MHP, seçenekleri tükenen bir AKP mi istiyor?
Abone olAKP adayı İsmet Yılmaz'ın TBMM Başkanı seçilmesi, "AKP-MHP koalisyonu ihtimali güçlendi" yorumlarına neden oldu. Peki MHP, böyle bir koalisyona nasıl yaklaşıyor? AKP ve MHP hangi koşullarda biraraya gelebilir? Sinan Onuş araştırdı.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı seçimlerinin, kurulacak bir koalisyon hükümetinin de ilk işaretlerini vermesi bekleniyordu.
Ankara kulislerinde seçimlerin son turuna kadar ibre, Adalet ve Kalkınma Partisi - Cumhuriyet Halk Partisi koalisyonunu gösterirken Milliyetçi Hareket Partisi'nin 'geçersiz oy' çıkışı tüm hesapları değiştirdi.
MHP'nin bu tavrıyla AKP adayı İsmet Yılmaz, TBMM Başkanı olurken, "AKP-MHP koalisyonu ihtimali güçlendi" yorumları beraberinde geldi.
BBC Türkçe'nin sorularını yanıtlayan MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın ise bu tavırlarının, AKP ile muhtemel ortaklık için yapılmadığını söyledi ve AKP dahil hiçbir partiyle de "gizli ya da açık pazarlıklarının" olmadığının ifade etti.
'Erdoğan'la görüşmesi sıkıntı yarattı'
MHP'nin seçimlerdeki tavrı başta CHP olmak üzere birçok kesimden eleştiri aldı. CHP, MHP ve HDP'nin TBMM'deki sandalye üstünlüğüne rağmen İsmet Yılmaz'ın başkan seçilmesi, AKP'nin zaferi olarak nitelendi.
Peki MHP'nin, CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal'a destek vermemesinin gerçek nedeni ne?
MHP'li Yalçın, bu soruyu, "Baykal'ın baştan itibaren aday oluş şekli sıkıntılı. Cumhurbaşkanıyla görüşmesi ve neler olduğunu anlamadığımız bu diyalog sıkıntı yarattı" diye yanıtladı.
Erken seçim mi geliyor?
MHP gibi AKP'liler de açıklamalarında TBMM Başkanlık seçimlerinde yaşanan 'geçersiz oy' tavrının olası bir AKP-MHP koalisyonun işareti olmadığında ısrar ediyor.
Diğer yandan AKP içinde MHP'yle kurulacak bir koalisyonun daha uzun ömürlü olacağı görüşünü dile getirenlerin sayısı az değil.
Buna karşılık CHP ile koalisyonun da doğru olacağını savunanlar var.
Metropoll Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Özer Sencar'a göre olası bir koalisyonu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tavrı belirler ve "müdahil olursa AKP-MHP koalisyonu kurulur."
Sencar, Erdoğan müdahil olmazsa AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nun koalisyon ortağı olarak CHP'yi tercih edeceğini savunuyor ve "Bence Tayyip Bey'in zihninde azınlık hükümetiyle idare edip erken seçime gitmek var" diye ekliyor.
Siyaset Ekonomi ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı (SETA) araştırmacılarından Nebi Miş'e göre ise AKP, koalisyon kurmak için olası tüm seçeneklerini zorlayacak. Çünkü bu yapılmadan gidilecek erken seçimde, süreci yönetemeyen parti, kampanya üstünlüğünü kaybeder.
Miş, tüm partiler gibi AKP'nin de bunun farkında olduğunu düşünüyor ama koalisyon kurulsa bile en geç iki sene içinde Türkiye'nin erken seçime gitme ihtimalinin yüksek olduğunu söylüyor.
MHP kapıyı tam kapatmıyor
MHP, AKP'yle olası bir koalisyon için üç şartı sıralıyor: Çözüm sürecinin bitmesi, Cumhurbaşkanın yasal sınırlara çekilmesi ve 17/25 Aralık.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, AKP'nin diğer partilerle koalisyon seçeneklerini denedikten sonra bu şartlarını kabul etmesi halinde koalisyon görüşmelerine başlayabileceklerini söylüyor ve ekliyor:
"Şartlarımızı kabul etsinler varız ama bu olmuyorsa sandık çaredir. Şu an CHP ve AKP'nin tavrına bağlı. Mümkün olanı korudukları takdirde ülkeyi kurtarırlar. O zaman Cumhurbaşkanı'nın da oyununa gelmemiş olurlar. Çünkü Cumhurbaşkanı, AKP'nin iktidar olacağı zannıyla örtülü şekilde erken seçim istiyor."
SETA'dan Nebi Miş, MHP'nin tutumunu, 1990'ların sonunda içinde yer aldığı koalisyon ve 2002'deki seçimlerde baraj altında kalması deneyiminden dolayı "çekinme ve zihninin net olmaması" olarak görüyor.
Koalisyon kurulacaksa da "AK Parti, diğer partilerle tüm seçenekleri tüketip muhtaç olarak kendisine gelsin istiyor" diye yorumluyor.
MHP böylece, "koalisyonun yürütülmesi, bakanlıkların paylaşımı" gibi konularda masaya biraz daha güçlü oturacak.
Miş, Cumhurbaşkanı'nın yasal sınırlara çekilmesi talebini ise olası bir koalisyonun en kolay maddesi olarak görüyor ve şunları kaydediyor:
"AK Parti-MHP koalisyonunun kurulmasında en zorlu madde, Çözüm süreci. Böyle bir koalisyon kurulursa HDP'nin siyaseti sertleşecek. Seçimde kullandığı dilden farklı bir yöne savurabilir. Bu da koalisyon hükümetinin işini zorlaştırabilir. CHP'nin koalisyon ilkeleri olarak açıkladığı 14 madde de çok genel. AK Parti bu nedenle hem MHP hem de CHP ile eşit düzeyde masaya oturacak."