Mevlüt Uysal: "Gelecek nesillere paha biçilemez kültür hazinesi kazandırdık"

İstanbul Büyükşehir Belediyesi; tarihe ışık tutacak, gelecek nesiller için büyük bir kültür hazinesi niteliğinde önemli bir çalışmaya daha imza attı. İstanbul’daki tarihi türbe, hazire ve kabir yerlerinin tek tek gün yüzüne çıkarılması amacıyla başlattığı envanter çalışmasını tamamladı. Bu çalışmalar ışığında hazırlanan kitaplar için Haliç Kongre Merkezi’nde “İstanbul’un Türbe, Hazire ve Kabir Yerleri Envanterler Serisi Tanıtım Programı” gerçekleştirildi.

Programa; İBB Başkanı ve AK Parti Büyükçekmece Belediye Başkan Adayı Mevlüt Uysal, İstanbul Vali Yardımcısı Ahmet Hamdi Usta, İBB Genel Sekreteri Hayri Baraçlı, İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Hüseyin Tok, İBB Kültürel Miras Koruma Müdürü İhsan İlze, Akademisyenler, Sanat Tarihçileri, Yazarlar ve çok sayıda davetli katıldı.

UYSAL: “İSTANBUL’UN TARİHİNİ KAYIT ALTINA ALDIK”

İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı Kültürel Miras Koruma Müdürlüğü tarafından hazırlanan 4 ciltlik “İstanbul’un Türbe, Hazire ve Kabir Yerleri” kitaplarını Başkan Uysal tanıttı. Beşinci cildin de yıl sonuna kadar hazır olacağını söyleyen Uysal, “İstanbul’daki tarihi türbe, hazire ve kabir yerleri ile ilgili en kapsamlı envanter çalışmasını yaptık. 2015 yılından bu yana süren çalışmaları 4 eserlik ciltte topladık. Bizim çalışmalarımızdan önce ilgili kurumlardaki bilgilere göre İstanbul’daki türbe, hazire ve kabir yerlerinin sayısı 589 olarak biliniyordu. Bizim çalışmalarımız sonucunda bu rakam 1.673’e ulaştı. Hemen yanı başımızda, sokağımızda, mahallemizde bir tarihi değerin olduğunu tespit etmiş olduk” dedi.

UYSAL: “EN ÇOK ESER FATİH’TE”

Envanter çalışmasının İstanbul genelinde titizlikle yapıldığını vurgulayan Uysal, “Çalışmaya Fatih’te Fetih Şehitlerinin yerlerinin araştırılması ve ihya edilmesi amacıyla başlamıştık. Zamanla çalışmanın mahiyeti değişti. Tüm Osmanlı mezar taşlarının bulunduğu alanların tespitine ve restorasyonlarının başlatılmasına uzanan kapsamlı bir çalışmaya dönüştü. Çatalca’dan Şile’ye kadar tüm ilçeler tarandı. İstanbul’un 29 ilçesinde tarihi türbe, hazire, mezarlık ve kabir yeri olduğu tespit edildi. En çok eser yüzde 38’lik bir oranla Fatih’te bulunuyor. Bunu Eyüpsultan, Üsküdar ve Beyoğlu ilçeleri takip ediyor. İçerdiği mezar taşı sayısına göre Eyüp ve Üsküdar ilk sırada. Yaptığımız çalışmalara göre İstanbul’da 328 türbe, 726 hazire, 286 kabir yeri, 322 Osmanlı mezar taşı olan mezarlık ve 11 şehitlik bulunuyor. Şu an tanıtımını yaptığımız bu 4 ciltlik eser; Fatih, Eyüpsultan, Üsküdar ve Beyoğlu olmak üzere 4 ilçemizi kapsıyor. Bu ilçelerde bulunan toplam 1248 yerle ilgili bilgi var. Serinin beşinci eseri ile ilgili çalışmalar bu yıl sonuna kadar tamamlanıp kitaplaştırılacak. İstanbul’un tarihinin kayıt altına alınması amacıyla başlattığımız bu çalışmalar ışığında araştırmacılara ve gelecek nesillere paha biçilemez kıymette dev bir kültür hazinesi kazandırdık. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi.

İBB’nin restorasyon çalışmaları hakkında bilgi veren Tok, “İBB ve Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında yapılan protokoller ile 700 adet türbe ve haziresi proje ve uygulama sorumluluğuna alınarak çalışmalar devam etmektedir. Tespit, araştırma ve belgeleme çalışmalarına ek olarak 160 adet sahabe kabirleri, Ni’me’l-Ceyş’ler, türbeler ve Osmanlı hazireleri İBB tarafından restore edilmiştir. Sultan 2. Mahmut döneminden bu yana böylesine kapsamlı bir çalışma ilk defa İBB Başkanı Mevlüt Uysal’ın döneminde gerçekleştirilmiştir. Bu restorasyon ve ihya faaliyetleri hızlı bir şekilde sürecektir” ifadelerini kullandı.

Envanter çalışması kapsamında; arşiv araştırmaları ve yerinde tespit çalışmalarıyla bütüncül bir inceleme süreci yürütüldü. Çalışmalar kapsamında konuyla ilgili yazılı ve görsel kaynakların yanı sıra Alman Mavileri (1913–1914: 1. Dünya Savaşı Öncesi İstanbul Haritaları), Pervititch Sigorta Haritaları (1922-1945) gibi kaynaklardan yararlanıldı. İstanbul Şehir Üniversitesi Şehir Araştırmaları Merkezi de çalışmalara destek verdi. Kitaplarla birlikte Fatih, Eyüpsultan, Üsküdar ve Beyoğlu ile ilgili yapılan belgeselin de tanıtımı yapıldı.

Ecdad yadigarı eserlere sahip çıkıyor, tarihi kimliğine uygun bir şekilde restore edip gelecek nesillere aktarıyoruz.