Mars'tan 60 bin yıl sonra ziyaret

Mars gezegeni, Dünya'ya en yakın geçişini yaklaşık 60 bin yıl aradan sonra 27 Ağustos Çarşamba günü yapacak. Son buzul çağından beri en yakın geçişini yapacak olan Mars ile Dünya arasında ortalama 230 milyon kilometre olan uzaklık 55 milyon 758 bin kilometreye kadar inecek. Mars'ın, Dünya'ya bundan sonraki benzer yakınlaşması 2287 yılında, tüm zamanların en yakın konumu ise 2729 yılında gerçekleşecek. Gökbilimciler ise geçişi ''gökyüzü dalgıçları'' için kaçırılmaz bir fırsat olduğuna dikkati çekiyorlar. Son günlerde gökyüzünde, saat 21:00 gibi güneydoğu yönünde ortaya çıkan ve bütün gece boyunca dikkati çekecek kadar parlak görünen, turuncu renkli bir ''yıldız'' bulunuyor. Bu yıldız, 27-28 Ağustos gecesi Dünya'ya son buzul çağından beri en yakın geçişini yapacak Mars gezegeni. Mars, önümüzdeki günlerde bütün gece gökyüzünde olacak. Kova takımyıldızındaki gezegen, gece yarısı gökyüzünde en yüksek konumda izlenebiliyor. MARS'IN 2003 YILI YAKINLAŞMASI Mars, 27 Ağustos günü Dünya'ya olduğu kadar Güneş'e de en yakın konumuna gelecek ve 60 bin yıldır görülebilecek en yakın ve en parlak durumuna ulaşacak. Mars, o gece gökyüzünde Ay'dan sonra en parlak gök cismi olarak gözleri kamaştıracak. Aşırı parlaklığı ve belirgin turuncu rengi nedeniyle, parlak gök nesnelerinin yer aldığı her gök olayında olduğu gibi, UFO ihbarlarında da artış gözlenebileceği belirtiliyor. Mars'ın Dünya'ya uzaklığı 27 Ağustos 2003 tarihinde 55 milyon 758 bin kilometre olacak. Mars'ın Dünya'ya en yakın olacağı 27 Ağustos'ta Venüs Dünyaya 260 milyon, Jüpiter 955 milyon kilometre uzaklıkta olurken, kendi yörüngesinde hızlı hareket eden Merkür ise 120 milyon kilometre uzaklıkta bulunacak. Mars, Dünya'ya en son M.Ö. 57617 yılında bu kadar yaklaşmıştı. Bundan sonra ise 28 Ağustos 2287'de 55 milyon 686 bin km yaklaşabilecek. 2729 yılında ise Mars'ın Dünya'ya uzaklığı 55 milyon 651 bin kilometre olacak. Bu tarihte tüm zamanların en yakın konumu gerçekleşecek. ''GÖKYÜZÜ DALGIÇLARI'' TELESKOP BAŞINA Ankara Üniversitesi (A.Ü) Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Gözlemevi Müdürü Doç. Dr. Berahitdin Albayrak da 27 Ağustos'taki karşılaşmada Mars'ın Dünya'ya, Dünya'nın Güneş'e olan uzaklığının 0.37 katı bir uzaklıkta bulunacağını vurguladı. Albayrak şunları söyledi: ''Ortalama bir karşılaşmaya göre Mars, Dünya'ya ancak yüzde 30 yakınlaşacaktır. Bu nedenle Dünya'dan bakıldığında Mars'ın yarıçapı daha büyük görülecektir. Karşılaşmada Mars iki kat daha büyük ve 6 kat daha parlak gözükecektir.'' İyi bir teleskopa sahip olanların Mars'ın Dünya'ya yakın geçişini izleyebileceğini, ancak profesyonel astronomların yakın geçişe çok fazla ilgi göstermediğini anlatan Albayrak, 27 Ağustos akşamı Ankara Üniversitesi Gözlemevi'nin teleskop yardımıyla Mars'ı görmek isteyenlerin ziyaretçine açık olacağını bildirdi. ULUSAL GÖZLEMEVİ, MARS İÇİN HAZIRLIK YAPIYOR Bu arada, Türkiye'deki en büyük teleskopun bulunduğu TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde Mars gözlemi için hazırlıklar yapılıyor. Gözlemevi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Orhan Gölbaşı, Gözlemevi'nde bulunan ayna çapı 150 santimetre ve 40 santimetrelik iki teleskopta çeşitli dalga boylarında filtreler kullanılarak gezegenin gerçek renkte yüksek ayırma güçlü görüntülerinin elde edilmeye çalışılacağını bildirdi. Prof. Dr. Gölbaşı 22 Ağustos'ta başlayacak ''Gözlem Şenliği'' kapsamında da katılımcıların Mars'ı yakından görme imkanı elde edeceğini söyledi. Gölbaşı, vatandaşların Mars'ın Dünya'ya en yakın geçişini kaçırılmaz bir fırsat olarak değerlendirmelerini de isteyerek, ''Bir teleskop ya da el dürbünü yardımıyla gökyüzünün doğu ufkuna saat 21.00 sıralarında bakıldığında kırmızı renkte gayret güzel Mars gezegeni görülebilecek'' dedi. MARS NEDEN YAKINLAŞIYOR? Dünya, Güneş'in çevresinde dolanırken, ortalama her 2 yıl 2 ayda bir dış kulvarda dolanan Mars'a yetişip geçiyor. Ancak, bu tür bindirmelerin her birinde Mars'ın Dünya'ya uzaklığı farklılaşıyor. Bu durum, Mars'ın Güneş'e uzaklığının, oval yörüngesi nedeniyle sürekli değişmesinden kaynaklanıyor. MARS'A YAKIN GEÇİŞLER Dünya her 15 ya da 17 yılda bir Ağustos ya da Eylül aylarında Mars'a yakın geçiş yaptığında, kırmızı gezegen çok yakın ve aşırı parlak görünüyor. Son yakın geçiş 58 milyon 900 bin km ile 21 Eylül 1988'de gerçekleşmişti. Bu yıldan sonra Mars'ın Dünya'ya 57 milyon 700 bin kilometre yaklaşacağı 27 Temmuz 2018 gecesi bir Tam Ay Tutulması da gerçekleşecek. Mars'ın bu yakınlaşması nedeniyle NASA iki, Avrupa Uzay Ajansı bir, Japonya bir uyduyu da Mars'a gönderdi.