.

Erdoğan, "Bizler ateşkes ilan edemeyiz… . Sizin teklifiniz vardı 20 mil, öbür tarafında Irak sınırına kadar. Biz şu anda bu 20 mil teklifinizi, Irak sınırından da 444 kilometre batıya olan bu bölgeyi tamamıyla boşaltmanın gayreti içerisindeyiz. Kimden? Terör örgütünden. Bunu boşaltana kadar bizim ateşkes ilan etmemiz mümkün değil. Çünkü biz burayı güvenli bölge olarak ilan ediyoruz" dedi. Erdoğan, dün Adalet ve Kalkınma Partisi'nin grup toplantısında da operasyonun, söz konusu bölgede bulunan grupların silahlarını bırakıp Türkiye'nin belirlediği güvenli bölgeden çıkması halinde sona ereceğini söyledi.

Erdoğan, "Teklifimiz, hemen bu gece tüm teröristler silahlarını, malzemelerini, her şeylerini bırakıp, kurdukları tuzakları imha edip belirlediğimiz Güvenli Bölge'den dışarı çıksınlar. Bölgede bu dediğimiz yapıldığında, sadece teröristleri hedef alan Barış Pınarı Harekatımız zaten kendiliğinden sona ermiş olacak. Gerçek derdi bölge halkının zarar görmemesi olan herkesin, bu teklife derhal olumlu cevap vermesi gerekir" dedi. Erdoğan ayrıca, Türkiye'nin "terör örgütleriyle aynı masaya oturmadığını" belirterek, Trump'ın arabuluculuk önerisini de kabul etmediğini açıkladı.

Uzlaşma sağlanamazsa ne olması bekleniyor?

Pence'in temaslarından bir sonuç çıkmaması halinde, Türkiye'nin operasyonlarına devam etmesi bekleniyor. Bu durumda, gözler 22 Ekim Salı günkü kritik görüşmeye çevrilecek. Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Rusya'nın Soçi kentinde Suriye'deki son durumu görüşmek üzere bir araya gelecek. ABD tarafında ise Türkiye'nin ateşkes ilan etmemesi halinde yaptırımların sertleştirileceği yönünde açıklamalar geliyor.

Hazine Bakanı Steve Mnuchin, Türkiye'nin ateşkese razı olmaması halinde, yeni yaptırımların uygulanacağını söyledi. Mnuchin, yeni yaptırımların diğer bazı bakan, bakanlık ve kurumları da kapsayabileceğini ifade etti. Trump yönetiminin yanı sıra Kongre'de Türkiye'ye yaptırım uygulanması için süregelen süreçlerin hızlanması da uzlaşma sağlanamamasının bir diğer muhtemel sonucu. Türkiye'ye bir dizi mali, ekonomik ve askeri yaptırım uygulanmasına ilişkin bir yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nde sunuldu. Senato'da da benzer bir tasarının Perşembe günü sunulması bekleniyor. Senato'ya sunulacak tasarının akıbetinde ise Pence'in görüşmelerinden çıkacak sonuç belirleyici olacak.