Metrobüs zengin fakir kavgası çıkardı

Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de kurulan metrobüs sistemi zenginlerle fakirleri karşı karşıya getirdi. Özel araç sahipleri, ‘yolumuz daraldı’ diye sistemi mahkemeye taşıdı. Son kararı Anayasa Mahkemesi verecek.

Türkiye’de ulaşıma çözüm mü getirdiği, yoksa trafik şeritlerini daraltmasının yanı sıra aşırı kalabalık nedeniyle binenleri de pek memnun etmediği tartışmaları altında hayata geçirilen metrobüs, Hindistan’da da sınıf kavgasına yol açtı.

Dünyanın en kalabalık nüfusa sahip demokrasisi Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de trafik sorununa çözüm bulmak için yapılan metrobüs benzeri ulaşım sistemi, özel otomobil sahibi zenginlerle toplu taşıma kullanan alt ve orta gelirli nüfusu karşı karşıya getirdi. 2008’de tamamlandığı günden beri büyük tartışmalara neden olan “Otobüs Hızlı Transit” (OHT) koridoru, özel otomobil sahiplerinin başvurusu üzerine şimdi de mahkemelik oldu.

İlk davayı özel araçlar kazandı

16 milyon nüfuslu kentin yalnızca yüzde 20’den az bir bölümü özel araca sahip ve buna scooter ile motosikletler de dahil. Yeni Delhi’nin yüzde 50’den fazlası otobüs kullanırken gerisi de ulaşımını bisiklet, üç tekerli araçlar ya da yürüyerek sağlıyor. Hükümet, bu rakamları göz önüne alarak otobüs ve bisiklet kullanıcıları için yolları daha rahat hale getirmeye karar verdi. OHT sistemi ile otobüs ve bisikletler için ulaşımı hızlandırmak ve kazaları azaltmak amaçlandı. Ancak bisiklet ve otobüsler için iki ayrı şerit bulunduran sistemin hayata geçirilmesiyle otomobillere ayrılan alan azaldı, sürücüler için trafik arttı. Yollarda saatlerce bir adım ilerleyemeyen özel araç sahipleri birleşerek sistemin kaldırılması için başvuruda bulundu. Geçen hafta yerel mahkemede sonuçlanan davada, otobüs ve bisikletlere ayrılan şeritlerin tekrar özel otomobillere açılmasına karar verildi. Sistemin kaderini belirleyecek kararı ise Delhi Yüksek Mahkemesi verecek. Ancak Ulaştırma Bakanlığı, Delhi Yüksek Mahkemesi’nin sistemin kaldırılması yönünde bir karar alması durumunda da vazgeçmeyeceğini ve davayı Hindistan’ın en yetkili mahkemesi olan Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacağını açıkladı.

50 otobüse karşılık 2000 araba

‘Metrobüs’ sisteminin başarı mı yoksa felaket mi olduğu sorusu ise yanıt aradığınız kesime göre değişiyor. Dava dilekçesinde imzası bulunan emekli yüzbaşı B.B. Sharan, otomobiller trafiğe saplanırken hemen yanıbaşında otobüslere ayrılan yolun bomboş olmasına isyan ederek, “Koridordan saatte 50 otobüs geçiyor. Arabaların sayısı ise bunun 40 ya da 50 katı. Otomobil sahiplerine bu kadar az yer verilmesi haksızlık. Arabası olan bir kişi bile otobüs kullanmaya başlamadı, kimseye yararı dokunmadı” diyor. Hindistan Teknoloji Enstitüsü’nün hazırladığı rapora göre 2001-2006 arasında bir yılda 10 kazanın 9’u ölümcül olurken 2009’dan sonra bu sayı ikiye düştü. 2008’den bu yana bisikletlerin yer aldığı ölümcül bir kazaya ise rastlanmadı.