Mehmetçik kanıyla sulanan 33 ülke
Abone olJaponya'dan Çin'e, Yunanistan'dan Hindistan'a kadar tam 33 ülkede Türk şehitliği var...
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Arşiv Müdürlüğü, dünyanın dört bir
yanındaki Türk şehitliklerinin bilgilerini derledi, ortaya trajik
bir tablo çıktı. Japonya'dan Çin'e, Rusya'dan Hindistan'a kadar 33
farklı ülkede Türk bayrağının dalgalandığı şehitlik var. Hakkı
Kurban'ın derlediği şehitlikler ve öyküleri şöyle:
ESİR KAMPINDA DRAM:
Birçok kişinin adını bile
duymadığı, İstanbul'a 12 bin km uzaklıktaki Güney Asya ülkesi
Myanmar'da iki Türk şehitliği bulunuyor. Thayetmo Şehitliği'nde
binden fazla Türk'ün yattığı belirtiliyor. Meikhtila Şehitliği'nde
ise 600'den fazla şehit bulunuyor. Trajik öykünün geçmişi ise
Birinci Dünya Savaşı'na kadar uzanıyor. Ekim 1914'te Bahreyn ve
Basra'ya asker çıkaran İngilizler ile yapılan muharebelerde Türk
askerlerinden bir kısmı esir düşer. Esirler, o dönem İngiliz
sömürgesi olan Myanmar'a kadar götürülür. Esir kampında uzun süre
kötü yaşam koşulları ve hastalıklarla mücadele eden Türk askerleri
vefat eder. Ülkenin beş ayrı bölgesine defnedilen askerler için iki
ayrı şehitlik yapılır.
GEMİLER PARÇALANINCA:
Japonya'nın Oşima Adası'nda bulunan 'Ertuğrul Şehitliği', dramatik
bir olayın öyküsünü barındırıyor. Ertuğrul Fırkateyni 14 Temmuz
1889'da 2. Abdülhamit'in özel hediyeleri ve 655 mürettebatla denize
açılır. Japon İmparatoru Meici'ye çeşitli malzemeler iletilir. Ne
var ki, dönüş mümkün olmaz. Fırkateyn, 19 Eylül 1890'da tayfuna
yakalanarak Oşima Adası kayalıklarına çarpar ve parçalanır.
Faciadan sadece 69 denizci kurtarılabilir. Şehitlerin bedenleri ise
Oşima Adası halkının gayretiyle toplanır. Bugün iki ülke arasında
dostluğun da sembolü olarak anma törenlerinin yapıldığı anıt, işte
o şehitler için yapılmıştır.
KATMA ŞEHİTLERİ SURİYE'DE:
Birinci Dünya Savaşı sırasında Filistin ve güneydeki diğer
cephelerde çok sayıda şehit verildi. Suriye'de işgal edilen bölgeyi
savunmak üzere ise Mustafa Kemal komutasındaki 7. Ordu
görevlendirildi. Halep'in kuzeyindeki Katma'da müdafaa hattı
oluşturan ordu, İngiliz birliklerini Heylan Köyü civarındaki vadide
püskürttü. Kanlı çarpışmalarda şehit olan binden fazla asker, bugün
Katma Şehitliği'nde yatıyor.
AZERBAYCAN'DA 8 TANE:
1918 yılında Rus Kızıl Ordusu'nun işgal ettiği Azerbaycan'a yardım
için Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu görevlendirilir.
15 Eylül 1918'de Bakü'yü, daha sonra da Karabağ ve Dağıstan'ı
işgalden kurtaran ordu için, bugün siyasi partilerin bile simge
olarak kullandığı 'Çırpınırdı Karadeniz' türküsü yazılır. İşte o
savaşta hayatını kaybeden binlerce asker bugün Bakü, Fatmayı,
Göyçay, Maştaga, Neftçala, Nohvani, Şamahı ve Şeki Türk
şehitliklerinde...
ŞEHİT KANLARIYLA SULANDI:
KKTC'nin dört bir yanında 8
şehitlik bulunuyor. Bunlardan büyük çoğunluğu 1974 Kıbrıs Harekatı
sırasında şehit düşen askerler ve vatandaşlardan oluşuyor. Birinci
Dünya Savaşı'nda en fazla şehidin verildiği yerlerden biri olan
Galiçya cephesinde şehit düşen on binlerce Türk ise bugün
Polonya'dan Ukrayna'ya, Romanya'dan Çek Cumhuriyeti'ne kadar
Karadeniz ve çevresindeki birçok ülkede yatıyor. Türk
şehitliklerinin her birinde Türk Bayrağı dalgalanıyor.
BİNLERCE ASKER ORADA:
İsrail'deki Tiberias, Ramle, Beer
Sheva, Gazze, Zeytindağı ve Hint Harp şehitlikleri binlerce şehit
ağırlıyor. Sadece Kudüs civarında görev yapan 3. Ordu ve 6.
Kolordu'ya mensup şehit askerlerin sayısı 3 bini geçiyor.
Zeytindağı'nda da 2 bin 550'den fazla şehit var.
DÖRT YANDA HATIRA:
Güney Kore'den Malta'ya, İngiltere'den İtalya'ya, Hindistan'dan
Rusya'ya kadar dünyanın dört bir yanında da şehitlikler
bulunuyor.
TÜRK DENİZCİLERİ SAKIZ ADASI'NDA
Komşu Yunanistan'da bulunan Korfu, Pire, Rodos ve Kara Ali
şehitliklerinde binlerce Türk'ün mezarı bulunuyor. Trajik
öykülerden biri de Sakız'daki Kara Ali Şehitliği'ne ait. Ada'da
çıkan isyanın bastırılması amacıyla 1822 yılında Amiral Kara Ali
komutasındaki Osmanlı Donanması Sakız Adası'na gönderilir. Ancak
Kara Ali Paşa ile birlikte 2 bin 776 Türk denizcisi isyancıların
yaptığı gece baskınında şehit edilir. İşte oradaki şehitlik, bu
denizciler için yapılmıştır.