Melanom, vücudunuzun diğer bölgelerine yayılabilen (metastaz) ciddi bir cilt kanseri türüdür. Melanom genellikle deri yüzeyinde başladığı için erken dönemde saptanma şansı çok yüksek kanserlerden biridir. Melanomun kaynağı; melanosit adı verilen hücrelerdir. Melanositler, derimize rengini veren ve bronzlaşmamızı sağlayan melanin pigmentini üretiyor. Melanom, melanositlerin anormalleşerek aşırı ve kontrolsüz çoğalmaları sonucu oluşuyor ve başka organlara yayılma potansiyeli taşıyor. Vücudunuzu izleyebilmeniz için cilt kontrollerini nasıl yapacağınızı öğrenin. Melanom, birden, hiçbir uyarı vermeksizin normal deri üzerinde ortaya çıkabileceği gibi önceden var olan bir ben üzerinde de gelişebiliyor. Bu nedenle benlerin, dikkatle izlenmesi gerekiyor. Melonom cilt kanserinde bilinmesi gerekenler Cilt kontrolü yapmak için ilk adım tamamen soyunmaktır. İyi aydınlatılmış bir alana geçin ve tam boy aynanın önünde durun. Sırtınızı ve görülmesi zor diğer alanları kontrol etmenize yardımcı olacak bir el aynası alın. Zor bölgeleri kontrol için (boyun, kafa derisi) eşinizden veya aile üyelerinizden yardım alabilirsiniz. Vücudunuzun üst ön kısmını kontrol edin Aynaya bakın ve görebildiğiniz her şeyi kontrol edin. (Yüz, kulak, boyun, göğüs, karın...) Tüm benlerinizi dikkatle inceleyin. Herhangi bir anormallik varsa not edin. Kollarınıza bakın st bedeninizi kontrol ettikten sonra kollarınıza geçin. Koltuk altlarınızı, her iki kolun her iki yanını, parmaklarınızın üstünü ve avuçlarınızı, parmaklarınızla tırnaklarınızın arasını kontrol edin. Rahat bir yere oturun ve bacaklarınızı kontrol edin Ayaklarınızı, parmak aralarını, parmaklarınızın ön kısımlarını ve bir el aynası yardımıyla baldırlarınızı, ayak altlarınızı kontrol edin. Ulaşılması zor alanları (Kalça, genital bölge, boyun, kulak arkası, alt ve üst sırt bölgesi) kontrol etmek için el aynasını kullanın. Bir tarakla saç derinizi kontrol edin. Tüm bunları bir alışkanlık haline getirin ve ayda 1 tekrar edin. Melanomların İşaretlerinin belirlenmesi Deri üzerinde ve benlerde değişiklik olup olmadığını takip etmek, melanomun erken tanı şansını yüksek oranda artırır. Ben takibi için ABCD kuralı adı verilen bir metod uygulanır. Bu metoda göre ABCD'nin açılımı şöyle; benin bir diğer yarısı renk ve şekil olarak diğer yarısına benzemiyorsa A (Asymmetry), benin sınırları girintili çıkıntılı ise B (Border), ben de kahverengi, siyah, kırmızı, gri, beyaz gibi renklerin iki veya daha fazlası bir arada bulunuyorsa ya da alacalı bir görünüm varsa C ( Color) ve ben çapı 6 mm’den büyük ise D (Diameter) denir. Bu şekilde benlerin takibi yapılabilir. Kendinizi kontrol ettiğinizde ve değişikliklerin izlenmesine yardımcı olmak için ABCD kuralını kullandığınız için beninizin günlüğünü saklayın. Ve tarihini not edin. Kontrolünüz sırasında gözlemlediğiniz belirli yeri, boyutu, rengi, şekli ve diğer her şeyi ekleyin. Diğer uyarı işaretlerini de kontrol edin . İyileşmeyen yara, Ben üzerinde şişme, kaşıntı, kızarıklık, ağrı, kanama veya yumru gibi bir görüntü varsa bunları da dikkate alın. Melanom için Risk Faktörlerini Tanıyın UV maruziyetiniz varsa vücudunuzu kontrol edin. Melanomlar için başlıca risk faktörü Ultraviyole (UV) ışığa maruz kalmaktır. Bu maruziyet güneşten ve solaryumsan kaynaklanabilir. Vücudunuz üzerinde ben arayın. Hemen hemen herkeste olan 'ben'ler bazen görüldüğü kadar masum olmayabiliyor. 50'den fazla beni olan bir kişi, melanom için daha yüksek risk altındadır. Melanom için başka bir risk faktörü ise cilt rengidir. Açık tenli ve çillere sahip insanlar melanom için daha büyük risk altındadırlar. Bu kişiler güneş yanığı riskinin yüksek olduğu insanlar olduğu için güneşten gelen UV radyasyonunun melanomların gelişiminde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bununla birlikte, koyu tenli olanlar bile vücutlarının daha hafif alanlarında melanoma sahip olabilirler. Bu bölgeler ayak tabanlarını, avuçları ve tırnakların altlarını içerir. Güneş yanığına karşı bir geçmişiniz varsa kendinize bir bakın. UV maruziyeti melanoma yol açabileceğinden, güneş yanıkları cilt kanseri için bir risk faktörüdür. Diğer risk faktörlerinin farkında olun. Melanom için başka risk faktörleri de vardır. Ailenizde veya kişisel bir melanom öykünüz varsa, risk altında olabilirsiniz. Yüksek rakımda veya ekvatora yakın bir yerde yaşıyorsanız, yüksek UV ışınları nedeniyle daha yüksek risk altındasınız demektir. Ve erkekler, kadınlardan daha yüksek oranda melanomaya sahip olma eğilimindedir. Yüksek risk altındaysanız kendinizi sık sık kontrol edin. Melanom için yüksek risk altındaki bireyler kendilerini melanom için aylık olarak kontrol etmelidir. Kendinizi ne sıklıkta kontrol etmeniz gerektiğini bilmiyorsanız mutlaka doktorunuza danşmalısınız. Cil kanseri erken teşh,is edilirse tedavi edilebilir bir hastalıktır. Risk faktörleri dikkate alınmazsa daha sonraki zamanlarda tedavi şansı azalır. Melanomların nerede oluştuğunu öğrenin. Melanomlar erkekte sıklıkla göğüste ve sırt üstünde görülür. Kadınlarda ise genellikle bacaklarda görülür. Her iki cinsiyette de yüz ve boyun üzerinde bulunabilir. Az görülen yerler ise ağız, göz, genital ve anüs çevresidir.